Hypotheektraject moet eenvoudiger en sneller

Source: A. (Aukje) de Vries i, published on Wednesday, March 2 2016, column.

De VVD krijgt veel klachten van mensen over alle pakken papier die tegenwoordig voor een hypotheekaanvraag ingeleverd moet worden, en ook de doorlooptijd van aanvraag is lang. VVD Tweede Kamerlid Aukje de Vries: "De VVD vindt dat dit eenvoudiger en sneller moet. En heeft daarvoor een motie ingediend. Iets dat we nu al concreet kunnen regelen is het volgende. Doordat er sprake is van een bindend aanbod, moet bijvoorbeeld een taxatierapport al meteen door de klant worden verstrekt aan de bank met alle kosten van dien. Zonder dat duidelijk is of er wel een offerte/bindend aanbod komt. Dit zou eventueel vervangen kunnen worden door een modelmatige waardebepaling zoals de WOZ-waarde te gebruiken bij de aanvraag van een nieuwe hypotheek. Hiervoor hebben VVD en CDA een motie ingediend."

BIJDRAGE HYPOTHEKENRICHTLIJN (MORTGAGE CREDIT DIRECTIVE)

Het doel van deze hypothekenrichtlijn is het tot stand brengen van een goed functionerende interne markt voor kredietovereenkomsten en een hoog en gelijkwaardig niveau van consumentenbescherming. Dat klinkt allemaal mooi. Het is echter wel de vraag hoeveel gebruik er gemaakt zal worden in Nederland om een kredietovereenkomst in het buitenland af te sluiten, en of er dus wel een echte EU-markt is.

Wat doet dit nu echt voor meer concurrentie en meer nieuwe toetreders op de markt?

Het gaat hier om behoorlijk wijzigingen voor consumenten. Hoe worden consumenten goed geïnformeerd over de wijzigingen?

LENGTE HYPOTHEEKTRAJECT EN ADMINISTRATIEVE ROMPSLOMP

De VVD krijgt veel klachten van mensen over alle pakken papier die tegenwoordig voor een hypotheekaanvraag ingeleverd moet worden, en ook de doorlooptijd van aanvraag naar offerte/bindend aanbod is lang.

De VVD vindt dat dit eenvoudiger en sneller moet. En heeft daarvoor een motie ingediend.

Iets dat we nu al concreet kunnen regelen is het volgende. Doordat er sprake is van een bindend aanbod, moet bijvoorbeeld een taxatierapport al meteen door de klant worden verstrekt aan de bank met alle kosten van dien. Zonder dat duidelijk is of er wel een offerte/bindend aanbod komt. Dit zou eventueel vervangen kunnen worden door een modelmatige waardebepaling zoals de WOZ-waarde te gebruiken bij de aanvraag van een nieuwe hypotheek. Hiervoor dienen VVD en CDA een motie in.

IMPLEMENTATIE - INGANGSDATUM - OVERGANG

In de richtlijn staat dat de regels niet van toepassing zijn op kredietovereenkomsten die geldig zijn aangegaan voor 21 maart 2016. De antwoorden in het nader verslag zijn ook niet helder. Wat geldt nu? Een probleem is de pijplijnproblematiek in verband met tekentermijnen en geldigheidsduur. Zijn de uitgebrachte offertedata leidend laten zijn?

Verder heeft het bedrijfsleven zeer beperkt de tijd om de nieuwe regels toe te passen, zeker ook om het gestandaardiseerd document begrijpelijk te maken. Hoe wordt daarmee omgegaan? Wat is de ingangsdatum?

ESIS-FORMULIER

In de basis is het ESIS een goed informatiedocument dat meerwaarde kan bieden. Het heeft wel een aantal tekortkomingen. De teksten zijn helaas nog niet overal in begrijpelijke taal, soms zijn de teksten niet toepasbaar. Op een aantal punten schiet het dus nog te kort. Is de minister bereid om nogmaals het overleg aan te gaan met uitvoerders en consumentenorganisaties hierover?

