D66 en Tweede Kamerverkiezingen 2017
Democraten 66 (D66)1 had bij de verkiezingen van 15 maart 2017 Alexander Pechtold2 als lijsttrekker. D66 haalde 19 zetels, daarvóór had de partij 12 zetels in de Tweede Kamer. De titel van het verkiezingsprogramma luidt 'samen sterker - kansen voor iedereen'.
Na de Tweede Kamerleden Stientje van Veldhoven3, Pia Dijkstra4 en Wouter Koolmees5 was de Haagse wethouder en oud-partijvoorzitter Ingrid van Engelshoven6 de hoogste nieuwkomer op de lijst. Een andere nieuwkomer was de Amsterdamse D66-voorman Jan Paternotte7.
Contents
D66 ging de verkiezingen in met het programma: 'samen sterker - kansen voor iedereen'. Het programma is vooral gericht op onderwijs, schone groei, banen, pro-Europa en actief publiek leiderschap.
Speerpunten van het verkiezingsprogramma voor de Tweede Kamerverkiezingen in 2017 zijn:
Onderwijs
-
-er moeten brede buurtscholen (kindcentra) komen waar ieder kind vanaf twee jaar gelijke kansen krijgt door uitstekend onderwijs met aandacht voor cultuur, sport, digitale vaardigheden en een gezond leven.
-
-investeren in docenten: minder regels, minder lesuren, meer ruimte om beter onderwijs te geven.
-
-investeren in beter beroepsonderwijs door nauwere aansluiting op de arbeidsmarkt en van het mbo op het hbo, meer ruimte voor vakmanschap en meer internationale kansen.
-
-een leven lang leren en tweede kansen voor iedereen: kansen om te stapelen, bij te scholen of een nieuwe carrièredroom na te jagen.
-
-investeren in onderzoek - fundamenteel en toegepast. De kwaliteit van wo-onderwijs moet versterkt worden via digitalisering, de kwaliteit van docenten en medezeggenschap.
Schone groei
-
-alle kolencentrales sluiten, te beginnen met de oude en meest vervuilende.
-
-100.000 betaalbare energieneutrale huurwoningen bouwen.
-
-belastingvoordelen voor burgers die energiezuinig leven: bijvoorbeeld elektrisch rijden en zelf stroom opwekken belonen.
-
-investeren in innovatie en groene ondernemers.
Economie/begroting
-
-investeren in onderwijs, onderzoek, innovatie, cultuur, de rechtsstaat en in internationale samenwerking en defensie.
-
-belastinghervorming: minder lasten op arbeid, meer vergroening, minder stimuleren van schulden, stijging van de zorgkosten in de hand houden.
-
-gezonde overheidsfinanciën, ook voor toekomstige generaties.
-
-hervorming pensioenen. Er komt een individueel pensioen, met behoud van solidariteit, maar zonder overdracht van geld van jong naar oud.
-
-oprichting publieke investeringsbank om met publiek geld private investeringen aan te jagen, gericht op maatschappelijk relevante doelen zoals duurzame energietransitie en digitale infrastructuur.
-
-voor werknemers met een flexcontract moet een vaste baan bereikbaar worden. Tijdelijke contracten verdwijnen.
-
-zzp'ers krijgen de ruimte. De zelfstandigenaftrek blijft. Het wordt voor zzp'ers makkelijker om vrijwillig te sparen voor pensioen of zich te verzekeren.
Zorg
-
-rust in de zorg na de hervormingen van de afgelopen jaren.
-
-investeren in eHealth en innovatie gericht op gezondheid in plaats van behandeling; meer aandacht voor preventie en gezond leven.
-
-huisartsen in de buurt komen centraal te staan. Kwaliteit van de zorg moet transparant worden.
-
-hulp bij zorgvuldige levensbeëindiging is niet langer strafbaar.
Veiligheid en justitie
-
-softdrugs moeten veilig en gereguleerd door de overheid worden aangeboden.
-
-ministerie van politie en justitie moet weer opgesplitst worden in twee aparte ministeries.
-
-investeren in rechtsbijstand voor iedereen die het nodig heeft; kortere wachttijden bij de rechtbank.
-
-bescherming van privacy en beschikking over digitale privégegevens.
-
-terrorisme bestrijden door intensievere Europese samenwerking tussen Europese inlichtingendiensten aan te gaan en het in een vroeg stadium signaleren van radicalisering.
Europa
-
-tegen een 'Nexit'.
-
-voor een democratischer en slagvaardiger Europa.
-
-niemand hoeft in Nederland zijn oorspronkelijke nationaliteit op te geven. Ook Nederlanders in het buitenland houden hun Nederlanderschap zolang zij dat willen.
-
-vluchtelingen moeten via veilige en legale routes naar Nederland komen. Goede grenscontroles aan de Europese buitengrenzen moeten het aantal vluchtelingen beheersbaar houden.
-
-vluchtelingen krijgen vanaf de eerste dag taalles en kans op werk.
Overig
-
-betaald ouderschapsverlof van twaalf weken voor vaders en meemoeders.
-
-Nederland moet de digitale koploper van Europa worden met de beste digitale infrastructuur en vaardigheden.
Letterlijke tekst
Hieronder de voornaamste kandidaten van D66 voor de verkiezingen van 2017.
