Europa heeft het zo langzamerhand wel gehad met Israël ‘Europa doet er niet toe’ - Main contents

Steeds meer Europese landen neigen ertoe Zweden te volgen in zijn erkenning van de Palestijnse staat. Woensdag stemt ook het Europees Parlement over een resolutie van die strekking. Maar het is allerminst zeker of die het haalt. In de Tweede Kamer is er (nog) geen meerderheid voor een snelle erkenning van de Palestijnse staat. Zal een Europese resolutie hier iets aan veranderen? Nee, zegt VVD’er Han ten Broeke, fervent tegenstander.

Zal een resolutie van het Europees Parlement vóór erkenning iets aan de verhouding in de Kamer veranderen? Nee, zegt VVD-Kamerlid Han ten Broeke. ‘Dat parlement kan hoog en laag springen, het doet er niet toe. Europa erkent geen landen, dat doen de lidstaten. Het Europees Parlement praat het vaakst en het liefst over zaken waar het helemaal niet over gaat.’

Ten Broeke behoort tot de meest fervente tegenstanders van erkenning van Palestina, terwijl zijn coalitiegenoot Servaes er een warm pleitbezorger van is. Volgens die laatste kan de erkenning ‘een beslissend duwtje voor het vredesproces’ zijn en zou het de Palestijnen ‘een meer gelijkwaardige positie geven’.

Waar ligt het land?

De VVD’er spreekt daarentegen over ‘loze, gevaarlijke en destructieve symboliek’. Volgens hem zorgt een erkenning juist voor spanningen en conflicten in de regio, zoals het geweld van de afgelopen dagen. Daarnaast is hem niet duidelijk waar dat land zou moeten liggen, en wie er zou mogen wonen.

Ten Broeke is niet onder de indruk van Zweden, dat de stap wel zette. ‘Eerlijk gezegd heb ik net zoveel moeite de Zweedse regering te erkennen, die is inmiddels weer uit elkaar geklapt.’ En dat een heel rijtje Europese landen het Zweedse voorbeeld wellicht volgt, boezemt hem geen angst in. ‘Die landen hebben toch al volstrekt geen invloed. Zij kiezen dus voor een symbolische rol. Dat kan Nederland zich niet veroorloven. Ons land heeft zowel met Israëli’s als Palestijnen al heel lang een duurzame relatie, waarin ook kritiek geuit wordt. Wij zijn geen “nieuwe vriend” van Israël, zoals Canada of Australië. Wij komen niet een dagje langs, en dat was het. Beide partijen weten bij ons waar ze aan toe zijn. Er is geen ander Europees land dat de Nederlandse positie kan evenaren.’

Voor Michiel Servaes is er internationaal al ‘voldoende momentum’ om Palestina direct te erkennen. ‘Maar als minister Koenders het verstandiger vindt te wachten, heb ik daar begrip voor.’

Het PvdA-Kamerlid hoopt op snelle en stevige Europese actie, en wijst daarvoor naar Federica Mogherini, de nieuwe EU-buitenlandchef. ‘Zij zal snel met een standpunt over de erkenning moeten komen. Daarna zullen de lidstaten, ook Nederland, kleur moeten bekennen. Dat is eerder een kwestie van weken dan van maanden.’

‘In dat proces kan Mogherini inderdaad een klein rolletje spelen’, reageert Ten Broeke. ‘Maar Servaes helpt haar daar helemaal niet bij, als hij van haar dingen verlangt als een vroegtijdige erkenning van Palestina. Daar gaat ze niet over, en wíl ze niet over gaan. Dat heeft ze Servaes klip-en-klaar gezegd toen hij hier vorige maand tijdens een conferentie in Rome naar vroeg. Je moet haar niet opzadelen met opdrachten die ze niet kan en wil uitvoeren. Erkenning is een zaak van nationale parlementen.’

De EU moet de eigen rol dus niet overschatten, waarschuwt het VVD-Kamerlid, laat staan beginnen over economische sancties en de boycot van Israëlische producten. ‘Vorig weekend was ik bij een conferentie in Washington, waar alles en iedereen aanwezig was die iets met het vredesproces te maken heeft. Er waren slechts vier Europeanen, als waarnemer. En toen er gewezen werd op Europese sancties, kwam men niet verder dan wat schouderophalen. Dát is de positie van Europa in deze discussie. De Arabische landen zijn op dit moment veel belangrijker.’

Het enige dat de Europese resolutie zal bereiken, is volgens Ten Broeke dat mensen het idee krijgen dat er een ‘golf aan erkenning’ van Palestina is, en dat er kennelijk weinig bezwaren tegen zijn.

‘Maar er zijn echt heel goede redenen om dit niet te doen. Er is nu een coalitie mogelijk tussen de EU, de Verenigde Staten en de Arabische Liga, die Israëliërs en Palestijnen moet bewegen echt tot vrede te komen. Dan moet één van die partijen niet gaan spookrijden.’

Lees het hele artikel in het Nederlands Dagblad of via Blendle (€ 0,95)

Foto: Federica Mogherini, de nieuwe EU-buitenlandchef