Coalitie blijft verdeeld over bombarderen Syrië - Main contents

Valt Islamitische Staat in Syrië zo te bombarderen dat het regime van Assad er niet van profiteert? En: moet de Syrische president hoe dan ook van het politieke toneel verdwijnen? Het kabinet mag er dan uit zijn en in Syrië bombardementen willen uitvoeren, in de Tweede Kamer zijn coalitiepartijen PvdA en VVD het over deze gewichtige vragen nog oneens.

VVD-buitenlandwoordvoerder Han ten Broeke is kritisch over de beperkingen die het kabinet de Nederlandse F-16's wil meegeven. 'Een bijzondere eis', noemt hij de passage in de kabinetsbrief waarin staat dat er 'geen acties ten gunste van het Assad-regime' mogen worden uitgevoerd. Ten Broeke: 'Het terugdringen van IS is nu eenmaal per definitie gunstig voor Assad'.

De bombardementen zouden wat hem betreft maar één doel moeten dienen, namelijk 'het breken van de slagkracht van IS, precies de doelstelling waarmee we ook de strijd in Irak zijn aangegaan. Nu lijkt het alsof er nog een doel is bijgekomen'.

Vertrouwen hebben

Met het opleggen van beperkingen aan militairen heeft Nederland slechte ervaringen, benadrukt hij: 'Denk aan de les van Kunduz, toen we beperkingen voor onze F-16's later weer hebben moeten schrappen. Je moet vertrouwen in de militairen hebben en die als politiek niet voor de voeten lopen.'

Wat hem betreft zouden de F-16's ook civiele doelen zoals olie-installaties en gelddepots mogen raken: 'De Britten en de Amerikanen doen dat al. Het kan erg effectief zijn.'

Maar voor coalitiegenoot PvdA zijn dat soort doelen uitgesloten: 'Civiele doelen bombarderen is in strijd met het humanitaire oorlogsrecht. Ik zie er niets in om dat te schenden, ook niet in de strijd met IS', zegt PvdA-buitenlandwoordvoerder Michiel Servaes.

Dat het kabinet militairen voor de voeten loopt, gelooft hij niet: 'Wij moeten aangeven wat we willen, het 'hoe' is aan de militairen. We willen inderdaad dat president Assad niet kan profiteren, vandaar de nadruk op het oosten van Syrië, waar maar heel weinig contactpunten tussen IS en Assad zijn. Of hij indirect toch profiteert? Dat lijkt me moeilijk aan te tonen.'

'Zeker vertrekken'

Moet de Syrische president hoe dan ook vertrekken? 'Zeker', stelt Servaes, 'Het kabinet is daar helder over. Een ander standpunt zou ook een erg slecht signaal naar de Syrische oppositie zijn'. Maar ook hier kijkt VVD'er Ten Broeke anders tegenaan: 'Om verder bloedvergieten te voorkomen, moet je helaas bereid zijn de meest bloedige hand te schudden'.

Dat gebeurt in Genève, waar bij het vredesoverleg ook het Assad-regime aan tafel zit. 'Ik zie hem ook het liefst achter tralies in Den Haag, maar als je zaken met hem moet doen, is het niet handig zijn vertrek te eisen', stelt Ten Broeke. Vandaag krijgt het parlement een briefing over de bombardementen van de chef der strijdkrachten, Tom Middendorp, en nog enkele experts.