Zorgen over wijkverpleging - Main contents

De wijkverpleegkundige is één van de pijlers onder het verzorgen van ouderen met een complexe zorgbehoefte. Zij wonen steeds langer thuis - moeten dat ook. 50PLUS maakt zich zorgen over de wijkverpleging, onder meer over de grote registratielast.

Dit was mijn inbreng bij het algemeen overleg in de Tweede Kamer met staatssecretaris Van Rijn over de wijkverpleging. Ik kon er door andere verplichtingen in de Kamer helaas niet bij zijn, maar de inbreng was klaar en die wil ik u niet onthouden. Vanzelfsprekend blijft 50PLUS de ontwikkelingen in de wijkverpleging nauwgezet volgen!

“De registratielast in de zorg ligt nog steeds hoog, ondanks alle inspanningen om dit te verminderen. Wijkverpleegkundigen kunnen daarover meepraten. Een heel groot deel van hun tijd besteden zij aan administratie. Het moet niet gekker worden.

Daarom is er besloten een nieuw, eenvoudiger bekostigingsmodel voor de wijkverpleging te ontwikkelen, dat er in 2019 moet liggen. Hulde, want dat is hard nodig. Vooruitlopend hierop wil staatssecretaris Van Rijn voor de komende twee jaar al het systeem ‘één product voor één prijs’ hanteren.

Hoe mooi dit ook klinkt, het heeft echt haken en ogen. Dat komt door het huidige model. Zorgorganisaties moeten gaan onderhandelen met de verzekeraars over het tarief. We hebben het al eerder gezien, en 50PLUS is dan ook erg bang dat het opnieuw een ‘slikken-of-stikkenverhaal’ wordt. Vorig jaar waren er ook al problemen met de wijkverpleging: er was te weinig ingekocht. Zorgverzekeraars zelf gaven ook aan dat er domweg te weinig budget was, en dat is voor het komende jaar niet anders. Dat bleek ook uit de voorlopige jaarcijfers over 2015. Daar komt nog bij dat de wijkverpleging vanaf 2017 risicodragend zal worden uitgevoerd. Dat betekent dus dat verzekeraars er belang bij hebben het tarief zo laag mogelijk te stellen. Tekenen bij het kruisje, zo hebben we het al eerder meegemaakt. Van staatssecretaris Van Rijn willen we weten: wat gaat hij doen om te voorkomen dat dit gebeurt? Hoe voorkomt hij dat verschillende zorgverzekeraars verschillende aanvullende eisen gaan stellen, met alle mogelijke gevolgen voor de registratielast van dien? Deelt hij de zorg van onder andere KBO en ANBO dat dit kan leiden tot de inzet van zo laag mogelijk opgeleide mensen, omdat die goedkoper zijn? Hoe voorkomt hij dat organisaties voor een te laag tarief aan de slag moeten? En hoe voorkomt hij dat dit tussensysteem gaat leiden tot onevenredig veel aanpassingen in systemen en werkwijzen? Want ook daar hebben wij - én de staatssecretaris - slechte ervaringen mee. En wat vindt hij ervan dat zorgverzekeraars hebben aangekondigd opbrengstverrekening te zullen hanteren bij overschrijding? Levert dat geen gevaar op voor de continuïteit van zorgorganisaties?

Daarnaast blijft de beschikbaarheid van wijkverpleegkundigen een groot probleem. Uit onderzoek blijkt dat er een tekort bestaat aan wijkverpleegkundigen en dat dit de komende jaren toeneemt. Er wordt al veel gedaan om dit te ondervangen, maar met onvoldoende effect. Mensen met een toenemende, complexe zorgbehoefte wonen steeds langer thuis, moeten dat ook. Goede zorg en ondersteuning is daarbij van levensbelang. De wijkverpleegkundige is één van de pijlers hieronder. 50PLUS maakt zich oprecht zorgen. Het was al duidelijk dat er veel banen in de zogenaamd ‘lagere’ functieniveaus zijn verdwenen. Wegbezuinigd, zo u wil. Met het niet aflatende tekort aan wijkverpleegkundigen dreigt een heel direct gevaar voor de beschikbaarheid van de hele zorg thuis. Staatssecretaris Van Rijn moet meer regie nemen om dit voor te zijn. Wat is zijn visie? Welke mogelijkheden ziet hij om meer regie te nemen?

In de brief wordt gesproken over een aparte prestatie voor ketenzorg dementie. Dat is mooi, want we zijn het er met zijn allen over eens dat goede begeleiding van thuiswonende mensen met dementie en hun mantelzorgers van cruciaal belang is. Maar daarmee zijn we er nog lang niet. Want hoe borgen we nu dat mensen die zorg ook echt krijgen? Veel casemanagers zijn inmiddels wegbezuinigd en op dit moment bestaan er wachtlijsten. Een wijkverpleegkundige kan dit er niet even bij doen, het is een vak apart. Vooruitlopend op het gesprek dat de staatssecretaris met partijen gaat voeren, en het algemeen overleg op 6 juli: Hoe wordt geborgd dat hiermee deze zorg opnieuw wordt opgebouwd? En dat mensen niet verstrikt raken in het woud van regels? Dat horen we heel graag van de heer Van Rijn!”