SENIOREN

De VVD krijgt veel klachten van senioren over het kunnen krijgen van een hypotheek. De VVD wil daarom daar wat meer ruimte voor bieden. Ook voor de zogenaamde opeethypotheken (mogelijkheid waarbij senioren met veel overwaarde in hun woning deze overwaarde kunnen gebruiken; door de strengere regels wordt de mogelijkheid nauwelijks meer gebruikt). Dit biedt senioren ook meer de ruimte. Duidelijk moet zijn of het ligt aan de wet- en regelgeving, de interpretatie van wet- en regelgeving of dat banken onvoldoende maatwerk leveren en dus te weinig gebruik maken “comply or explain” (leg uit of pas toe). Daarom dient de VVD hierover een motie in.

ONAFHANKELIJK ADVIES/ADVISEUR

De richtlijn biedt de mogelijkheid om de termen “adviseur” en “advies” voor kredietgevers en daaraan verbonden bemiddelaars te verbieden. Dit wordt niet in de wet geïmplementeerd. De VVD is daar ook geen voorstander van omdat ook kredietgevers wel degelijk adviseren en ook aan de vakbekwaamheidseisen voor adviseurs moeten voldoen. Maar als er alleen eigen producten verkocht worden, is er echter geen sprake van onafhankelijk advies. Dat moet wel duidelijk zijn. Hoe is dat geregeld?

KOPPELVERKOOP EN GEBUNDELDE VERKOOP

Het verplicht gebruik moeten maken van een betaalrekening kan een reden zijn om niet over te stappen. Is dit daadwerkelijk een belemmering en wordt dit ook meegenomen in alle onderzoeken die er op dat vlak lopen? Koppelverkoop of gebundelde verkoop is onwenselijk als het niet tot voordeel klant leidt, wat de VVD betreft.

Is koppelverkoop alleen mogelijk indien het nodig is voor de kredietgever én het product gratis is?

En is gebundelde verkoop alleen toegestaan als dit leidt tot andere voorwaarden? Gaat dit om gunstiger voorwaarden?

VERVROEGD AFLOSSEN

Goed dat dit ook hier weer geregeld wordt. De vergoeding voor vervroegde aflossing mag niet hoger zijn dan het nadeel dat de aanbieder van het krediet heeft en er is een recht op vervroegde aflossing. Maar gaat het bij het nadeel om de werkelijke kosten? Hoe worden deze dan berekend? Kan daarover meer duidelijkheid komen? En hoe krijgt klant inzicht en kan die dit controleren?

EUROPEES PASPOORT <> GELIJK SPEELVELD

In Nederland worden strenge vakbekwaamheidseisen gesteld aan financieel adviseurs. Deze blijven gewoon gelden, ook voor buitenlandse partijen met een bijkantoor. Voor partijen zonder bijkantoor die wel actief zijn in Nederland mag een aantal minimumvereisten voor vakbekwaamheid gesteld worden. Van deze lidstaatoptie maakt Nederland gebruik. De VVD steunt dit, omdat dit zorgt voor een iets meer gelijk speelveld in Nederland. Maar er blijft nog steeds sprake van een ongelijk speelveld. De VVD vindt dit niet wenselijk, maar dat kan niet verandert worden. Maar daar moet men bij toekomstige EU-regelgeving wel alerter op zijn.

OVERBRUGGINGSKREDIET

Waarom valt een overbruggingskrediet ook onder het jaarlijkse kostenpercentage van deze richtlijn?

Als het huis wordt gefinancierd met een enkele lening, moeten de transactie- en bijkomende kosten volledig in de berekening van het JKP van die lening worden betrokken. Maar als het huis deels met een overbrugging wordt gefinancierd, moeten de transactie- en bijkomende kosten worden verwerkt in de JKP van de nieuwe hypotheek én de tijdelijke overbrugging.

HERROEPINGSRECHT OF BEDENKTERMIJN

Waarom geeft de wetgever in strijd met de MCD aan dat het huidige proces van offertes onder opschortende voorwaarden kan voortbestaan?

SANCTIE KREDIETBEMIDDELAAR

Als de kredietbemiddelaar de verplichting niet nakomt om de vergoeding door te geven aan de kredietverstrekker, dan verliest de kredietbemiddelaar het recht op vergoeding door de klant. Waarom deze vorm en niet publiekrechtelijke handhaving door de AFM met een boete?