Europese Raad 28-29 juni 2018

Source: Europa Nu.
Zaal in Europagebouw
Bron: The Council of the European Union

Op 28 en 29 juni 2018 heeft een Europese Raad1 plaatsgevonden. Alle regeringsleiders van de EU-lidstaten, de vaste voorzitter2, de voorzitter van de Europese Commissie3 en de Hoge Vertegenwoordiger voor het gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleid4 kwamen bijeen.

Op de agenda stond een aantal dringende vraagstukken. Zo werd er gesproken over veiligheid en defensie, innovatie, de nieuwe meerjarenbegroting5 en de externe betrekkingen van de Europese Unie (o.a. de handelsoorlog met de VS). Een ander belangrijk agendapunt was het Europees asiel- en migratiebeleid. Ter voorbereiding op dat agendapunt vond op 24 juni een speciale informele Europese top plaats.

Op 29 juni werd ook vergaderd in EU27-samenstelling (alle lidstaten, zonder het Verenigd Koninkrijk) over de Brexit6, en in Eurotopsamenstelling7 over de eurozone8.

1.

Conclusies

Internationale handel

De Europese leiders hebben benadrukt dat zij achter de verhoogde importtarieven voor bepaalde Amerikaanse producten staan. De Europese Commissie heeft de heffingen ingesteld als tegenmaatregel op de heffingen op staal en aluminium van president Trump.

Veiligheid en defensie

In bijzijn van Jens Stoltenberg9, secretaris-generaal van de NAVO, hebben de regeringsleiders gesproken over veiligheid en defensie, met name over de permanente gestructureerde samenwerking (PESCO). De EU wil meer verantwoordelijkheid nemen voor zijn eigen veiligheid door meer te investeren in defensie.

Migratie

De EU-leiders hebben gediscussieerd over de aanpak van de vluchtelingencrisis. Om te voorkomen dat meer bootvluchtelingen naar Europa proberen te reizen, met gevaar voor eigen leven, roept de Europese Raad op om te onderzoeken of het mogelijk is om nauwer samen te werken met betrokken derde landen.

Daarnaast moet ervoor gezorgd worden dat het grensbewakingsagentschap Frontex10 meer middelen en een ruimer mandaat krijgt.

Op grondgebied van de EU zullen vluchtelingen worden opgevangen in centra. In deze centra, die op vrijwillige basis worden opgezet, kan op een snelle en veilige manier onderscheid gemaakt worden tussen zij die recht hebben op asiel en economische vluchtelingen die geen recht hebben op asiel en teruggezonden worden.

Innovatie en digitaal

Om een Europese data-economie tot stand te brengen, zijn er meer maatregelen nodig om het gegevensgebruik binnen de EU efficiënter te maken, aldus de Europese Raad. De Europese Raad dringt erop aan om bedrijven betere toegang tot financiering te bieden en de diverse financieringsinstrumenten van onderzoek en innovatie beter te coördineren. Tot slot zal voor het volgende meerjarig financieel kader (2021-2027) een Europese Innovatieraad worden opgericht om baanbrekende innovatie in kaart te brengen en te stimuleren.

Brexit

De regeringsleiders zijn bezorgd over het feit dat er nog geen overeenstemming is gevonden met betrekking tot de positie van Gibraltar na de Brexit. Ook benadrukken ze het belang van een akkoord over een noodoplossing voor Ierland en Noord-Ierland. Ze roepen daarom het Verenigd Koninkrijk op om de standpunten op die gebieden te verduidelijken, en realistische en werkbare voorstellen te presenteren.

Eurotop

De wil is uitgesproken om politieke onderhandelingen te starten over het Europees depositogarantiestelsel. De Eurotop zal bovendien uiterlijk in december 2018 de voorwaarden voor het gemeenschappelijk achtervangmechanisme formuleren en overeenstemming bereiken over de verdere ontwikkeling en hervorming van het Europees Stabiliteitsmechanisme.

  • 1. 
    The European Council brings together EU leaders to set the EU's political agenda. It represents the highest level of political cooperation between EU countries.
     
  • 2. 
    De vaste voorzitter van de Europese Raad leidt de werkzaamheden van deze Raad, die bestaat uit Europese regeringsleiders of staatshoofden. Ook treedt de vaste voorzitter op als vertegenwoordiger van de Europese Raad in contacten met andere regeringsleiders en staatshoofden. Deze functie, ook wel (ten onrechte) de 'president van de Europese Unie' genoemd, is in 2009 ingevoerd door het Verdrag van Lissabon.
     
