Weeklog Dennis de Jong: Europese Raad legt lidstaten keurslijf van bezuinigingen op - Main contents
Europese Centrale Bank
Op 17 juni namen de Europese regeringsleiders, zoals verwacht, een aantal conclusies aan over de economische crisis. Het is teleurstellend te zien hoe de Europese Raad weer eenzijdig de nadruk legt op bezuinigingen. De duimschroeven worden aangedraaid, de sancties op niet-bezuinigen verhoogd. Maar aandacht voor werk dat loont en voor effectieve armoedebestrijding blijft uit. Ook wordt met geen woord gerept over de noodzaak van goede publieke voorzieningen. Het enige lichtpuntje is dat de regeringsleiders het erover eens zijn dat het toezicht op banken beter moet en dat lidstaten een bankenheffing moeten invoeren.
De afgelopen week was weer eens een Straatsburgweek, maar erg veel nieuws heeft dat niet opgeleverd. De meeste journalisten zaten bij de Europese Raad en geef ze eens ongelijk. Het was van tevoren bekend dat tijdens deze bijeenkomst van de regeringsleiders besluiten genomen zouden worden die de mogelijkheden voor nationale regeringen om hun economisch beleid in te richten, flink zouden beperken.
Nu is ook de SP niet tegen economische coördinatie: wat in Duitsland gebeurt, heeft nu eenmaal ook een effect op Nederland en zo zitten alle Europese lidstaten steeds meer aan elkaar vastgeplakt. Maar we verzetten ons tegen een korset dat alleen gericht is op terugdringing van begrotingstekorten. Ik kan die bezuinigingsdrang alleen maar verklaren uit de angst voor nieuwe onrust op de financiële markten: als de banken onvoldoende vertrouwen in de lidstaten hebben, geven ze geen leningen meer en dan gaat het hele systeem wankelen. De regeringsleiders hebben enkele maatregelen genomen tegen het speculatieve gedrag van financiële instellingen, maar kennelijk hebben ze daar zo weinig vertrouwen in dat ze veiligheidshalve toch maar zoveel willen bezuinigen dat de banken wel vertrouwen moeten hebben. De regeringsleiders lopen hiermee dus nog steeds aan de leiband van de speculanten.
De Europese Raad heeft ook de hoofddoelstellingen van Europa 2020 vastgesteld. Dit programma is erop gericht Europa concurrerender te maken, maar had ook een mogelijkheid kunnen zijn om naast bezuinigingen ook armoedebestrijding en publieke investeringen op de agenda te krijgen. De doelstellingen zijn echter boterzacht gebleven: een gemiste kans dus.
Copyright: Bundeskanzleramt
Je kunt je afvragen hoe democratisch dit alles is. Wie in Nederland is zich er nu van bewust dat er de afgelopen week hele belangrijke beslissingen genomen zijn? Wie weet dat welk nieuw kabinet er ook komt, de begroting voortaan eerst langs Brussel moet om te zien of er wel genoeg bezuinigd wordt? Ja, er is een kort debat geweest in de Tweede Kamer. En ja, het Europees Parlement heeft er ook een resolutie over aangenomen. Toch heb ik de indruk dat de regeringsleiders niet naar de burgers of de parlementen hebben geluisterd, maar vooral naar de wensen van de bankiers en de speculanten.
De Europese Raad wordt steeds belangrijker: het zou goed zijn als de Tweede Kamer en het Europees Parlement meer invloed krijgen op de besluitvorming daar. Anders krijgen we steeds meer een situatie waarbij de echte macht ligt bij Sarkozy en Merkel, na raadpleging van de financiële lobby.
Reageren kan: eurofractie@sp.nl