Bankiers en gewone mensen - Main contents

Bankiers en gewone mensen

Een strafblad krijg je in Nederland zo. Voor kleine criminaliteit, voor het beledigen van de koning of voor vandalisme.

Een slechte aantekening in de financiële sector krijg je ook zo: een rekening te lang vergeten, je hypotheek niet betalen en je staat geregistreerd bij het BKR voor jaren.

Maar bankiers, die frauderen met de rentetarieven op een markt van duizenden miljarden, die een Nederlandse banken een boete opleveren van meer dan 700 miljoen euro, die behouden hun baan en worden gevrijwaard van strafvervolging.

De bankiers in de Libor fraude zijn niet eens onderworpen aan een strafrechtelijk onderzoek omdat de het Nederlandse OM in de vaststellingsovereenkomst met de Rabobank toezegde dat de toenmalige werknemers van de bank niet vervolgd zouden worden. Nou ja, zelfs de vaststellingsovereenkomst (met dus de belofte tot niet vervolgen) is vooral nog geheim.

In de artikel 12 zaak om de bankiers en de Rabobank top alsnog te vervolgen haalde het hof snoeihard uit naar het OM en de financiële toezichthouders. Ze hadden geen rekening gehouden met een eventuele vervolging. Dat is vreemd, want he onderzoek vond juist plaats op verzoek van het Amerikaanse department of Justice. En laat die nu net wel 6 ex-rabobank bankiers vervolgen op dit moment.

Alle aanleiding tot een aantal zeer serieuze vragen aan Dijsselbloem en Van der Steur over deze zaak, die

Immers de rechtsorde in het algemeen en de rust en het vertrouwen die voor de financiële markt en alle daar participerenden zo noodzakelijk zijn, zijn door het handelen van deze medewerkers ernstig geschaad.

Dat zijn overigens niet mijn woorden, maar de woorden van het hof.

Vragen van de leden Omtzigt en Oskam (beide CDA) aan de minister van Financien en de minister van Veiligheid en Justitie over het niet vervolgen van Rabobankiers bij de Libor/Euribor-fraude

• 1. 

  Kunt u een opsomming geven van alle transactie-overeenkomsten die onder de global settlement met Rabobank zijn afgesloten?

• 2. 

  Kunt u voor elk van de transacties aangeven hoe groot het bedrag daarin is en of er in de transactieovereenkomst is overeengekomen dat een groep (voormalige en/of huidige) medewerkers en/of leidinggevenden van de Rabobank niet vervolgd zal worden? Indien een niet vervolging is overeengekomen, kunt u dan per transactie vermelden welke groep niet vervolgd zal worden in dat betreffende land?

• 3. 

  Heeft het Nederlandse Openbaar Ministerie en/of de Nederlandse regering op enig moment met andere partijen in het buitenland overleg gepleegd over het niet vervolgen? Zo ja, kunt u van dat overleg een beschrijving geven?

• 4. 

  Is het u opgevallen dat het hof oordeelt dat de vaststellingsovereenkomst opgevat is als een formeel besluit tot sepot/niet vervolging? Past het in een rechtstaat dat zo’n besluit in een openbaar document genomen wordt en niet een geheim document en dat dus op grond hiervan de vaststellingsovereenkomst gewoon openbaar gemaakt dient te worden?

• 5. 

  Kunt u de schikkingsovereenkomsten onder de global settlement en zeker de Nederlandse schikkingsovereenkomst openbaar maken?

• 6. 

  Klopt het dat het onderzoek is opgestart na een rechtshulpverzoek van het Amerikaanse DOJ in 2012? Bevatte dit rechtshulpverzoek een verzoek om onderzoek te doen alleen naar rechtspersonen of liet het ook de mogelijkheid open om onderzoek te doen naar natuurlijke personen bij de Rabobank?

• 7. 

  Heeft u kennis genomen van de uitspraak van het Gerechtshof Den Haag, dat op 19 mei 2015 een klacht van klanten van de Rabobank in een artikel 12 strafvorderingsprocedure afgewezen heeft (ECLI:NL:GHDHA:2015:1204)?

• 8. 

  Heeft u kennis genomen van het feit dat Ook is daarin opgenomen dat het openbaar ministerie afziet van nader onderzoek, het instellen van vervolging of enige andere wijze van strafrechtelijke afdoening tegen ‘huidige medewerkers van Rabobank’. En dat de advocaat-generaal in raadkamer toegelicht heeft dat deze toezegging losstaat van de transactie met Rabobank, maar wel is opgenomen in de vaststellingsovereenkomst? (paragraaf 4.7 van de uitspraak)

• 9. 

  Heeft u kennis genomen dat tegen zes voormalige medewerkers van Rabobank in het buitenland strafrechtelijke vervolging ingesteld?

• 10. 

