Debat over de Belastingdienst - Main contents
In de Tweede Kamer werd het debat gevoerd over de Belastingdienst naar aanleiding van een Tv-uitzending van Zembla. In die reportage zaten aantijgingen dat de beveiliging van data en belastinggegevens niet op orde zouden zijn. Staatsecretaris Wiebes stelt terecht dat die signalen zeer serieus moeten worden genomen en heeft aanvullende onderzoeken aangekondigd. Hier valt de bijdrage van Aukje de Vries te lezen aan het debat.
Bijdrage Aukje de Vries
Je wilt dat jouw gegevens veilig zijn bij de Belastingdienst. De Belastingdienst heeft veel gegevens met vertrouwelijke, privé en ook bedrijfsgevoelig informatie. Als blijkt dat de beveiliging hiervan niet geborgd is of er informatie is gelekt, staat het vertrouwen van de Belastingdienst op het spel. Het is normaal dat mensen én bedrijven ervan kunnen uitgaan dat hun gegevens veilig zijn bij de overheid en dus ook bij de Belastingdienst. Dat er ook goed wordt gelet op de privacy.
De vragen die bij belastingbetalers opkomen na de Tv-uitzending snap ik heel goed. Want je wilt niet dat er onduidelijkheid is over wat er met je privé-gegevens gebeurt. In de uitzending zaten zware aantijgingen. De staatssecretaris constateert dan ook volledig terecht dat deze signalen zeer serieus genomen moeten worden.
Daarom is het goed dat een aantal zaken ook nader wordt onderzocht door de staatssecretaris. De Autoriteit Persoonsgegevens gaat onderzoek doen. Dat is volkomen terecht na de aantijgingen in de uitzending. Kan er een indicatie gegeven worden wanneer het onderzoek van de Autoriteit Persoonsgegevens gereed is? Het is belangrijk dat daar snel duidelijkheid over komt.
Eerder zijn al beveiligingsmaatregelen bij de afdeling Data & Analytics (D&A) genomen aanvullend op het Handboek beveiliging belastingdienst. Er staat in de brief ook nog een aantal lopende initiatieven om de beveiliging verder te versterken. Kan de staatssecretaris daar een stand van zaken en planning van geven? Wanneer zijn deze extra beveiligingsmaatregelen D&A afgesproken?
Het Handboek beveiliging belastingdienst (HBB) speelt een belangrijke rol. Wie toetst dat of heeft dat getoetst? Gaat de Autoriteit Persoonsgegevens daar ook naar kijken? En wie kijkt of het in de praktijk wordt opgevolgd en uitgevoerd? Hoe vaak gebeurt dat dan?
Er is aangegeven dat er werd en wordt gelogd op de afdeling D&A: dus wie wanneer iets doet, wat iemand doet en welke directories, bestanden en databastabellen werden gebruikt. Het is noodzakelijk dat dit gebeurt. Maar hoe worden en werden die gegevens daarna gemonitord en gecontroleerd? Je kunt het wel opslaan, maar je moet ook checken of er overtredingen worden gepleegd. Wat is de stand van zaken ten aanzien van de privacy-officer bij D&A? In het interim-rapport van de ADR van maart 2016 wordt gesteld dat zijn werkzaamheden nog niet zijn uitgekristalliseerd. Wat betekent dat en hoe is dat nu?
Voor ons staat voorop dat bij de Belastingdienst moet de databeveiliging moet op orde, de privacyregels moeten goed worden toegepast en natuurlijk moet men voldoen aan alle wet- en regelgeving op dit gebied. De VVD gelooft wel in de methode van het analyseren van gegevens en patronen om fraude op te sporen. Het is daarom noodzakelijk dat analisten bij de Belastingdienst gegevens kunnen bekijken en gebruiken voor data-analyses, omdat fraude moet worden aangepakt. Dat moet ook mogelijk blijven.
Het is verder ook goed om te kunnen zien wat een aanpak zoals D&A oplevert aan extra belastinginkomsten. Daarvoor is informatie en een meetmethodiek nodig. Komt daar is er ook een nulmeting? En de methode is in de loop van 2017 beschikbaar, kan de staatssecretaris daarover iets concreter zijn qua tijd?
In de uitzending is een beeld geschetst van een angstcultuur binnen de Belastingdienst. Dat kan natuurlijk niet. Het moet ook niet nodig zijn dat medewerkers naar de pers lopen. Er moet een veilige omgeving voor de medewerkers zijn om zaken te melden. Dus ons verzoek aan de staatssecretaris om de acties met betrekking tot het meldpunt, de managementstijl en de organisatiecultuur, voortvarend op te pakken samen met de dienstleiding.