Hoop en vragen na akkoord Oost-Oekraïne - Main contents

Vandaag is in Minsk een akkoord gesloten tussen de strijdende partijen in Oost-Oekraïne. Met een bemiddelende rol van bondskanselier Merkel en president Hollande legden zowel de Russische president Poetin als zijn Oekraïense evenknie Porosjenko zich vast op een aantal afspraken. De belangrijkste zijn een staakt-het-vuren, het verwijderen van zware wapens, het terugtrekken van troepen en maatregelen om een politieke oplossing van het conflict dichterbij te brengen. Het Minsk-akkoord is een belangrijke eerste stap, maar we moeten niet te vroeg juichen.

Een bestand krijgt pas waarde wanneer partijen het naleven. Helaas bleek het eerste Minsk-protocol van september vorig jaar vrijwel direct geschonden te worden. Ook nu bestaat nog veel onduidelijkheid: houdt iedereen zich aan het staakt-het-vuren? Krijgt de OVSE voldoende ruimte om zijn rol als monitor te kunnen vervullen? Worden echt alle zware wapens ingeleverd en weggehaald uit de ontwapeningszone? Het geeft overigens te denken dat de illegale annexatie van de Krim door Rusland niet eens genoemd wordt in het akkoord. Hoe dan ook vindt de PvdA dat we voorlopig de druk maximaal moeten houden. Strikte naleving is noodzakelijk voordat we überhaupt stapjes zouden kunnen overwegen zoals het verlichten van sancties.

Eén passage van het akkoord baart ons in het bijzonder zorgen, omdat die van invloed zou kunnen zijn op het berechten van de verantwoordelijken voor het neerhalen van vlucht MH17. Dat is de paragraaf over een wettelijke pardon- en amnestieregeling die het straffen van personen in relatie tot gebeurtenissen in de Donetsk en Luhansk regio’s zou verbieden. Het mag duidelijk zijn dat het voor de PvdA volstrekt onacceptabel is wanneer de opsporing of berechting van verantwoordelijken voor neerhalen van vlucht MH17 op enigerlei wijze belemmerd zou worden door dit bestand. Met andere partijen hebben we vandaag bij het kabinet om opheldering gevraagd. Gelukkig heeft premier Rutte in Brussel inmiddels bevestigd gekregen dat de daders van de MH17-ramp niet vrijuit gaan.