Bericht van het Binnenhof - III - Main contents

Het was zover: mijn maidenspeech. Eerst voorbereid voor het plenaire debat met staatssecretaris Wiebes over het afschaffen van de VAR voor ZZpers, maar zoveel ZZPers vonden dat bij nader inzien een onaf idee dat de Eerste Kamer de staatssecretaris vroeg het eerst maar af te maken. Zonde van de speech, maar daardoor schoof mijn debuut door naar een zo mogelijk nog grootser en meeslepender evenement: de Algemene Financiële Beschouwingen.

Daarbij kan en mag het over heel veel gaan. Offcieel komen de verschillende begrotingen nog apart voorbij en wordt er ook nog een keer apart gediscussieerd over het belastingplan, maar het is niet verboden daar een voorschot op te nemen - en dat gebeurde dan ook op grote schaal.

Mijn verhaal ging over de lessen van het verleden, de opgave van het heden en de risico’s van de toekomst, en staat hieronder op deze website. Maar waar ik niet op had gerekend is dat zo ongeveer op dezelfde dag in de Tweede Kamer de ontknoping werd verwacht van het lastenverlagingsplan van 5 miljard. En zo moest ik tot op het laatste moment mijn tekst aanpassen aan de actualiteit, want het maakte voor het debat in de Eerste Kamer toch wel uit of D66 daar in de Tweede Kamer voor ging stemmen, tegen ging stemmen of nog zat te onderhandelen.

Het werd uiteindelijk de tweede optie, en daarmee kwam onze Eerste Kamer fractie behoorlijk in de schijnwerper te staan. Zeker, we hebben een eigen verantwoordelijkheid, maar de opvatting van de Tweede Kamer collega’s telt zwaar mee. En als de D66 stemmen onmisbaar zouden blijken te zijn voor een meerderheid in de Eerste Kamer, dan wordt dat nog een interessante afweging.

Het werd een leerzame dag, de 17e november. Minister Dijsselbloem en staatssecretaris Wiebes reageerden uitgebreid op alle vragen en opmerkingen, en wij waren nog maar net voor middernacht klaar. De minister en ik werden het wel eens over de lessen uit het verleden. Het heden was vooral aanleiding tot een stoelendans rond lastenverlaging. En rond de toekomst toonde de minister zich een onversneden optimist, iets waar ik moeilijk bezwaar tegen kan hebben - maar langdurige stagnatie in Europa, met lage rentes, lage investeringen en lage groei is helaas niet uit te sluiten. Uiteindelijk wilde de minister dat ook wel toegeven.

Vaak ontbreekt de tijd en de ruimte om in de Eerste Kamer werkelijk te reflecteren op wat er aan de achterkant van alle politieke kibbelarij feitelijk aan de hand is. Bij deze gelegenheid was die mogelijkheid er wel. Dat maakte het tot een bijzondere kans voor een debuterend lid.