Meer over
- 1.Democraten 66 (D66) is een hervormingsgezinde sociaal-liberale partij. De huidige politiek leider is Rob Jetten. De partij werd opgericht op 14 oktober 1966 door 44 'homines novi', waarvan er 25 eerder bij andere politieke partijen actief waren geweest. Belangrijkste initiatiefnemer en voorman (tot 1998) was de oud-journalist Hans van Mierlo.
- 2.Alexander Pechtold (1965) was in 2006-2018 fractievoorzitter en politiek leider van D66. Hij was sinds november 2006 Tweede Kamerlid. De heer Pechtold was verder van 31 maart 2005 tot 3 juli 2006 minister voor Bestuurlijke Vernieuwing en Koninkrijksrelaties. Hij is opgeleid als kunsthistoricus en werkte onder andere bij een veilinghuis. Van 1997 tot 2002 was hij wethouder in Leiden. Vanaf eind 2002 tot 2005 was hij voorzitter van D66. en in de periode 2003-2005 burgemeester van Wageningen. De heer Pechtold was enige jaren woordvoerder Europese zaken en onderwerpen rond het koninklijk huis. Verder was hij voorzitter van de vaste commissie voor Koninkrijksrelaties. Per 1 november 2019 werd hij algemeen directeur van het Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen.
- 3.Stientje van Veldhoven (1973) was van 26 oktober 2017 tot 19 juli 2021 staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat in het kabinet-Rutte III. Deze functie werd van 1 november 2019 tot 14 april 2020 onderbroken, toen zij minister voor Milieu en Wonen was. Mevrouw Van Veldhoven was van 17 juni 2010 tot 26 oktober 2017 Tweede Kamerlid voor D66. In de Tweede Kamer hield zij zich vooral bezig met klimaat, energie, circulaire economie en het gaswinningsdossier. Mevrouw Van Veldhoven was secretaris van de D66-fractie en lid van het Presidium. Eerder was zij onder meer diplomaat bij de Nederlandse Vertegenwoordiging van de EU in Brussel en werkzaam bij de Europese Commissie en clusterleider van het programma Zuidvleugel Randstad op het ministerie van Economische Zaken. Sinds 1 september 2021 is zij vicepresident/directeur van het Europa voor het World Resources Institute.
- 4.Pia Dijkstra (1954) was van 2 februari tot 2 juli 2024 minister voor Medische Zorg in het demissionaire kabinet-Rutte IV . Eerder was zij van 2010 tot 2021 Tweede Kamerlid voor D66. Na een afgebroken studie theologie werd zij medewerkster van de IKON, de Wereldomroep en de NCRV en tussen 1988 en 2000 was zij vaste presentatrice van het acht uur-journaal van de NOS. In 2000 werd zij presentatrice van medische programma's bij de AVRO en later was zij twee jaar voorzitter van de Taskforce DeeltijdPlus. Als Kamerlid hield zij zich vooral bezig met zorg, medisch-ethische zaken en geneesmiddelenbeleid. Verder was zij vier jaar voorzitter van de vaste commissie voor Buitenlandse Zaken. Zette zich onder meer in voor ruimere mogelijkheden tot euthanasie ('voltooid leven').
- 5.Wouter Koolmees (1977) was van 26 oktober 2017 tot 10 januari 2022 minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid in het kabinet-Rutte III. Van 1 november 2019 tot 14 mei 2020 was hij tevens (tweede) viceminister-president. Van 17 juni 2010 tot 26 oktober 2017 was de heer Koolmees Tweede Kamerlid voor D66. Hij was toen financieel woordvoerder en vicefractievoorzitter. Na zijn studie werd de heer Koolmees economisch onderzoeker en daarna ambtenaar op het ministerie van Financiën en laatstelijk hoofd begrotingsbeleid bij het directoraat-generaal van de Rijksbegroting. Sinds 1 november 2022 is het president-directeur van de Nederlandse Spoorwegen.
- 6.Ingrid van Engelshoven (1966) was van 26 oktober 2017 tot 10 januari 2022 minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap in het kabinet-Rutte III. Zij was van 23 maart tot 26 oktober 2017 Tweede Kamerlid voor D66. In 2007-2013 was zij voorzitter van D66 en in 2010-2017 wethouder van onder meer onderwijs in Den Haag. Mevrouw Van Engelshoven was directeur van de Stichting Verantwoord Alcoholgebruik (STIVA) en partner bij adviesbureau Dröge & Van Drimmelen. Eerder was zij onder meer secretaris van de fractievoorzitter van D66 in de Tweede Kamer.
- 7.Jan Paternotte (1984) is sinds 23 maart 2017 lid van de Tweede Kamerfractie van D66 en sinds 11 januari 2022 fractievoorzitter. Hij was gemeenteraadslid en fractievoorzitter van D66 in Amsterdam. Eerder was hij beleidsmedewerker van D66-Europarlementariër Marietje Schaake en voorzitter van de Jonge Democraten (2004-2005). De heer Paternotte was verder voorzitter van de vaste commissie voor Koninkrijksrelaties. Hij houdt zich als Kamerlid bezig met buitenlandse zaken, buitenlandse handel, Europese zaken en onderwijs, cultuur en wetenschappen.