Sociale innovatie in de zorg - Main contents

Deze zomer ben ik de 'PvdA-zorginnovatietour' gestart. Ik ben zeer onder de indruk van de wijze waarop technische innovatie bijdraagt aan onze gezondheid, maar wat ik vaak nog mis is sociale innovatie.

De tour is gericht op initiatieven die bijdragen aan langer leven in gezondheid, kwaliteit van leven, met maximale eigen regie. Zeer onder de indruk ben ik van de technische innovaties die het mogelijk maken om bijvoorbeeld met operatietechniek slimmer te opereren, met een betere uitkomst en dus een lagere ziektelast. Apps die betrouwbare zelfmetingen doen en automatisch via een "medical dashboard" worden gebundeld en uitgelezen door een dokter. Of apps die het mogelijk maken dat iemand langer thuis kan blijven, met toezicht op afstand van naasten en professionals samen. En uiteraard de techniek en slimme dokters die het mogelijk maken dat kanker vooral een chronische ziekte wordt in plaats van een dodelijke. Deze innovaties verdienen een groot compliment.

Mens achter de ziekte

Maar bij innovatie in de zorg gaat het niet alleen om techniek die het mogelijk maakt ziekten eerder op te sporen en beter te behandelen. Het gaat ook om sociale innovatie; de slag die nodig is om mensen te verbinden en te betrekken bij hun ziektebeeld en behandeling. Om de mens achter de ziekte te zien. Om de sociale innovatie die een patiënt, cliënt of bewoner tot partner maakt. Welke zorg zou je die geven, laat die vraag ook het uitgangspunt zijn van innovatie.

Deze sociale innovatie vraagt om besturen bij aanbieders die de vraag van mensen, patiënten en professionals, als uitgangspunt nemen. Die niet alleen luisteren, maar bereid zijn de bestaande werkwijze en bestaande bedrijfsprocessen hierop aan te passen. Goed bestuur laat zich niet alleen tegenspreken, goed bestuur gaat aan de slag om te onderzoeken hoe het wél kan. Waar zijn de goede voorbeelden, van welke collega-instelling kan ik leren? Delen en willen leren en verbeteren. Vanuit het uitgangspunt: goede zorg maak je samen.

Innovatietour

Enkele voorbeelden die ik tijdens mijn innovatietour deze zomer ben tegengekomen.

Het belang van goede voeding bij ziekte is bekend. We weten dat veel mensen de standaard-maaltijd om 17 uur niet eten omdat die (mede door de ziekte) niet bij hen past. Neem dan een voorbeeld aan de voedingskaart met kleine hapjes zonder geur, die bedacht is door het jongeren met kanker (verenigd in het AYA platform Nijmegen). Inmiddels in het hele Radboud ziekenhuis ingevoerd.

Als mensen onder hun eigen dekbed willen slapen, omdat dat bijdraagt aan een huiselijk gevoel, neem dan een voorbeeld aan het Prinses Maximacentrum (kinderoncologie) of langdurige zorgaanbieder Viattence . Zij bieden dit al actief aan, omdat het bijdraagt aan een vertrouwd gevoel, wat weer de kwaliteit van leven bevordert.

Als mensen meer flexibiliteit en daarmee meer zeggenschap willen bij het maken van afspraken op een consultatiebureau of bij een andere zorgaanbieder, onderzoek dan waar dat kan en waarom het daar wél kan.

Goede voorbeelden

Wat voor alle mensen geldt die ziek zijn: verstrek begrijpelijke en deelbare informatie en neem de tijd voor een goed gesprek. Zodat mensen betrokken worden bij hun eigen behandeling en daar invloed op hebben. Er zijn tal van goede voorbeelden in het land, waar dokters laten zien dat het wel kan. En dat dit bijdraagt aan een goede patiënt - arts relatie en kwaliteit van zorg.

Zo kan ik nog tal van voorbeelden noemen, waarbij de wens van individuele patiënten, cliënten en bewoners of patiëntenraden heel serieus worden genomen in woord en daad. Bij sociale innovatie gaat het erom dat we de zorg weer om mensen heen organiseren. Zodat de zorg bij hen past. Innovaties delen is vermenigvuldigen en dat maakt de kwaliteit beter, de tevredenheid groter en de kosten lager.