Vicevoorzitter Europese Commissie

De voorzitter van de Europese Commissie¹ mag binnen de Commissie vicevoorzitters benoemen. Tot 2014 waren dit vooral erefuncties. Sinds het aantreden van de Commissie-Juncker² (2014) bekleden de vicevoorzitters een belangrijke positie. Zij coördineren het werk van de andere eurocommissarissen in een aantal teams, ingedeeld op beleidsthema's.

Met het aantreden van de Commissie-Von der Leyen (2019) is er een hiërarchie in vice-voorzitters aangebracht. De 'executive vice-presidents' staan boven de normale vice-voorzittters.

Teamleiders

Vicevoorzitters leiden hun team van Eurocommissarissen³ om de werkzaamheden binnen een breed beleidsterrein goed op elkaar aan te laten sluiten. De executive vice-presidents zijn verantwoordelijk voor prioriteiten die zoveel aspecten behelzen dat ze meerdere beleidsthema's raken. Zij zorgen ervoor dat zaken die betrekking hebben op twee of meerdere beleidsthema's met de betrokken vicevoorzitters en eurocommissarissen worden afgestemd.

De vicevoorzitters hebben toegang tot de diensten van alle directoraten-generaal⁴ (DG's) en agentschappen⁵ die binnen hun projectteams vallen.

Binnen hun team bepalen de vicevoorzitters per onderwerp wie de Europese Commissie⁶ vertegenwoordigt in relatie met de andere EU-instellingen en externe optredens.

Blokkeren van voorstellen

Met het aantreden van de Commissie-Juncker leek het erop dat de vicevoorzitters wetsvoorstellen uit 'hun team' kunnen blokkeren. De voorzitter van de Europese Commissie zou, in de regel, een voorstel van een commissaris pas op de agenda van de Europese Commissie kunnen plaatsen als de vicevoorzitter daarvoor toestemming heeft gegeven.

Uit de interne regels van de Europese Commissie kan worden afgeleid dat er wel ruimte bestaat voor uitzonderingen, maar er wordt niet gespecificeerd wanneer van zo'n uitzonderingsmogelijkheid gebruik wordt gemaakt.

De eerste vicevoorzitter

De eerste vicevoorzitter vervangt de voorzitter van de Commissie bij absentie.

De Hoge Vertegenwoordiger

De Hoge Vertegenwoordiger voor het buitenlands- en veiligheidsbeleid is tegelijkertijd vicevoorzitter binnen de Commissie als de vaste voorzitter van de Raad Buitenlandse Zaken⁷. Ook geeft de Hoge Vertegenwoordiger leiding aan een dienst die bestaat uit ambtenaren van de Commissie, de Raad en de lidstaten.

Binnen de Commissie functioneert de Hoge Vertegenwoordiger als één van de vicevoorzitters, maar zij heeft daarnaast nog een aantal andere specifieke rechten en plichten.

Wanneer de beoogd voorzitter van de Commissie is gekozen - door de Europese Raad⁹ en het Europees Parlement¹⁰ - stelt deze een Commissie samen. Met de verdeling van de portefeuilles wordt ook bekend wie de vicevoorzitters van de Commissie gaan worden.

De Commissie moet daarna in zijn geheel worden goedgekeurd door het Europees Parlement en de Europese Raad.

Termijn

Er is geen limiet aan het aantal keer dat iemand tot eurocommissaris kan worden benoemd. Er is eveneens geen limiet aan het aantal keer dat iemand de positie als vicevoorzitter binnen de Europese Commissie mag bekleden.

Executive vice presidents

• - 

  Margrethe Vestager¹¹ (een europa dat klaar is voor het digitale tijdperk)
• - 

  Valdis Dombrovskis¹² (een economie die werkt voor de mensen)

Vicevoorzitters

• - 

  Josep Borrell¹³ (een sterker Europa in de wereld, tevens Hoge Vertegenwoordiger Buitenlands- en Veiligheidsbeleid)
• - 

  Vera Jourová¹⁴ (waarden en transparantie)
• - 

  Maroš Šefčovič¹⁵ (interinstitutionele relaties en prognoses)
• - 

  Margaritis Schinas¹⁶ (bevordering van de Europese levenswijze)
• - 

  Dubravka Šuica¹⁷ (democratie en demografie)

• 1. 

  Deze functie wordt sinds 1 december 2019 vervuld door de Duitse Ursula von der Leyen. Zij is de opvolger van de Luxemburger Jean-Claude Juncker.
   
• 2. 

  Deze Europese Commissie was in functie van 1 november 2014 tot 1 december 2019 en volgde de Commissie-Barroso II op. Voorzitter was de Luxemburgse oud-premier Jean-Claude Juncker. De Nederlandse Frans Timmermans was één van de vicevoorzitters en was belast met betere regelgeving, relaties met de Europese instellingen, rechtsregels, fundamentele rechten en duurzame ontwikkeling.
   
• 3. 

