EU-leiders moeten Erdogan aanspreken op vrijheden en geweld in Turkije - Main contents
Deze week bezoekt de Turkse President Erdogan Europese instellingen in Brussel. Tien jaar na de officiële start van de onderhandelingen over toetreding tot de Europese Unie, is het proces nagenoeg tot stilstand gekomen. De vluchtelingencrisis en de oorlog in Syrië zullen hoog op de agenda staan en verdienen alle aandacht. Turkije biedt opvang aan zo’n 2 miljoen Syriërs en heeft daarvoor meer Europese steun nodig. Maar met belangrijke Turkse verkiezingen voor de deur moeten Europese leiders voorkomen dat Erdogan het bezoek vooral als verkiezingsplatform gebruikt. Niemand wil dat de relatie tussen Turkije en Europa escaleert, maar de zorgen aan Europese kant zijn inmiddels zo groot, dat verlamming dreigt. Het is de hoogste tijd dat EU leiders die zorgen over ontwikkelingen in Turkije stevig uiten. Dat is niet alleen een boodschap voor President Erdogan, de Turkse bevolking moet ook weten waar Europa voor staat.
De rechtsstaat en respect voor fundamentele vrijheden zijn de afgelopen jaren onder grote druk komen te staan in Turkije. Vorige week werd journalist Ahmet Hakan in gelkaar geslagen door mannen die later leden van de AK Partij bleken te zijn. Ook arrestaties van journalisten, inclusief de Nederlandse Frederieke Geerdink, beperken een open debat en zorgen voor zelf-censuur. Turkije staat steeds in de top tien van landen met het hoogst aantal gevangen journalisten. Er heerst grote angst onder journalisten maar ook onder academici en burgers om zich kritisch uit te laten over politiek en politici. Vele gerenommeerde columnisten werden al ontslagen en mediabedrijven ontvingen zulke hoge belastingboetes dat die worden beschouwd als politiek gekleurd. Er worden regelmatig invallen gedaan bij journalisten of nieuwsomroepen, en een totaal mediaverbod op bijvoorbeeld anti-terreur acties in het Zuid-Oosten wordt regelmatig door de regering opgelegd. Toen de Turkse bevolking massaal sociale media gebruikte om hun mening te uiten, werden platforms als Twitter geblokkeerd. Niet alleen de beperkingen van pers- en internetvrijheid, maar ook persoonlijke aanvallen van politici tegen journalisten, zorgen voor een uiterst gespannen situatie die een vrij debat voor de verkiezingen vrijwel onmogelijk maken.
De verkiezingen van 1 november zijn niet alleen voor mensen in Turkije zelf van groot belang. Het vormen van een regering die verschillende stemmen in de Turkse bevolking vertegenwoordigt is essentieel. Toen dit niet lukte na de afgelopen verkiezingen schreef President Erdogan nieuwe uit. Hoewel hij hoopt op een grotere overwinning voor zijn AK Partij geven peilingen aan dat er opnieuw over een coalitie onderhandeld moet worden. Nadat de AK Partij 13 jaar aan de macht is geweest, is de polarisatie tussen verschillende groepen in de samenleving enorm. De gewelddadige reactie op de vreedzame protesten rondom tegen het bebouwen van het Gezi park vorig jaar was daarvan de meest zichtbare. Van een klein lokaal protest groeiden die uit tot een landelijke beweging voor meer vrijheid en respect voor verschillende levensstijlen.
Het opnieuw oplaaiend geweld tussen de PKK en de Turkse autoriteiten, is het meest dringend en zorgwekkend. Turkije levert het tweede grootste leger van NAVO en is onmisbaar in de strijd tegen ISIS. Een dubbel strijdtoneel moet gestopt, en de Europese regeringsleiders moeten dan ook aandringen op het hervatten van vredesonderhandelingen. Hoewel terreurdaden altijd veroordeeld moeten worden, compliceert het feit dat verschillende Koerdische milities belangrijk zijn in de strijd tegen ISIS. Landen als Duitsland, Engeland en Italië bewapenen daarom de Peshmerga in Noord-Irak. Een situatie waarin door EU lidstaten bewapende strijders tegenover het tweede grootste leger van NAVO komen te staan is gevaarlijk in een toch al explosief Midden-Oosten.
Dat Turkije een onmisbare strategische partner is, mag niet verhullen dat de zorgen over het autoritaire bewind van Erdogan en zijn AK Partij de relatie tussen Europa en Turkije heeft bemoeilijkt. Op lange termijn is een stabiel Turkije voor Europa ook van groot belang. Alleen door eerlijk op tafel te leggen wat Europa van Turkije verwacht en hoopt, kan het Turkse volk betrokken worden bij het opnieuw voltrekken van toetredingen onderhandelingen. Ondanks 10 jaar van veel teleurstellingen, zal de relatie tussen Europa en Turkije er niet alleen een van regering tot regering moeten zijn, maar ook tussen mensen. Opiniepeilingen geven aan dat meer dan de helft van de Turkse bevolking voor toetreding tot de EU is. Zij zien wellicht steeds meer dat daarmee hun rechten en vrijheden vergroot zouden worden. Laten we vooral hen niet vergeten.
Zie ook:
29-06-2015 D66 veroordeelt aanval Turkse politie op deelnemers Gay Pride
08-06-2015 D66: uitslag Turkse verkiezingen kans om EU-Turkije relaties te verbeteren
21-05-2015 D66: rechtsstaat en fundamentele vrijheden prioriteit in relatie EU-Turkije
11-05-2015 D66: Turkije moet autoritaire hervormingen terug draaien om belangrijke EU-partner blijven
22-04-2015 MEPs: We must defend all those standing on the front-line for free speech in Turkey
31-03-2015 MEP responds to acquittal 236 suspects in Balyoz/Sledgehammer case
25-03-2015 Parliamentary Questions on the Turkish internet bill
27-01-2015 Amendments to 2014 Progress Report on Turkey
15-01-2015 Turkse regering moet fundamentele rechten en democratie respecteren
06-01-2015 Media (NPO Radio 1): Schaake over de relatie van Nederland en Europa met Turkije