Dertigledendebat over de financiering van terrorisme vanuit Qatar - Main contents
Op 3 maart 2016 werd in de Tweede Kamer een Dertigledendebat over de financiering van terrorisme vanuit Qatar gehouden met de minister van Buitenlandse Zaken Koenders.
Het debat kunt u hier terugkijken
Het hele verslag kunt u hier teruglezen
Inbreng Han ten Broeke (VVD), eerste termijn:
alleen het gesproken woord geldt
Voorzitter. Het is inmiddels inderdaad meer dan een jaar geleden dat dit debat is aangevraagd door collega De Roon, maar het thema terrorismefinanciering is daarmee niet minder relevant geworden. We hebben het vandaag over Qatar, een oliestaatje. Eigenlijk is het een koninklijke familie met een olieveld en een tv-zender. Tegelijkertijd is de familie heel invloedrijk. Zij bemoeit zich met voetbal, paarden, vredesonderhandelingen in het Midden-Oosten, maar ook met minder aangename zaken en daar spreken wij vandaag over. In de laatste artikel 100-brief heb ik gelezen dat de regering druk doende is om versnelde uitvoering van de maatregelen voor intensievere informatiedeling, detectie en interventie van foreign terrorist fighters, reisbewegingen, verstoring van de financiering van deze foreign fighters en de re-integratie van geradicaliseerde personen vorm te geven. Wat mijn fractie betreft is een bom van een F-16 op een olieveld nog altijd de effectiefste methode om de toestroom van financiering naar bijvoorbeeld ISIS en andere groeperingen te onderbreken.
Nederland is met Turkije co-voorzitter van het Global Counterterrorism Forum. In dat kader werd op 11 januari in Den Haag een gemeenschappelijke bijeenkomst georganiseerd. Daar is gesproken over een aantal initiatieven en het is goed dat wij vandaag het debat daarover kunnen voeren. Dergelijke inspanningen hebben hoofdzakelijk betrekking op ISIS, maar ISIS is niet de enige terreurorganisatie die rijkelijk wordt gefinancierd uit het buitenland. Ook Al-Nusra, een tak van Al Qaida die op dit moment de strijd in Syrië voert, hoort daarbij.
Terwijl de emir van Qatar beweert zich hard in te spannen om te voorkomen dat geld bij ISIS terechtkomt — Qatar maakt formeel ook weer deel uit van de internationale coalitie; wij spraken al over die dubbelrol — wijzen rapporten van bijvoorbeeld de Amerikaanse denktank Foundation for Defense of Democracies erop dat er geld van individuen in Qatar naar Al-Nusra blijft stromen. Ook de Amerikaanse regering wijst hierop. Qatar heeft "more work to do", aldus een hoge Amerikaanse functionaris. In augustus zette de Amerikaanse regering nog individuen uit Qatar die geld naar Al Nusra in Syrië en naar Al Qaida in Afghanistan en Pakistan zouden hebben gesluisd, op de sanctielijst. Hebben wij dat in Europa gevolgd?
Volgens Dennis Mac Eoin van het Amerikaanse Gatestone Institute gaat het verder dan slechts terughoudend zijn bij het aanpakken van die private donoren. Volgens zijn analyse zijn de Qatarese ministeries van Buitenlandse Zaken en Defensie, de inlichtingendiensten en ook het kabinet van de emir actief betrokken bij het stroomlijnen van de relaties met gewapende groeperingen in zowel Syrië als Libië. Qatar zou volgens Mac Eoin zelfs terroristen hebben gefinancierd in Mali waar onze troepen actief zijn. Ik krijg daar graag een reactie van de minister op.
Hoe beoordeelt het kabinet het rapport van de Foundation for Defense of Democracies en de analyse van het Gatestone Institute? Doet Qatar voldoende om in overeenstemming met de Veiligheidsraadresolutie van 1989 degenen die Al Qaida-achtige organisaties steunen, ook werkelijk te sanctioneren? Heeft Qatar de Qataries op de Amerikaanse sanctielijst eigenlijk al gearresteerd? Vorige spreker wees daar ook op. Staan zij überhaupt op de EU-sanctielijst? Zijn er naast de betrokkenheid van Qatarische individuen ook aanwijzingen voor betrokkenheid van de regering, zoals in de analyse van Gatestone wordt beweerd? Hoe zit het met die activiteiten in Mali waar wij toch een goed zicht op worden geacht te hebben via onze oren en ogen?
Tot slot, in de brief over het salafisme die het kabinet vorige week naar de Kamer stuurde, staat dat de financiering van terrorisme onder andere wordt tegengegaan door het aanbieden van trainingen op het gebied van maatregelen tegen witwassen en terrorismefinanciering in de Golfstaten. Gebeurt dat eigenlijk ook richting Qatar? Is er sprake van Qatarese steun aan salafistische groeperingen of moskeeën in Nederland en, zo ja, hebben wij er oog op hoe groot die is?
Tweede termijn:
De heer Ten Broeke (VVD):
Ik ga proberen de heer De Roon aan een beetje extra spreektijd te helpen door te vragen waarom hij deze motie indient nadat we daarover zojuist dit hele debat hebben gevoerd. De aanleiding voor het debat waren individuen die op dat moment niet gearresteerd waren of onder huisarrest waren geplaatst, maar wel waren geïmpliceerd. De minister heeft vandaag uitvoerig uitleg gegeven en heeft bijna al die mensen individueel genoemd. De heer De Roon mag het niet genoeg vinden dat die mensen thuis met een enkelbandje zitten, maar er is in ieder geval vooruitgang. In de motie wordt de minister opgeroepen de Kamer daar nog een keer over te informeren. Laten we dan iets nieuws toevoegen, zoals ik heb gedaan met het rapport van december 2015. Ik begrijp deze motie niet. Als ik mijn fractie zal vragen hiertegen te stemmen, is dat omdat het hele debat hier al in heeft voorzien.