Steun Griekenland

Source: H. (Harry) van Bommel i, published on Thursday, February 26 2015, 15:25.

Gisteren was er in de Tweede Kamer een plenair debat over de verlenging van het Europese leningenprogramma aan Griekenland. De SP steunde het pakket deze keer wel, onder andere omdat er een gevaarlijke bankenrun mee voorkomen kan worden. Het is mijn inschatting dat dit akkoord in het belang van de Griekse bevolking is. Hieronder lees je mijn inbreng tijdens het debat:

Voorzitter, de SP is verheugd dat er een voorlopige oplossing is gevonden voor Griekenland. Dat is op de eerste plaats goed voor de Griekse bevolking die zwaar te lijden heeft onder afgedwongen bezuinigingen, economische krimp, corruptie en belastingontduiking. Afgesproken hervormingen moeten dat gaan veranderen. Er is tijd gewonnen zodat de hervormingen in gang kunnen worden gezet. Dat is goed nieuws.

Afgelopen vrijdag is Griekenland langs het randje van de afgrond gegaan. Een bankenrun lag op de loer: op één dag werd niet minder dan 1 miljard euro van de bank gehaald. Zonder akkoord zou die ontwikkeling zich vermoedelijk hebben doorgezet. Deelt de minister van financiën die inschatting?

De vraag is nu wat de status van de huidige afspraken is? In het verslag van de telefonische conferentie staat dat de Kamer een oordeel kan uitspreken voordat Nederland definitief instemt. Als dat het geval is, dan is ons oordeel positief en kan Nederland instemmen. Dat wil niet zeggen dat er geen vragen zijn.

Om te beginnen over de schuldenlast van Griekenland. Is het juist dat het leeuwendeel van het leningenpakket is opgegaan aan het redden van de banken, en aan aflossingen en rente? En dat slechts 11 procent van die leningen ten goede is gekomen aan de Griekse overheid zelf?

Is het tevens juist dat ook in dit stadium nog steeds een deel van de schuldenlast, zo’n 15 procent, in handen is van private beleggers? De private sector die met die leningen bewust een ondernemersrisico aanging. Kan de regering deze cijfers bevestigen?

Over het Nederlandse aandeel in de Griekse schuld circuleren verschillende bedragen. Eerder werd steeds gesproken over een schuld van 18 miljard, het CBS komt echter met een lager bedrag: 12 miljard. Wat is het nu precies?

De komende maanden moet blijken of de geldschieters akkoord gaan met de uitgewerkte Griekse hervormingsplannen. De verlenging van het akkoord met vier maanden is niet definitief. Pas als de Grieken aantonen zich voldoende te hebben ingespannen om de hervormingen te concretiseren en in praktijk te brengen, krijgen ze groen licht van de instituties. Wordt de lening nu eind april, of later uitgekeerd?

Het IMF is kritisch over de hervormingsvoorstellen die de Griekse minister van financiën heeft ingediend - ze zouden te vaag zijn.

  • Wanneer heeft Griekenland volgens de regering aan de eisen voldaan?
  • Wat houdt de flexibiliteit ten aanzien van het primair begrotingstekort volgens de regering in?
  • Wat is het oordeel van de regering over de belastingamnestieregeling, waarbij Griekse burgers en bedrijven met belastingschulden 50 procent korting krijgen?

Tenslotte voorzitter, de Griekse banken. Het is nog onduidelijk wat er gaat gebeuren met de Griekse banken. De partijen zijn er dan weliswaar uitgekomen, maar in de periode voorafgaand aan het akkoord is er zoveel onzekerheid geschapen dat veel mensen hun geld van de banken hebben gehaald. Er zou minstens 20 miljard van de banken zijn gehaald en mogelijk nog veel meer. De bankenrun heeft zich dus gedeeltelijk al voltrokken. Hoe levensvatbaar zijn die banken nu eigenlijk nog? En wat gaat de ECB doen? Welke afstemming is er met hen geweest?

Voorzitter, de komende weken en maanden zal moeten blijken wat de precieze invulling van de afspraken gaat betekenen voor de Griekse bevolking die haar steun heeft uitgesproken aan de regering van premier Tsipras. Die regering zal niet alle gedane beloften waar kunnen maken en staat nu voor een enorme uitdaging.