The Times They Are A-Changin'

Source: G.J.M. (Gerben-Jan) Gerbrandy i, published on Thursday, October 1 2015.

Twee opvallende gebeurtenissen domineren deze week het nieuws: de dieselgate van Volkswagen en het besluit van Shell om te stoppen met boringen in het Arctisch gebied. Beide zaken lijken weinig met elkaar te maken hebben, maar niets is minder waar. Shell en Volkswagen behoren tot de tien grootste bedrijven van de wereld. Het zijn grootmachten met enorme invloed en hele diepe zakken. En beide hebben grote moeite zich aan te passen aan een razend snel veranderende wereld.

En ze zijn niet de enige. Vandaag schrijft het Financieele Dagblad dat Shell de 7 miljard dollar aan kosten voor het proefboren in Alaska 'ruimschoots zou hebben terugverdiend als het bedrijf grote hoeveelheden olie zou hebben gevonden'. Wat een misvatting. En wat een ontkenning van de veranderingen in de wereld. Wereldwijd hebben we afgesproken dat de aarde niet met meer dan 2 graden Celsius mag opwarmen ten opzichte van het pre-industriële tijdperk. Om daar onder te blijven, kan nog maar een beperkte hoeveelheid CO2 uitgestoten worden. Een simpel rekensommetje toont vervolgens aan dat ruim de helft van alle bewezen olievoorraden daarom nooit verbrand zullen mogen worden. Aangezien de goedkoopste olie uiteraard het eerste de lucht ingaat, is de logische consequentie dat de peperdure Arctische olie volstrekt onverkoopbaar is. Een uitermate slecht vooruitzicht voor een bedrijf, zou ik zeggen. Dat argument heeft bij Shell vreemd genoeg nooit een rol gespeeld.

Maar ook Volkswagen staat er slecht voor. Het heeft net als enkele andere Europese autofabrikanten gegokt op dieseltechnologie. Toen bleek dat die technologie nooit aan de steeds strengere milieunormen kon voldoen, was een frauderende truc het enige wat ze nog konden verzinnen. Dat kan je als incident afdoen, maar wat is het perspectief nu voor de toekomst? Diesel zit op een doodlopende weg. De superieure, schone technologie van elektrische auto´s rijdt intussen stevig door op de linkerbaan. De auto van morgen wordt nu al door Tesla, straks door Apple en Google gemaakt. Zonder fundamentele wijzigingen in strategie en investeringen heeft de Europese auto-industrie het nakijken. Als we niet oppassen gaan ze Nokia achterna. Ooit de standaard voor de wereld, nu van de aardbodem verdwenen. En trouwens, elektrische auto's rijden niet op benzine van Shell.

In 1963 zong Bob Dylan The Times They Are A-Changin´. Ruim vijftig jaar later weer heel actueel. Veranderingen gaan zo razend snel, dat oude zekerheden verdwijnen. De uitdaging voor nu is niet het wanhopig vasthouden aan die oude zekerheden, maar het creëren van nieuwe.

The order is rapidly fadin'

And the first one now will later be last

For the times they are a-changin´