AO over Recente ontwikkelingen in Kobane - Main contents
Van 9.30 tot 12.00 uur debat in de Tweede Kamer over de recente ontwikkelingen in Kobane.
Meer informatie op tweedekamer.nl
Inbreng Han ten Broeke
Voorzitter,
Dit is de tweede keer binnen een week dat de Kamer bijeenkomt om over de strijd tegen ISIS te spreken. Afgelopen donderdagavond hebben wij met een historische meerderheid ingestemd met het sturen van Nederlandse F-16’s om ISIS te bombarderen en 130 trainers om Iraakse en Koerdische soldaten te trainen.
En voorzitter, een week daarvoor werden op een nacht 21 Syrische grensdorpen met Turkije platgewalst, vermoord en ingenomen. Toch werd vorige week maar een stad genoemd: Kobane. En Kobane vecht ook vanochtend nog steeds voor lijfsbehoud. Koerdische strijders zijn in gevecht met de barbaren van ISIS, die staan te popelen om ook deze laatste stad aan zijn bloederige, islamistische terreur te onderwerpen.
Voorzitter,
In die paar dagen sinds ons laatste debat heeft Nederland niet alleen verkenningsvluchten uitgevoerd, maar al twee opeenvolgende dagen ISIS-stellingen gebombardeerd. En succesvol, zo hebben wij begrepen.
Nederland is nu boven heel Noord-Irak actief. En daardoor kunnen de supermacht Amerika en ook Jordanië en de Verenigde Arabische Emiraten het grensdorpje Kobane te hulp schieten.
De VVD steunt de VS, Jordanië en de Verenigde Arabische Emiraten en hoopt dat Kobane in Koerdische handen blijft. Ik hoor graag van de minister wat de stand van zaken is, en wat er ondernomen wordt om ISIS hier terug te dringen.
Kobane is niet zomaar een stad. Kobane grenst aan NAVO-partner Turkije. Turks grondgebied is al geraakt en onder het Handvest van de NAVO kan Turkije elk moment een Artikel 5-procedure starten. Turkije heeft 2 miljoen vluchtelingen te verwerken. Vluchtelingen die mogelijk tientallen jaren zullen blijven. Een paar vragen over de Turkse inzet: de eerste vraag gaat over Turks grondgebied in Syrië. Klopt het dat nadat ISIS, na al enkele heiligdommen te hebben vernietigd, ook over zou kunnen gaan tot het vernietigen van de graftombe van Suleyman Shah, die zou kunnen gelden als casus belli voor de Turkse regering? Waarom staan de Turkse tanks op dit moment alleen nog maar toe te kijken? En neemt Turkije nog steeds vluchtelingen op? En weerhoudt het Turkse Koerden ervan in Kobane te gaan vechten? Wat kunnen we de komende tijd van NAVO-partner Turkije verwachten en onderhoudt Nederland rechtstreekse contacten, of gebeurt dat alleen in coalitieverband?
Voorzitter,
Ik wil dit podium vandaar ook gebruiken om één ding voor eens en voor altijd te verhelderen. Nederland neemt deel aan een coalitie van meer dan 40 landen en vecht - net als andere Europese landen - tegen ISIS in Irak. Nederland is daarvoor gevraagd en heeft daarop direct ja gezegd. Als van Nederland gevraagd zou worden - en Nederland zou militair-operationeel aan die vraag kunnen voldoen - staat mijn fractie volledig klaar om Nederlandse inzet in Syrië te verwelkomen. Maar voorzitter, daar gaat deze Kamer niet over. Deze Kamer instrueert Defensie niet welke doelen moeten worden aangevallen.
Als Nederlandse vliegtuigen nodig zijn in Syrië, dan hoort onze minister van Defensie dat van het US Central Command in Tampa, Florida, waarna onze Commandant der Strijdkrachten Middendorp, een viersterrengeneraal, beoordeelt of Nederland aan dat verzoek kan voldoen. En daarover legt de minister hier verantwoording af. Niet een partijtje met 4 zetels, laat staan een met 40. Niet het CDA of de ChristenUnie, die zelf aan hun achterban willen kunnen verantwoorden hoe goed hun bedoelingen zijn. Ik twijfel aan niemands bedoelingen hier, welke positie je ook hebt ingenomen toen Nederland in een misschien wel even historisch debat, op 17 februari 2010, hier de lessen van Irak trok.
Voorzitter, ik hoor van de minister graag of de inzet van Nederlandse vliegtuigen boven Syrië op dit moment gewenst wordt. Is die vraag aan ons gesteld? Moeten we al rekening houden met een nieuwe Artikel 100-brief? Kunnen we tijdens dit debat al een vooraankondiging voor een Artikel 100-brief tegemoet zien? En mocht dat verzoek namelijk komen, dan weet u, dan is mijn fractie altijd bereid dat verzoek te bezien, bijvoorbeeld vanwege de humanitaire noodzaak die al weken aanwezig is. En over die humanitaire noodzaak: wat is de inzet van Nederland bij de conferentie in München volgende week? Is er meer geld nodig? En gaat Nederland meer - ik moet eigenlijk zeggen nog meer - bijdragen? En in bredere zin: tegen welke achtergrond doen we dat. Ik vond de minister gisteravond bij Pauw veel te optimistisch. Is een politieke oplossing realistisch?
Voor nu, voorzitter, wens ik de coalitie alle succes, omdat ik denk dat zij met het terugdringen van ISIS in Irak en Syrië een echte dienst kan bewijzen.
Want ISIS bestrijd je niet met moties, niet met nachtelijke brieven en ook niet met gespeelde verontwaardiging over de grootte van de vergaderzaal van de NAVO of onze vergaderzaal voor dit debat. Deze bestrijd je door voorop te lopen, voorop te vliegen, met training, met noodhulp en met bombardementen. Alle drie doet Nederland. Binnen vier dagen na ons laatste debat.
Dank u wel.