Investeer in weerbaarheid van ouderen

Source: H.C.M. (Henk) Krol i, published on Wednesday, April 1 2015.

Triest dat we in een maatschappij leven waarin we moeten nadenken over beleid tegen ouderenmishandeling, vindt Henk Krol. Vandaag vond in de Tweede Kamer een debat over mishandeling van ouderen plaats.

Dit was mijn inbreng vandaag bij het Algemeen Overleg Ouderenmishandeling:

“Vorige week zagen we een uitzending van De Monitor waarin via een verborgen camera een thuiszorgmedewerker werd betrapt op diefstal. Ondanks het feit dat het delict op camera was vastgelegd, oordeelde het OM dat er onvoldoende bewijs was voor een strafzaak. 50PLUS begrijpt dat de staatssecretaris niet op de stoel van de rechter kan gaan zitten, maar hoort graag een reactie op deze wonderlijke constatering. Inmiddels is een zogenaamde ‘zwarte lijst’ in het leven geroepen, een register van betrapte medewerkers. Zorginstellingen zijn echter niet verplicht zich hierbij aan te sluiten. Wat vindt de staatssecretaris van het idee om deze verplichting wél in te stellen, zodat zij niet straffeloos bij een andere instelling aan de slag kunnen? Welke mogelijkheden ziet de staatssecretaris nog meer om diefstal door zorgmedewerkers tegen te gaan?

In dit licht heeft 50PLUS moeite met de beleidsvrijheid van gemeenten. Gemeenten mogen bijvoorbeeld zelf gaan bepalen of zij een VOG voor werknemers binnen de WMO verplicht stellen. En ook al is er bij gemeenten groeiende aandacht voor ouderenmishandeling, uit de ‘Inventarisatie beleid ouderenmishandeling bij centrumgemeenten’ blijkt dat er verschillen bestaan in hoe gemeenten hiermee omgaan. Dat vindt 50PLUS onwenselijk in een omvattend thema met uiteenlopende oorzaken en uitingen als dit. Denk hierbij aan het omgaan met ontspoorde of overbelaste mantelzorg.

Daarnaast bleek uit een onderzoek van Plus Magazine dat heel veel ouderen aangeven weleens bestolen te zijn of worden door familie. Het resultaat was zo schokkend dat het blad aanvullend onderzoek uitvoert.

De staatssecretaris heeft aangegeven dat financiële uitbuiting prioriteit heeft in het vervolg. Zou de staatssecretaris kunnen toelichten hoe hij dit voor zich ziet?

50PLUS pleit voor meer aandacht ‘aan de voorkant’, ofwel preventie. Want het is duidelijk dat misbruik wordt gemaakt van de kwetsbaarheid en het vertrouwen van ouderen. Door familie, door zorgmedewerkers maar ook door onbekenden, bijvoorbeeld met babbeltrucs.

Er moet dan ook geïnvesteerd worden in weerbaarheid van ouderen. Het bewustzijn van gevaren en wat men zelf kan doen, moet maximaal gestimuleerd worden. Dat is extra van belang gezien het feit dat ouderen met een zorgvraag langer thuis wonen. Dat is echt een risicofactor, omdat daar minder zicht op is. 50PLUS heeft al eerder een veiligheidsadviseur voor ouderen voorgesteld en op meerdere plaatsen in het land bestaat dit al. Unie KBO is hiermee bezig en de ervaringen zijn goed. Dat kan gaan van veilige sleutelkluisjes tot weerbaarheidstraining. Wat vindt de staatssecretaris van het idee om hier structureel meer aandacht aan te besteden? Welke mogelijkheden ziet hij om dit overstijgend op te pakken?

Tot slot nog de vraag of ook bejegening van ouderen in het vervolg van het Actieplan wordt meegenomen. Want in een respectvolle houding jegens ouderen ligt de basis van de bestrijding van ouderenmishandeling.”