Blog: Hoe veilig is ons spaargeld in Europa? - Main contents

Na een lange maand hard werken is je salaris weer gestort. Er gaat gelijk een deel naar je spaarrekening, waarop je al jaren aan het sparen bent voor je oude dag. Als zelfstandig ondernemer heb je namelijk alleen een overheidspensioen en dat is geen vetpot. Er is onrust op de financiële markten, maar jij hebt een paar dagen eerder een brief gekregen van je bank, waarin duidelijk wordt gemaakt dat je bij hen veilig bent.

De volgende ochtend, je wordt wakker en slaat de krant open: jouw bank is omgevallen. De bezittingen van de bank bleken steeds minder waard te zijn en als gevolg van de onrust hebben te veel mensen hebben hun spaargeld van hun rekeningen gehaald. Je probeert de bank te pakken krijgen, het lukt niet. Op het journaal hoor je een verbouwereerde minister praten over liquiditeit en solvabiliteit en na een paar dagen wordt het duidelijk: het geld waar jij je hele leven voor hebt gewerkt is weg. Pas na een aantal maanden zou je een deel terugkrijgen en vanaf een bepaald bedrag hoe dan ook niet meer.

In delen van Europa is dit geen nare droom, maar een terechte zorg. En zelfs in Nederland hebben we niet al te lang geleden nog meegemaakt dat sparen niet zomaar 100% veilig is. Een geloofwaardig systeem voor depositogarantie is absoluut onmisbaar in elk monetair systeem. Als dat systeem echt geloofwaardig moet zijn, dan zou het ook niet moeten uitmaken bij welke bank je bankiert en of je nu in Nederland woont of (tijdelijk) in een ander land in de eurozone.

Daarom heeft de Europese Commissie een voorstel gedaan voor een Europees depositogarantiestelsel: EDIS. Namens het Europees Parlement heb ik de eer om de ‘rapporteur’ te zijn op dat dossier. Om de redenen die ik hierboven omschrijf, sta ik in beginstel volledig achter het idee. Het zou onze Europese Bankenunie qua structuur afmaken en daarmee bijdragen aan het terugdringen van de gevaarlijke link tussen banken en lidstaten. Daarmee zou een grote stap gezet worden richting meer financiële stabiliteit, zonder dat het de belastingbetaler een cent zou kosten. De bijdragen voor zo’n systeem zouden betaald moeten worden door de banken.

Toch vind ik het niet redelijk aan de eurozonelanden en hun banken te vragen om risico’s in ieders bancaire sector te gaan delen zonder dat die risico’s eerst worden teruggedrongen. Het kan niet zo zijn dat sommige landen vaker gebruik zouden maken van zo’n Europees systeem dan andere landen, zonder daar wat voor terug te doen. Europa is solidair, maar Europa is ook gedeelde verantwoordelijkheid. Zo is in sommige landen door banken te veel en te goedkoop krediet aangeboden. Daar zitten deze banken nu mee op hun balans. Ook is in veel landen niet zo goed als in Nederland de faillissementswetgeving geregeld.

Om die redenen heb ik het voorstel van de Commissie flink gewijzigd. Ja, we moeten er voor zorgen dat elke burger zijn spaargeld bij een falende bank binnen 7 werkdagen terug heeft. Maar het geld wat het Europees fonds daarbij voorschiet, moet volledig terug betaald worden. Pas als aan alle voorwaarden is voldaan - en ik heb er een paar… - pas dan kunnen we overgaan op een systeem waarbij we de kosten met elkaar gaan delen. Stap voor stap en in het belang van iedereen.

EdL