Wet verbeterde premieregeling zorgt voor meer keuzemogelijkheden - Main contents

De initiatiefwet van VVD Tweede Kamerlid Helma Lodders voor een flexibel pensioen is een oplossing voor een urgent probleem van heel veel Nederlanders. VVD Tweede Kamerlid Aukje de Vries: "Deze initiatiefwet biedt de ongeveer 1 miljoenen mensen met een premie- of kapitaalovereenkomst een extra keuzemogelijkheid. Én de kans op een hoger pensioen. De VVD staat natuurlijk altijd voor meer keuzevrijheid." De VVD heeft echter nog wel een voorstel voor de collectieve variant in de wet. Daarnaast heeft de VVD nog een drietal moties (mede) ingediend over banksparen, reeds afgesloten contracten en projectierentes.

Tweede termijn Wet verbeterde premieregeling d.d. 9 maart 2016

KEUZEMOMENTEN

In de eerste termijn heeft de VVD nadrukkelijk gevraagd waarom er niet voor is gekozen om ook een keuzemoment te doen bij het begin van de afbouw van de beleggingsrisico’s. Want dat is een cruciaal moment als het gaat om het wel of niet doorbeleggen. De VVD is daarom ook blij om te zien dat in het samengevoegde wetsvoorstel dit juist één van de belangrijkste momenten is!

SAMENVOEGEN

Complimenten aan de initiatiefnemer en de staatssecretaris dat het gelukt is om op zo korte termijn de beide voorstellen samen te voegen. Dit was een duidelijke wens van de Tweede Kamer.

Het nu voorliggende voorstel biedt nog meer keuzemogelijkheden, zoals het shoprecht, maar ook een collectieve variant zoals deze was opgenomen in het kabinetsvoorstel. En daarmee is het op hoofdlijnen een prima voorstel volgens de VVD. Dat wil niet zeggen dat de VVD niet nog een aantal vragen en voorstellen heeft.

De VVD heeft ook nog wel een vraag over de vorm. In de memorie van toelichting wordt in een groot aantal gevallen verwezen naar de memorie van toelichting van het wetsvoorstel van de staatssecretaris. Dat is natuurlijk praktisch. Maar uiteindelijk bestaat straks het wetsvoorstel van de staatssecretaris niet meer. Levert dit uiteindelijk geen problemen op?

PROJECTIERENTE

Voorzitter, er is nog veel discussie over de projectierente. Voor de individuele variant wordt het mogelijk om te kiezen voor een (maximale) projectierente. De projectierente is minimaal de risicovrije marktrente, maar er kan ook gewerkt worden met een risicovrije rente met een beperkte opslag. Voor de collectieve variant wordt gekozen voor alleen de risicovrije rente.

De sector en de werkgevers/werknemers willen een gelijke projectierente. Omdat het anders onnodig complex zou worden. De staatssecretaris koos voor 2 verschillende projectierentes omdat ze in de individuele variant het verwachte rendement wil kunnen meenemen. In de collectieve variant kan dat niet omdat men verwacht dat dit tot herverdeling zou kunnen leiden. Daarom is bij de collectieve variant voor de risicovrije projectierente gekozen. Door in de collectieve variant te werken met een dalende uitkering is er geen concurrentie, op de te hanteren rente, met de individuele variant.

De variant van de dalende uitkering is technisch in orde, maar moeilijk uitlegbaar. Ik begrijp dat men geen risico wil nemen in herverdeling tussen deelnemers.

Ik zie dat dit element uit het regeringsvoorstel over is genomen door mevrouw Lodders.

Graag een reactie van de initiatiefnemer en de staatssecretaris op hun keuze.

De VVD dient samen met de PvdA een motie in om daarover meer duidelijkheid te krijgen. Om onderzoek te doen naar de concurrentie bij verschillende projectrentes en naar de ex ante herverdelingseffecten van een projectierente van verwacht rendement bij collectieve contracten in plaats van de huidige risicovrije rente.

OPT-OUT COLLECTIEVE VARIANT

In het debat in eerste termijn was er grote consensus over het vast pensioen als de default-optie, als er geen keuze wordt gemaakt. Die discussie ging echter wel vooral over de individuele variant uit het initiatiefwetsvoorstel. De VVD is voorstander van het vaste pensioen als default-optie bij de individuele variant. Als het gaat om de collectieve variant kun je daar anders over denken. In het voorliggende wetsvoorstel is de default-optie voor de collectieve variant ook het vaste pensioen. De sector (pensioenfederatie), maar ook de werkgevers en werknemers (stichting van de arbeid) vragen om de collectieve default anders vorm te geven. In het wetsvoorstel van de staatssecretaris lag de keuze voor de default-optie bij de pensioenuitvoerder.

De VVD heeft daarom een amendement ingediend. Maar ik wil graag ook nog een reactie van de initiatiefnemer en de staatssecretaris.

SPREIDEN VAN MEE- EN TEGENVALLERS

Het spreiden van mee- en tegenvallers heeft in principe niet noodzakelijkerwijs de voorkeur van de VVD. Je moet altijd voorzichtig zijn met het uitsmeren van de risico’s. Het is belangrijk om niet teveel door te schuiven. De VVD heeft echter ook de discussie in eerste termijn gevolgd. Kan de initiatiefnemer wel aangeven dat eventuele mee- en tegenvallers wel gespreid mogen worden, maar dat ze onvoorwaardelijk ingeboekt moeten worden? Omdat de spreidingsperiode in het samengevoegde wetsvoorstel optioneel is, kan de VVD hier toch mee instemmen.

AL AFGESLOTEN CONTRACTEN

In de afgelopen jaren hebben al veel mensen hun pensioenkapitaal omgezet hebben naar een pensioenuitkering. De VVD wil graag weten of het mogelijk en wenselijk is dat deze mensen hun pensioenuitvoerder kunnen vragen om alsnog over te gaan op een flexibel pensioen. Daarom dient de VVD mede namens 50PLUS, D66 en PvdA een motie in.

BANKSPAREN

Tot slot, voorzitter, het punt van banksparen. Daarvoor is eerder door de VVD ook al aandacht voor gevraagd. Het wetsvoorstel Wet verbeterde premieregeling biedt meer mogelijkheden om tot een beter pensioen te komen. De vraag is of banksparen, eventueel aangevuld met het verzekeren van het langlevenrisico in de uitkeringsfase daaraan ook kan bijdragen. Dat geeft deelnemers misschien nog wel meer mogelijkheden om te komen tot een hogere pensioenuitkering. Daarom dient de VVD daarover een motie in.