In 't Veld naar Europees Mensenrechtenhof om Franse afluisterwet - Main contents

D66-Europarlementariër Sophie in ’t Veld gaat een Franse afluisterwet aanvechten voor het Europese Hof voor de Rechten van de Mens in Straatsburg. In ’t Veld gaat hiermee in beroep tegen de uitspraak van de hoogste Franse rechter, over een procedure die zij in 2016 startte.

Tussen 2008 en 2015 had de Franse inlichtingendienst een geheim afluisterprogramma, buiten de wet om, waarmee iedereen afgeluisterd kon worden. Toen dit aan het licht kwam, werd snel een wet aangenomen waarmee de illegale afluisterpraktijken gelegaliseerd werden. In de nieuwe wet kwamen slechts beperkte mogelijkheden voor burgers om een klacht in te dienen. De wet voorziet rechtsbescherming voor burgers, maar alleen voor wie een Frans telefoonnummer gebruikt en niet voor mensen die een buitenlands nummer gebruiken.

Afwijzing door Franse rechter

In ‘t Veld verblijft als Europarlementariër een maal per maand enkele dagen in Straatsburg, op Frans grondgebied. In principe zou ook haar telefoon voorwerp van surveillance kunnen zijn, en haar belgegevens opgeslagen. In mei 2016 diende ze een klacht in bij de Franse toezichthouder van de inlichtingendiensten, maar kreeg geen uitsluitsel. Daarop stapte In 't Veld naar de hoogste Franse rechtbank en eiste toetsing door de rechter. Afgelopen week wees deze Franse hoge rechtbank de eis af. Volgens de rechter had In ‘t Veld zelf moeten bewijzen of haar communicatie al dan niet werd afgeluisterd. Ook concludeerde de rechter dat de wet niet voorziet dat een burger mogelijke afluisterpraktijken zelf voor de rechter kan aanvechten. Volgens de rechter is toetsing door de toezichthouder voldoende.

Teleurgesteld om uitspraak

In ‘t Veld is teleurgesteld. “Het is natuurlijk bizar dat mensen zelf moet aantonen dat ze wel of niet worden afgeluisterd. Dat kunnen ze per definitie niet weten. Ook is het onaanvaardbaar dat feitelijk het recht op een proces wordt ontzegd. Juist als de overheid zulke vergaande bevoegdheden heeft om de burgers te kunnen bespieden, moet de rechtsbescherming verstevigd worden.”

Uitspraken van het Europese Hof voor de Rechten van de Mens zijn geldig in 47 Europese landen.