  Een Eurocommissaris is één van de 27 leden van de Europese Commissie en heeft als taak het behartigen van het algemeen belang van de Europese Unie. Iedere commissaris heeft een eigen portefeuille. Een aantal Eurocommissarissen zijn tevens vicevoorzitter van de Commissie.
   
• 4. 

  Directoraten-generaal (DG's) zijn de grootste zelfstandige eenheden binnen het ondersteunend apparaat van de Europese Commissie. De directoraten-generaal zijn onderverdeeld in directoraten, die weer zijn onderverdeeld in administratieve eenheden. Daarnaast zijn er nog een aantal diensten, zoals de Juridische dienst.
   
• 5. 

  Een Europees agentschap is een instantie die zich bezighoudt met de ondersteuning en uitvoering van specifieke juridische, technische of wetenschappelijke overheidstaken. Hierbij werken zij nauw samen met de Europese Commissie en de nationale overheden van de EU-lidstaten, zonder direct deel uit te maken van nationale ministeries of de Europese instellingen. Daarnaast onderhouden zij ook banden met maatschappelijke organisaties en onderzoeksinstituten uit de lidstaten.
   
• 6. 

  The European Commission is the executive body of the EU and runs its day-to-day business. It is made up of the College of Commissioners, 27 European Commissioners, one for each member state, who are each responsible for one or several policy areas. In addition, the 'Commission' also refers to the entire administrative body that supports the Commissioners, consisting of the Directorates-General and the Services.
   
• 7. 

  The Foreign Affairs Council (FAC) is composed of the ministers of foreign affairs, defense and/or development of the Member States of the European Union.
   
• 8. 

  De Hoge Vertegenwoordiger (HV) geeft de Europese Unie internationaal gezien één gezicht en één stem op het terrein van het buitenlands en veiligheidsbeleid. Zo moet er meer samenhang in het externe optreden en het buitenlandse beleid van de Europese Unie komen. De HV deelt het podium met de Vaste voorzitter van de Europese Raad. Deze onderhoudt namens de EU de contacten op het niveau van staatshoofden en regeringsleiders.
   
• 9. 

  The European Council brings together EU leaders to set the EU's political agenda. It represents the highest level of political cooperation between EU countries.
   
• 10. 

  The European Parliament is the EU's law-making body. It is directly elected by EU voters every 5 years.
  What does the Parliament do?
  The Parliament has 3 main roles:
  Legislative
   
• 11. 

  Margrethe Vestager (1968) is the European Commissioner for the digital age and competition in the Commission-Von der Leyen on behalf of Denmark. She previously was commissioner for competition in the Juncker Commission. Vestager is a member of the Danish Social Liberal Party (DRV) which is aligned with the Alliance of Liberals and Democrats for Europe Party (ALDE Party).
   
• 12. 

  Valdis Dombrovskis (1971) is a Commission Vice-President on behalf of Latvia. In the Von der Leyen Commission he is responsible for an economy that works for people, and since 2020 trade. In september 2023 he also became executive president for the Green Deal. In the Juncker Commission he held the post of Commissioner for the euro and social dialogue and later also in charge of financial stability, financial services, and capital markets union. Dombrovskis is a member of the New Era Party (JL), which is aligned with the European People's Party. He held a seat in the European Parliament from 2004-2009 and proceeded to serve as prime minister of his country.
   
• 13. 

  Josep Borrell Fontelles (1947) is the high representative for foreign and security policy of the EU in the Von der Leyen Commission since December 1st 2019 on behalf of Spain. He served as minister in several governments in Spain, and as member of the European Parliament - which he chaired from 2004-2007. He was aligned with the Progressive Alliance of Socialists and Democrats.
   
• 14. 

  Vera Jourová (1964) is the Commissioner for Values and Transparency in the Commission-Von der Leyen since December 1st 2019 on behalf of the Czech Republic. In the Juncker Commission she was responsible for justice, consumer protection rights, and gender equality. Jourová is a member of the ANO 2011 which is aligned with the Alliance of Liberals and Democrats for Europe (ALDE).
   
• 15. 

  Maroš Sefčovič (1966) is a Commission Vice-President and the European Commissioner for institutional affairs in the Commission-Von der Leyen on behalf of Slovakia. Since August 22nd 2023 he is also responsible for the Green Deal and - temporarily - climate policy. He was Commissionar for the energy union in the Juncker Commission and in the Barroso II Commission Sefčovič held the post of institutional affairs. Sefčovič is a member of the Christian Democratic Movement (KDH), which is aligned with the European People's Party.
   
• 16. 

  Margaritis Schinas (1962) is Commissioner on behalf of Greece in the Commission-Von der Leyen since December 1st 2019. He is responsible for promoting the European way of life. Schinas was a member of the European Parliament from 1 October 2007 to 13 July 2009 as an independent member, and was aligned with the European People's Party. After that he served a civil servant in the Commission, becoming a lead spokesperson.
   
• 17. 

  Dubravka Šuica (1957) is a member of the European Parliament since 1 July 2013 for "Hrvatska demokratska zajednica", which is aligned with the European People's Party. Šuica is elected on behalf of Croatia.