Verkiezingen Israël: andere koers met Herzog?

Source: M. (Michiel) Servaes i, published on Sunday, March 16 2014, 4:42.

Bij binnenkomst wijst hij me op een zwart-wit foto die centraal in zijn werkkamer hangt. Hij staat er op als midden-twintiger, in 1984, met zijn vader Chaim Herzog, geboren Ier, in Britse krijgsdienst betrokken bij de bevrijding van Europa en op dat moment president van Israël. Het is bij de herdenking van 40 jaar slag om Nijmegen.

Uiteraard praten we over de Israëlische bezettingspolitiek en de moeizame vredesonderhandelingen. Op zijn beurt wil hij alles weten van het Nederlands drugsbeleid (er wordt op dat moment in de Knesset gedebatteerd over de legalisering van cannabis) en over hoe Europese sociaaldemocraten omgaan met de eurocrisis. Het is een razendsnel, energiek gesprek. Dat was een jaar geleden. Morgen wordt Isaac Herzog, of “Buji” zoals de Israëli’s hem noemen, mogelijk verkozen tot premier van zijn land.

Zeker is dat overigens nog absoluut niet. De Israëlische politiek is zo mogelijk nog gefragmenteerder en complexer dan in Nederland (al hebben ze in elk geval geen senaat om rekening mee te houden). Dat betekent dat ondanks een voorsprong in de peilingen van Herzog's lijstverbinding met ex-minister Livni, Netanyahu straks mogelijk toch weer aan het langste eind trekt. Door een eindsprintje in de campagne of door slimmer te opereren in de coalitiebesprekingen. In dat scenario hoeven we van vredesbesprekingen met de Palestijnen niets te verwachten, vrees ik.

Mocht het Herzog wel lukken, dan wordt hij de eerste premier namens de Arbeiderspartij in ruim 15 jaar. Hij zegt te willen kiezen voor een andere koers. Voor serieuze besprekingen over vrede en over een tweestaten-oplossing. Hij noemt het één van zijn prioriteiten, naast economische hervormingen en herstel van relaties met de VS en anderen. In ons gesprek vorig jaar zei hij open te staan voor ieder onderhandelingsvoorstel. Geen voorwaarden vooraf, geen taboes.

Ik hoop dat hij woord houdt. Ik hoop dat hem lukt waar voorgangers als Rabin, Peres en Barak ooit dichtbij leken. Ook al weet ik dat de kans niet groot is. Ook al herinner ik me dat Herzog afgelopen zomer het Israëlisch optreden in Gaza volop steunde en kritiek van Europese zusterpartijen, waaronder de PvdA, terzijde schoof. Ook al realiseer ik me dat zijn politieke speelruimte, zeker binnen een brede coalitie, beperkt zal zijn. Maar voorlopig hoop ik op een duidelijke uitslag, op “anyone but Bibi” en op een andere koers in Israël.