'Europese naheffing onnodig en schadelijk' - Main contents

Den Haag verkeerde in opperste verbazing over de Europese naheffing van 642 miljoen euro. VVD-Europarlementariër Hans van Baalen bepleit een pas op de plaats. 'Het laatste wat je moet doen, is je beurs trekken.'

Kamerleden spraken schande van de 642 miljoen die Nederland van de Europese Commissie moet bijbetalen, omdat het bruto nationaal product (bnp) door een nieuwe berekeningssystematiek groter is dan werd aangenomen.

PVV-leider Geert Wilders schermt met een zoveelste motie van wantrouwen, in te dienen zodra het kabinet de rekening betaalt. De VVD-voorman in het Europese parlement, Hans van Baalen, zegt: "Hold your horses."

Was u ook zo verbaasd over de naheffing?

Van Baalen: "Ja. Ik wist dat de kans bestond. Maar ik dacht dat het een relatief beperkte, boekhoudkundige operatie zou zijn."

Is die verbazing niet obligaat? Uiteindelijk betaalt Nederland toch, als braafste jongetje van de klas.

"Het laatste wat je in dit soort gevallen in Brussel moet doen, is je portemonnee trekken. Het devies is: hold your horses. We willen eerst de cijfers zien achter de berekening. Vervolgens moet je kijken of er andere opties zijn dan meteen betalen. We hebben in de EU een zevenjaarlijkse begrotingscyclus. We zitten nu in jaar één. Je kunt het geld gespreid over de volgende jaren betalen."

Uiteindelijk betaalt Nederland.

"Maar misschien veel minder. Ik heb nooit begrepen waarom er een nieuwe berekening van de omvang van onze economie moest komen. We betaalden keurig volgens de oude systematiek. Je kan zeggen: er geldt nu een nieuw systeem, maar koppel daar dan niet een naheffing aan. Het is ook arbitrair. Het CBS telt de grijze en zwarte sector mee bij het bnp, omdat Nederland daarover belasting heft. In Zweden zijn drugs en prostitutie illegaal en blijven die branches buiten de boeken. Gevolg: Zweden draagt minder af. "

Als u de spelregels wilt aanpassen had u eerder moeten zijn.

"Het gaat er ook om dat dit zó slecht is voor het imago van de Europese Unie. Onnodig, want Europa zit voldoende in de slappe was. Je zou kunnen overwegen meer te bezuinigen op de uitgaven in Brussel, zodat de naheffingen omlaag gaan. Anders breng je een vertrek van de Britten dichterbij, die liefst 2 miljard moeten bijbetalen."

Bent u daar bezorgd over?

"Zeer bezorgd. Het is in het belang van Nederland dat de Britten blijven. Op hoofdlijnen hebben zij dezelfde mening over de EU als wij. Rutte en Cameron hebben eensgezind en met succes een lagere Europese begroting nagestreefd. Met de Britten zou een belangrijke bondgenoot wegvallen."

Zou dat ook in Nederland de discussie over een vertrek aanwakkeren?

"Ik denk van niet. We exporteren veel naar Duitsland en andere lidstaten. We zouden ons buiten die markt plaatsen. Zo dom kan niemand zijn. Je stapt dan uit het belangrijkste handelsblok ter wereld."

Het draagvlak voor Europa wordt ook ondermijnd doordat grote landen de dienst uitmaken. Frankrijk en Italië komen weg met boterzachte bezuinigingen om te voldoen aan de Europese begrotingsnormen.

"Dat is kwalijk. Het voortbestaan van de euro hangt niet af van Griekenland en Portugal, maar van grote economieën als Frankrijk, Spanje en Italië. Het is onjuist dat ze bij herhaling langer de tijd krijgen om te voldoen aan de begrotingsregels, als ze daar ooit al aan zullen voldoen."

De VVD staat ambivalent tegenover Europa. Er moeten strenge financiële regels gelden, tegelijkertijd moeten er zo min mogelijk regels zijn en als ze ongunstig uitpakken moet Nederland eronderuit komen. Nogal een spagaat.

"We zijn niet ambivalent. Mijn leermeester Frits Bolkestein is altijd kritisch geweest over méér Europa. Die koers heeft de VVD altijd vastgehouden. De huidige Europese begroting is lager dan de vorige, mede dankzij een liberale lobby. Dat is geen spagaat, maar resultaat."

U verlaat Brussel en Straatsburg elke week vroegtijdig om bij het overleg met de partijtop aan te zitten.

"Om goed te kunnen functioneren moet ik weten wat het Nederlandse belang is. Omgekeerd kan ik uitleggen hoe het Europees parlement ertegenaan kijkt. Daarvoor is fysieke afstemming nodig. Anders word je een expat in Brussel die geen idee heeft van de effecten van Europese maatregelen in Nederland."

U heeft uw werk als Europarlementariër corvee genoemd.

"Dat was in het begin. Maar ik vind corvee iets positiefs. Sommige dingen moet je doen. Ik probeer veel hier te zijn en dingen te combineren. Dat is niet makkelijk. Maar ik ben reservist en mijn uitgangspunt is: je moet enorm goede redenen hebben om nee te zeggen als de partij je vraagt. John McCain (in 2008 Republikeins presidentskandidaat) noemde ooit drie prioriteiten: 1. zijn land; 2. zijn kiezers; 3. zijn partij. In mijn geval staat Nederland op 1, dan mijn kiezers in Den Haag, Zuid-Holland en in Nederland, en op 3 de VVD."

U was onlangs waarnemer bij de verkiezingen in Oekraïne. Wat zag u?

"Ik zat in Charkov, in het oosten. Het waren vrije en eerlijke verkiezingen voor zover ik kon waarnemen, waarbij de gematigde, pro-westerse partijen wonnen. Extreem rechts was nergens. Hiermee wordt de Russische propaganda ontkracht. Dat deed mij goed."

Vlak voor de inname van de Krim zei u in Kiev op het Maidanplein tegen Oekraïense demonstranten dat Europa ze niet in de steek zou laten. Daarmee wekte u te hoge verwachtingen.

"Ik werd kort daarvoor gebeld door een kennis vanaf het Maidanplein, die zei dat er honderd doden waren gevallen door scherpschutters. Hij vroeg of ik met andere politici wilden komen, in de hoop dat dat ordetroepen als Berkoet zou weerhouden nog zo'n bloedbad aan te richten. Daar scheidden de bokken zich van de schapen. Ik heb het gewoon gedaan. Het was een eer om daar te zijn. We zullen jullie niet in de steek laten, zei ik. En dat is gebleken. Er is flinke financiële steun gekomen en sancties tegen Rusland. De appeasers die zeiden: laat maar gaan, hebben ongelijk gekregen."

Maar in uw woorden lag de suggestie van militaire steun besloten.

"Nee, en ik heb in het Europees parlement ook gezegd dat een Oekraïens lidmaatschap niet aan de orde is. Daar zijn ze nog lang niet aan toe. Ik heb niet gesproken over militaire bijstand. Wel over steun. Die is er gekomen, in de vorm van gas, geld, militaire training. Die beloften zijn we nagekomen. Je kunt ook bij de kachel thuis blijven zitten, dat is ook een optie. Maar het is niet de optie die ik kies."