Weeklog Dennis de Jong: Komt er ooit een eind aan overnames?

Source: C.D. (Dennis) de Jong i, published on Sunday, January 17 2010.

Zonder dat hier veel aandacht voor is, zitten we midden in een nieuwe overnamegolf. De koopjesjacht is weer losgebarsten. Dat betekent nog weer grotere bedrijven. En ruimte voor winst op basis van speculatie: managers en aandeelhouders kunnen weer flink geld verdienen door te handelen in bedrijven in plaats van betrokken te zijn met bedrijven. En de Europese Commissie: die staat erbij en kijkt ernaar.

Eet u wel eens chocola? Ik wel. Teveel zelfs. Het liefst heb ik toch Belgische chocola: Côte d’Or. Soms vind ik die Zwitserse repen, met die driehoek en een soort nootjes erin, ook wel lekker: Toblerone. Klein detail: het gaat hier helemaal niet meer om Belgische en Zwitserse bedrijven. Ze maken allebei onderdeel uit van het Amerikaanse voedingsmiddelenconcern Kraft. Dat concern heeft ook nog een heleboel andere merken in zijn assortiment, maar ik heb zo al genoeg reclame gemaakt.

Nu was deze week in het nieuws dat Kraft werk wil gaan maken van de overname van de Britse chocolade- en snoepfabrikant Cadbury. Wat mij betreft iets minder lekkere chocola, maar daar gaat het hier niet om. Een dergelijke overname betekent dat heel veel in Europa goed verkochte chocolademerken in één hand komen. Eurocommissaris Kroes maakte deze week bekend dat de Europese Commissie geen problemen heeft met zo’n overname: er zouden geen nadelige gevolgen zijn voor de consument of de concurrentie.

chocoladereep
Bron: Blog SP

Bron: ANP Photo

Tijdens de beruchte hoorzitting van Kroes, afgelopen donderdag, stelde uitgerekend mijn collega van de Britse conservatieven de vraag of er niet te weinig internetaanbieders zijn. Vaak gaat het om marktaandelen van meer dan 45%. Ook hier leek Kroes niet onder de indruk: als de paar aanbieders maar geen misbruik maken van hun positie, is alles kits. Zelfs mijn conservatieve collega ging dit te ver: hij vond het antwoord ver beneden de maat, omdat hij wist dat in het VK nauwelijks nog echte concurrentie tussen de internetaanbieders is. Kennelijk is dat de Commissie ontgaan.

Juist nu als gevolg van de crisis veel bedrijven kwetsbaar en ‘goedkoop’ zijn, zie je een golf van overnames. Ik vind dit een gevaarlijke ontwikkeling. Bij General Motors hebben we gezien wat de gevolgen kunnen zijn als het met zo’n reus fout gaat: of er is massaal banenverlies, of de overheid, en dus de belastingbetaler, moet bijspringen. Het risico van zo’n samenklontering van bedrijven is enorm. Bovendien is het contact tussen het management en de werkvloer meestal weg: management betekent meestal ‘nadenken over aan- en verkoop van onderdelen’. Volgens mij is het de hoogste tijd dat de opvolger van Kroes als Eurocommissaris concurrentie eens na gaat denken over ‘too big to fail’, m.a.w. hoe voorkomen we zo’n samenklontering door overname na overname. Liever een kleinere onderneming met een duidelijk eigen gezicht en betrokkenheid van managers bij hun werknemers, dan zo’n grijze reus.

Bij nader inzien ga ik misschien toch maar geen Belgische of Zwitserse chocola meer kopen: voorzover ik weet is Tony chocolonely fair trade chocolade nog niet opgekocht. En sowieso smaakt slaafvrije chocola natuurlijk al lekkerder.