Het roer moet om

Source: G.J.M. (Gerben-Jan) Gerbrandy i, published on Thursday, October 23 2014.

Tijdens een zonnig boottripje ziet een van de 28 opvarenden een klein gaatje in de bodem. Een klein straaltje water loopt de boot in. Geen probleem lijkt het. Maar na een paar uur varen wordt het gat groter en wordt duidelijk dat er iets gedaan moet worden. Maar niemand wil in z'n eentje gaan hozen. 'Alleen als iedereen meedoet'. Een grote potige kerel met een emmer kan het niet meer aanzien en gooit zo af en toe wat water over boord. Bij lange na niet genoeg. Hij spoort anderen aan hetzelfde te doen. Maar ja, niet iedereen heeft zin, niet iedereen heeft emmers, en sommigen voelen zich heel slapjes. Een helpt met een vingerhoedje, een ander probeert een plastic zakje uit, en een derde doet pro forma mee met een vergiet.

En daar zitten de regeringsleiders op de Europese Raad over klimaat. Duitsland eist dat iedereen een emmer aanschaft en de mouwen opstroopt. Polen zegt dat het geen doen is met een vingerhoedje en echt veel hulp nodig heeft. En Nederland roept hard dat het stevig meehoost, maar door het vergiet blijft het meeste water in de boot.

Alle 28 kennen ze de afloop als ze niet gezamenlijk de schouders er onder zetten. Klimaatverandering zal door droogte, overstromingen, stormen, misoogsten, en wat niet meer welvaart en welzijn ernstig aantasten. Miljarden euro's schade, miljoenen vluchtelingen. Maar ja, geen zin, geen middelen, geen lef.

En zo moeilijk is het niet. Pak het probleem voortvarend en gezamenlijk aan. Spreek af met hoeveel de CO2-uitstoot gezamenlijk verminderd moet worden en wat dat betekent per land. Leg vast wat elk land moet doen aan energiebesparing en aan de ontwikkeling van duurzame energie. Dus, in Europaspeak: drie bindende, nationaal toebedeelde doelen. Alleen dan voorkomen we dat de boot gaat zinken. Dus geen indicatieve doelen, zoals de Nederlandse regering wil.

Zal dat geld kosten? Ja, natuurlijk. Voor niets gaat alleen de zon op. Maar nu geven wij in de EU per dag (!) meer dan €1.000.000.000 uit aan fossiele brandstoffen van buiten de EU. Waarvan een groot deel uit Rusland. En we weten intussen hoe risicovol het is daarvan afhankelijk te zijn. En we weten dat de kosten snel hoger worden bij uitstel.

Regeringsleiders dragen een enorme verantwoordelijkheid. En daar heb ik veel respect voor. Maar ze zitten er niet voor niks. Ze zitten er omdat kiezers er vertrouwen in hebben dat ze de juiste beslissingen voor hen zullen nemen. Vandaag en morgen is zo'n moment aangebroken dat ze kunnen bewijzen dat dat vertrouwen terecht is. Maar dat betekent dat maar een uitkomst acceptabel is: dat ze de toekomst veilig stellen.

Ik wens de Europese Raad veel wijsheid toe en een behouden vaart!