Werkbezoek Abellio: meer marktwerking werkt! - Main contents
Op vrijdag 27 februari ben ik samen met mijn collega Aukje de Vries op bezoek geweest bij Abellio in Londen. Abellio runt openbaar vervoerconcessies in de UK, Zweden en Duitsland en is een dochteronderneming van de NS. Onlangs hebben ze een grote aanbesteding gewonnen in Schotland. Ook in Nederland is Abellio actief. Zij hebben in februari de aanbesteding voor de treinen in Limburg gewonnen, en tevens rijden zij via Qbuzz met bussen in Utrecht, Groningen-Drenthe, Fryslân en Zuid-Holland. Abellio timmert dus hard aan de weg, nationaal en internationaal. NS en Abellio doen zo kennis en ervaring op met het doen van aanbestedingen. Bij toenemende marktwerking op het spoor in Europa, waar de VVD voorstander van is, kan dit in de toekomst van pas komen.
Wij hebben met het bezoek aan Londen een kijkje mogen nemen in de Britse openbaar vervoersmarkt. Deze is anders ingericht dan de Nederlandse markt. Er wordt niet gewerkt met onderhandse aanbestedingen, maar slechts met openbare. De overheid dicteert hoeveel diensten er moeten worden gereden tegen welke vergoeding en het treinmaterieel wordt allemaal ter beschikking gesteld door de overheid en geleased. Partijen kunnen dan met een plan komen hoe zij deze diensten willen inrichten, waarna vervolgens de concessie aan één partij wordt toegekend. Voor treinen worden er regio’s of gebieden aanbesteed, soms ook inclusief de stations. Voor bussen in London worden er alleen specifieke buslijnen aanbesteed, waardoor er meer dan 9 busmaatschappijen in London actief zijn.
De vervoersmarkt in Groot-Brittannië laat zien dat aanbesteden van openbaar vervoer en marktwerking werken. Sinds de privatisering in de jaren negentig is het aantal reizigers met 44% toegenomen. De subsidiering van de overheid heeft in de loop der jaren een daling laten zien en dat is voordelig voor de belastingbetaler. De sceptici over de marktwerking in het openbaar vervoer in Groot-Brittannië raad ik aan om zelf eens een kijkje te gaan nemen.