  • 3. 
    Deze functie wordt sinds 1 december 2019 vervuld door de Duitse Ursula von der Leyen. Zij is de opvolger van de Luxemburger Jean-Claude Juncker.
     
  • 4. 
    De Hoge Vertegenwoordiger (HV) geeft de Europese Unie internationaal gezien één gezicht en één stem op het terrein van het buitenlands en veiligheidsbeleid. Zo moet er meer samenhang in het externe optreden en het buitenlandse beleid van de Europese Unie komen. De HV deelt het podium met de Vaste voorzitter van de Europese Raad. Deze onderhoudt namens de EU de contacten op het niveau van staatshoofden en regeringsleiders.
     
  • 5. 
    Het Meerjarig Financieel Kader 2021-2027 (MFK) is het akkoord waarin de begroting van de Europese Unie voor een periode van zeven jaar op hoofdlijnen wordt vastgesteld. De EU legt in deze meerjarenbegroting vast wat de hoogte van het budget van de EU is, waar het geld aan uitgegeven wordt en hoeveel iedere lidstaat moet bijdragen. Het MFK voor 2021-2027 komt uit op 1.074,3 miljard euro. Om de economische gevolgen van de coronacrisis op te vangen is afgesproken dat er boven op de normale begroting een coronaherstelfonds komt van 750 miljard euro. In juni 2023 heeft de Commissie de lidstaten gevraagd om 66 miljard euro extra aan de meerjarenbegroting bij te dragen. Dit bedrag zou vooral nodig zijn om Oekraïne de komende jaren financieel te blijven steunen. Daarnaast zou het geld gebruikt worden voor het asiel- en migratiebeleid en voor subsidies aan Europese industrieën en technologieën.
     
  • 6. 
    Het Verenigd Koninkrijk verliet op 31 januari 2020 de Europese Unie. Het is daarmee het eerste land ooit dat uit de Europese Unie stapte. Het vertrek van de Britten ('brexit') was de uitkomst van een referendum over het lidmaatschap van de EU in het Verenigd Koninkrijk in 2016. Nadien volgden lange onderhandelingen over de scheidingsvoorwaarden en de overgangsperiode na de brexit, die op 31 december 2020 afliep. Eind december 2020 bereikten de onderhandelaars van de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk een handels- en samenwerkingsovereenkomst. Die overeenkomst regelt vanaf 1 januari 2021 de relatie tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk.
     
  • 7. 
    The Euro Summit brings together the heads of state or government of the euro area countries, the Euro Summit President and the President of the European Commission. Euro Summit meetings provide strategic guidelines on euro area economic policy.
     
  • 8. 
    De eurozone bestaat uit de 20 EU-lidstaten die de euro hebben ingevoerd als wettig betaalmiddel. Deze lidstaten voeren gezamenlijk het eurobeleid. De landen waar de euro wel als betaalmiddel geaccepteerd wordt maar die geen lid zijn van de EU behoren niet tot de eurozone.

     
  • 9. 
    Jens Stoltenberg (1959) is sinds 1 oktober 2014 secretaris-generaal van de NAVO. Eerder was hij twee keer minister-president van Noorwegen: in 2000-2001 en 2005-2013. De sociaaldemocraat Stoltenberg, zoon van een diplomaat en opgeleid als econoom, werd in 1990 staatssecretaris van milieu. Daarna was hij minister van Industrie en Energie en minister van Financiën. Ook was hij enige tijd parlementslid. In 2002 werd hij leider van de Noorse sociaaldemocraten.
     
  • 10. 
    The European Agency for the Management of Operational Cooperation at the External Borders of the Member States of the European Union (FRONTEX)
    - coordinates operational cooperation between Member States in the field of management of external borders; assists Member States in the training of national border guards, including the establishment of common training standards;
    - carries out risk analyses; follows up the development of research relevant for the control and surveillance of external borders; assists Member States in circumstances requiring increased technical and operational assistance at external borders;
    - provides Member States with the necessary support in organising joint return operations. FRONTEX was established in 2005.
     
  • 11. 
    Het European Stability Mechanism (ESM) is een permanent financieel noodfonds dat leningen verstrekt aan EU-lidstaten die in financiële problemen verkeren. Het fonds bestaat uit een deel direct gestort geld, dat lidstaten zelf hebben ingebracht, en kredietgaranties. Het uiteindelijke doel van deze steun is het bewaken van de economische en financiële stabiliteit van de EU om zo de waarde van de euro te waarborgen.