  Heeft u kennis genomen van deze passage: “In het Tafelbergdossier komt naar voren dat onderzoek in Nederland is verricht op basis van onderzoeksresultaten die door buitenlandse diensten ter beschikking waren gesteld en dat de onderzoekers in Nederland, te weten DNB- en FIOD-medewerkers hun onderzoekshandelingen niet primair in een strafrechtelijk kader hebben geplaatst. Daarnaast heeft intern Rabobank onderzoek plaatsgevonden. Personen zijn gehoord zonder de cautie dat zij niet tot antwoorden verplicht waren, waarbij ook de status verdachte, getuige, of disciplinair gehoorde in een aantal gevallen onduidelijk is gebleven. Stukken zijn aan het dossier toegevoegd zonder inbeslagname op basis van strafvordering. Bevindingen van buitenlandse onderzoeken zijn aan het dossier toegevoegd, zonder dat duidelijk is of deze onderzoeksresultaten in het kader van een strafvervolging in Nederland zonder meer kunnen worden gebruikt. Vele betrokken en gehoorde personen hebben kennisgenomen van de in de stukken vastgelegde en in verhoren voorgehouden onderzoeksresultaten in binnen- en buitenland.”

• 11. 

  Wat vindt u van het feit dat bij het onderzoek dat resulteerde in de grootste schikking ooit, waar autoriteiten uit vele landen samenwerkten, waar miljarden dollars en euro’s boete betaald zijn, er gewoon mensen gevrijwaard zijn van vervolging?

• 12. 

  Welke maatregelen zijn er genomen door het OM, die ervoor kunnen zorgen dat er een volgende keer wel vervolging zal plaatsvinden van betrokken medewerkers?

• 13. 

  Hoe beoordeelt u de rol van toezichthouders als DNB, waarvan het Hof zegt dat het ‘opmerkelijk traag’ heeft gereageerd op alle informatie over (mogelijke) manipulatie van de Liborrente in de pers en van Rabobank zelf?

• 14. 

  Welke verbeteringen zijn er bij toezichthouders als DNB genomen, die ervoor zullen zorgen dat men in een volgende casus van informatie over (mogelijke) frauduleuze handelingen bij financiële instellingen wel adequaat reageert?

• 15. 

  Hoe beoordeelt u de rol van de FIOD in deze casus, die er door een slordige omgang met bewijsmateriaal er mede voor heeft gezorgd dat vervolging niet meer kan plaatsvinden?

• 16. 

  Welke maatregelen zijn er genomen door de FIOD om een dergelijke fout in de toekomst te voorkomen?

• 17. 

  Kende u paragraaf 9.3 die voorzag in de belofte van geen strafvervolging toen u instemde met de vaststellingsovereenkomst? En heeft u dus ingestemd met de belofte om bankiers in dienst van de Rabobank niet te vervolgen?

• 18. 

  Zijn de 6 bankiers tegen wie elders vervolging is ingesteld op een andere manier behandeld bij het Nederlandse onderzoek dan de Nederlandse bankiers tegen wie nu geen vervolging is ingesteld?

• 19. 

  Hoe beoordeelt u het feit dat medewerkers waarover het hof oordeelt: “Zoals hiervoor overwogen treft een aantal destijds en ook nu nog bij Rabobank werkzame medewerkers ernstige en strafrechtelijk relevante verwijten ten aanzien van hun handelen met betrekking tot de submissions. De rechtsorde in het algemeen en de rust en het vertrouwen die voor de financiële markt en alle daar participerenden zo noodzakelijk zijn, zijn door het handelen van deze medewerkers ernstig geschaad. Naar het oordeel van het hof zou daarom een publieke strafvervolging van de feitelijke daders van de Libor en Euribor manipulaties juist zijn geweest. Het zou ook wenselijk zijn geweest dat de strafrechter had kunnen oordelen of de disciplinaire afdoening, die mede is te beschouwen als een interne vorm van ontneming van mogelijk voordeel, als een voldoende bestraffing moet worden beschouwd.” nog gewoon in dienst zijn van de Rabobank?

• 20. 

  Hoe beoordeelt u het feit dat DNB- en FIOD-medewerkers hun onderzoekshandelingen niet primair in een strafrechtelijk kader hebben geplaatst, wetende dat dit over een fraude gaat met miljarden-boetes, wereldwijd, waarin in 2012 de Britten al aangegeven hadden dat zij strafrechtelijk zouden vervolgen?

• 21. 

  Ziet u nog mogelijkheden om actie te ondernemen nu “De rechtsorde in het algemeen en de rust en het vertrouwen die voor de financiële markt en alle daar participerenden zo noodzakelijk zijn, zijn door het handelen van deze medewerkers ernstig geschaad.”? Zo ja, welke actie? Zo nee, wanneer zult u dan ooit actie ondernemen?

• 22. 

  Hoe beoordeelt u het feit dat de Rabobestuurder van de afdeling in november 2013, dus vlak na de schikking ontslagen is, bijna €900.000 meekreeg en door clausule 9.3 aan rechtsvervolging ontkomt?

• 23. 

  Is clausule 9.3, die dus bescherming biedt aan bankiers, ook van toepassing in de VS en Groot Brittannië voor dezelfde groep?