Debat over situatie in Kobani

Source: M. (Michiel) Servaes i, published on Thursday, October 9 2014, 12:00.

Algemeen overleg met de minister van Buitenlandse Zaken over de situatie in de door ISIS belegerde stad Kobani in Syrië.

Zie ook:

Zie hieronder mijn spreektekst in de eerste termijn van het debat.

Voorzitter,

De emoties liepen hoog op deze week, in het Kamergebouw en daarbuiten. Logisch als je ziet wat er gebeurt. Nog logischer als je zelf familie of vrienden hebt die vast zitten in een belegerde stad. Dat laat geen mens koud.

Het is wéér een nieuwe episode in de beangstigende opmars van ISIS. Het is de zoveelste episode in de nu al drie jaar durende burgeroorlog in Syrie.

Voorzitter,

Vorige week hebben wij zeer uitgebreid gesproken en gedebatteerd over het besluit van het kabinet om met F16’s en trainers een bijdrage te leveren aan de strijd tegen ISIS in Irak. Een zeer ruime meerderheid steunde dat besluit. Bijna net zo ruim was de meerderheid die aangaf op dit moment geen steun - politiek of militair - aan acties in Syrië te verlenen.

Wat mij betreft staat dat oordeel een week later nog. Niet alleen omdat een helder mandaat ontbreekt, maar ook en vooral omdat ik er niet van overtuigd ben dat het uitvoeren van bombardementen de oplossing voor de uiterst complexe Syrische burgeroorlog dichterbij brengt. Ik las en hoorde gisteravond dat de minister dat ook zo ziet.

Ik hoor ook collega’s die de F16’s, die het kabinet vorige nog richting Irak stuurde, nu door willen sturen naar Syrië. Dat lijkt mij niet verstandig. Het is ook niet hoe wij afgesproken hebben hier met de zware taak van het uitzenden van militairen om te gaan.

Ik gun iedereen zijn politieke wendbaarheid. Ten opzichte van het rapport van de Commissie Davids. Ten opzichte van het debat dat wij vorig jaar hadden na de verschrikkelijke gifgasaanvallen van Assad. Ten opzichte van nog geen week geleden.

Maar we moeten wel belangrijke afspraken op basis van artikel 100 van de grondwet respecteren wanneer het om de uitzending van Nederlandse militairen gaat. Wij kunnen niet op de stoel van de minister gaan zitten. Niet op schoot bij onze F16-piloten. Zij hebben op dit moment al hun tijd en concentratie nodig voor hun belangrijke en verantwoordelijke taak in Irak.

Voorzitter,

Uiteraard maakt de PvdA zich grote zorgen over het beleg van Kobani en het grote aantal vluchtelingen dat de afgelopen weken de grens is gepasseerd. Evenals over berichten dat de grens met Turkije soms gesloten blijft voor hen die het geweld trachten te ontvluchten.

Ik vraag de minister, hoe zit het nou precies bij de grens? Hoe concreet zijn de discussies over het creëren van een zogenaamde bufferzone langs de Turkse grens? Wordt er internationaal bij Turkije in elk geval op aangedrongen om de toegang voor vluchtelingen te blijven garanderen? Wat is precies de agenda van de vluchtelingentop in Duitsland volgende week? Is NL bereid om daar een extra bijdrage toe te zeggen in reactie op de massale vluchtelingenstroom van de laatste weken.

Voorzitter,

De PvdA vindt tevens dat er, naast de acute situatie rond Kobani, aandacht moet blijven voor de bredere context van de Syrische burgeroorlog. Voorkomen moet worden dat Assad profiteert van de acties tegen ISIS of dat er een machtsvacuüm ontstaat waar andere extremistische groepen van profiteren.

Vraag blijft hoe de gematigde oppositie ondersteunt kan worden. Hoe kijkt het kabinet aan tegen de hernieuwde belangstelling die de VS lijken te hebben voor steun aan de Free Syrian Army? Deelt de minister het oordeel van zijn Britse collega die het nieuwe Amerikaanse programma voor training en bevoorrading van de gematigde oppositie een ‘game changer’ voor Syrië noemde? Voorziet de minister een nieuwe discussie in EU-verband en op welke wijze kan NL ten minste de politieke steun aan de gematigde oppositie verder opvoeren?

Ga terug naar overzicht Kamervragen & debatten.