Europese Raad 22-23 juni 2017
Op 22 en 23 juni 2017 vond er een Europese Raad1 plaats. Alle regeringsleiders van de EU-lidstaten, de vaste voorzitter2, de voorzitter van de Europese Commissie3 en de Hoge Vertegenwoordiger voor het gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleid4 waren daarbij aanwezig.
Op de agenda stonden migratie, veiligheid en defensie, economie, en de Brexitonderhandelingen5. Italië kreeg de steun van alle lidstaten in de strijd tegen migratie en er komt een gezamenlijk defensiebeleid: een primeur voor de Unie.
Contents
Migratie
De EU-leiders hebben gediscussieerd over Libië en de Centraal-Mediterrane route. De situatie is daar nog steeds kritiek: er blijven migranten aankomen vanuit Libië. Er worden stappen in de juiste richting genomen, maar het enige dat telt is het streven om een einde te maken aan deze situatie.
De regeringsleiders hebben afgesproken om beter te coördineren en Italië meer te steunen.
Terrorisme
De Europese Raad is overeengekomen om meer te doen tegen buitenlandse terroristische strijders. Dit jaar willen ze de werkzaamheden voor de nieuwe systemen voor grensoverschrijdende informatie-uitwisseling afronden. Daarnaast moet er nauw samengewerkt worden met de onlinesector.
Er moeten nieuwe instrumenten ontwikkeld worden om terroristische inhoud op internet automatisch op te sporen en te verwijderen. Socialemediabedrijven worden aangemoedigd om de verspreiding van dergelijke content tegen te gaan. Zo nodig is de Raad bereid om wetgeving op dit onderwerp aan te nemen.
Defensie
De Europese leiders hebben besloten dat er een permanente samenwerking op defensiegebied op komen. De EU zal door deze samenwerking verder integreren op dit vlak. Binnen drie maanden zullen de lidstaten een gemeenschappelijke lijst van criteria en toezeggingen opstellen om de samenwerking van start te laten gaan.
Economie
Mario Draghi, president van de Europese Centrale Bank, bevestigde dat de zaken er rooskleurig voor staan in de EU. Er is een hernieuwd geloof in het Europese project onder de bevolking, wat een positief effect heeft op de economie. Dit vertrouwen uit zich in een sterke groei, meer consumptie, meer investeringen en bovenal meer banen. Het is voor het eerst in jaren dat Draghi zulk goed nieuws mag brengen.
Brexit
Theresa May heeft de regeringsleiders beloofd om maandag 26 juni een voorstel te doen over de rechten van EU-burgers in het Verenigd Koninkrijk. Daar is tijdens deze Europese Raad geen besluit over genomen, of veel tijd aan besteed. Daarnaast hebben de lidstaten een besluit genomen over de procedure om te bepalen naar welke lidstaten de Europese agentschappen6 verhuizen die nu het VK gevestigd zijn.
Overige besluiten
De sancties tegen Rusland zijn verlengd met zes maanden. Daarnaast hebben de EU-leiders hun voornemen om het Klimaatakkoord van Parijs volledig en snel te implementeren bevestigd.
- 1.The European Council brings together EU leaders to set the EU's political agenda. It represents the highest level of political cooperation between EU countries.
- 2.De vaste voorzitter van de Europese Raad leidt de werkzaamheden van deze Raad, die bestaat uit Europese regeringsleiders of staatshoofden. Ook treedt de vaste voorzitter op als vertegenwoordiger van de Europese Raad in contacten met andere regeringsleiders en staatshoofden. Deze functie, ook wel (ten onrechte) de 'president van de Europese Unie' genoemd, is in 2009 ingevoerd door het Verdrag van Lissabon.
- 3.Deze functie wordt sinds 1 december 2019 vervuld door de Duitse Ursula von der Leyen. Zij is de opvolger van de Luxemburger Jean-Claude Juncker.
- 4.De Hoge Vertegenwoordiger (HV) geeft de Europese Unie internationaal gezien één gezicht en één stem op het terrein van het buitenlands en veiligheidsbeleid. Zo moet er meer samenhang in het externe optreden en het buitenlandse beleid van de Europese Unie komen. De HV deelt het podium met de Vaste voorzitter van de Europese Raad. Deze onderhoudt namens de EU de contacten op het niveau van staatshoofden en regeringsleiders.
- 5.Het Verenigd Koninkrijk verliet op 31 januari 2020 de Europese Unie. Het is daarmee het eerste land ooit dat uit de Europese Unie stapte. Het vertrek van de Britten ('brexit') was de uitkomst van een referendum over het lidmaatschap van de EU in het Verenigd Koninkrijk in 2016. Nadien volgden lange onderhandelingen over de scheidingsvoorwaarden en de overgangsperiode na de brexit, die op 31 december 2020 afliep. Eind december 2020 bereikten de onderhandelaars van de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk een handels- en samenwerkingsovereenkomst. Die overeenkomst regelt vanaf 1 januari 2021 de relatie tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk.
- 6.Een Europees agentschap is een instantie die zich bezighoudt met de ondersteuning en uitvoering van specifieke juridische, technische of wetenschappelijke overheidstaken. Hierbij werken zij nauw samen met de Europese Commissie en de nationale overheden van de EU-lidstaten, zonder direct deel uit te maken van nationale ministeries of de Europese instellingen. Daarnaast onderhouden zij ook banden met maatschappelijke organisaties en onderzoeksinstituten uit de lidstaten.