El Pepe - Main contents

Er was een tijd - niet zo lang geleden - dat vrijwel elk Zuid- en Midden Amerikaans land een dictatuur was, met een beslissende rol voor het leger. Die tijd is voorbij. Van Argentinië tot Mexico heeft de democratische gedachte nu de overhand. Gaat het overal goed? Allerminst, maar het is voor linkse en progressieve mensen een opluchting dat de legers zijn waar ze horen te zijn, in de kazerne. Dat opent perspectieven.

Neem nou Uruguay. Tot halverwege de jaren tachtig een wrede dictatuur met het leger, dat er vreselijke praktijken op na hield, aan de macht. Het land is nu een democratie, met waarschijnlijk de soberste president ter wereld aan het hoofd. Negentig procent van zijn inkomen geeft hij aan een woningbouwproject voor armen. José ‘El Pepe’ Mujica is de naam, geboren in 1935. Ten tijde van de dictatuur zat hij dertien jaar gevangen, vele martelingen heeft hij moeten doorstaan.

De maatschappelijke transformatie die het land onder zijn leiding heeft ondergaan is opmerkelijk. Zo opmerkelijk zelfs dat The Economist het land uitriep tot Land van het Jaar, ‘vanwege zijn recept voor het menselijk geluk’. De werkloosheid is teruggebracht van 40% naar 6,5%; ook voor de landarbeiders is er nu een achturige werkdag; de levensstandaard gaat snel omhoog; de macht van de financiële markten is aan banden gelegd; meer dan de helft van de banken is in handen van de staat; de winst van de Banco de la República wordt geïnvesteerd alternatieve, ‘niet kapitalistische’ ontwikkelingsmodellen. Abortus, cannabis en homohuwelijk zijn nu toegestaan. Was Uruguay tot voor kort een emigratieland (vooral wegens de wijdverbreide armoede), nu is het een immigratieland. Algemeen wordt er dan ook vanuit gegaan dat de politieke beweging waartoe de president behoort, het Frente Amplio, de volgende verkiezingen zal winnen.

Een andere, betere wereld is mogelijk: in Zuid-Amerika, hier, overal.

(Bron: El País, De Standaard)