Opheldering over de gevolgen van Amerikaanse belastingwetgeving voor tienduizenden Amerikaanse Nederlanders - Main contents

In Nederland wonen rond de 40.000 mensen die naast de Nederlandse nationaliteit ook de Amerikaanse nationaliteit hebben. Dat zijn (jonge) mensen die bijvoorbeeld in Amerika geboren zijn terwijl de ouders daar voor werk of studie waren. Deze mensen zijn vaak op jonge leeftijd weer terug naar Nederland gegaan. Vaak niet wetende dat zij de Amerikaanse nationaliteit hebben. Ook is er een grote groep mensen (rond de 100.000) die nog een geldende greencard (verblijfsvergunning) hebben. Deze mensen hebben te maken met de Amerikaanse belastingwetgeving. Dat betekent dat zij het risico lopen op het betalen van dubbele belasting en nog erger, steeds meer banken willen deze US persons niet meer als klant. Dat heeft zeer verstrekkende gevolgen. Je hebt een bankrekening nodig om je salaris te ontvangen, je belasting te betalen of je studielening te ontvangen. Deze mensen zitten dus in grote onzekerheid. Wat gebeurt er als je bankrekening geblokkeerd wordt? Afgelopen week heb ik tijdens een debat over het tegengaan van belastingontwijking al aandacht gevraagd voor de gevolgen van de Amerikaanse wetgeving die hier de veroorzaker van is. Omdat de situatie zo nijpend is heb ik samen met de collega’s van D66 en het CDA aanvullende vragen aan de staatssecretaris gesteld.

Vragen van de leden Lodders (VVD), Van Weyenberg (D66) en Slootweg (CDA) aan de staatssecretaris Financien over de uitwerking FATCA voor Nederlandse burgers en signalen dat bankrekeningen geblokkeerd gaan worden.

• 1. 

  Bent u bekend met de brief van verschillende banken aan de mensen die te maken hebben met de gevolgen van FATCA (Foreign Account Tax Compliance Act) waarbij aangekondigd wordt dat als de TIN of CLN niet wordt opgestuurd de bankrekening(en) worden geblokkeerd of beëindigd ?

• 2. 

  In eerder gestelde Kamervragen van het lid Lodders (2018 1367) is u gevraagd naar de omvang van de groep die te maken heeft met de gevolgen van FATCA. Kunt u aangeven of u inmiddels kan bevestigen dat het naar aanleiding van eerder gestelde vragen om ongeveer 40.000 mensen in Nederland gaat die de Nederlandse en Amerikaanse nationaliteit hebben?

• 3. 

  Klopt het dat je de Amerikaanse nationaliteit automatisch krijgt als je geboren bent in Amerika (ook al ben je er met je ouders op vakantie)?

• 4. 

  Klopt het dat je de Amerikaanse nationaliteit pas op je 18e kan opzeggen, dit 2350,- dollar kost en alleen kan als je geen belastingachterstand hebt?

• 5. 

  Klopt het dat ook de mensen met een geldige ‘greencard’ (verblijfsvergunning) geraakt worden door FATCA omdat zij in Amerika belastingplichtig zijn? Kunt u bevestigen dat dit een groep is van ongeveer 100.000 mensen?

• 6. 

  Is een bank verplicht om iedere inwoner van Nederland een betaalrekening te verstrekken? Zo ja, waar is deze plicht voor banken en of het recht voor inwoners vastgelegd (zowel nationaal als Europees)? Klopt het dat regelgeving van buiten de Europese Unie deze plicht of het recht kan overrulen? Wat vindt u van deze situatie?

• 7. 

  Wat vindt u van het schrijven van banken dat rekeningnummers geblokkeerd worden?

• 8. 

  Kunt u aangeven wat er gebeurt als een bankrekeningnummer voor een inwoner geblokkeerd wordt? Op welke manier kan deze persoon bijvoorbeeld een salaris ontvangen of de betaling aan de Nederlandse Belastingdienst voldoen?

• 9. 

  Wat vindt u van de situatie dat steeds meer banken geen US persons (zowel de groep Nederlanders met een dubbele nationaliteit als de greencardhouders) als klant willen of kunnen hebben? Bent u bekend met de situatie dat mensen gevraagd worden naar hun status en zodra deze persoon een US person is wordt deze persoon als klant geweigerd? Kunt u daarbij onderscheid maken tussen spaarproducten en beleggingsproducten?

• 10. 

  Wat is er veranderd in de periode tussen 14 december 2017 waar u schreef dat “een financiële instelling hoeft geen sancties te vrezen indien voldaan wordt aan de verplichtingen die volgen uit de FATCA en de IGA tussen Nederland en de VS…” en nu, waarbij steeds meer banken overgaan tot het blokkeren van bankrekeningen? Welke stappen gaat u ondernemen richting de banken?

• 11. 

  Kunt u aangeven wat de gevolgen zijn voor mensen als zij geen rekeningnummer hebben? Kunt u ingaan op alle verschillende rekeningen die er zijn?

• 12. 

  Kunnen banken aangesproken worden op de zorgplicht? Zo ja, hoe? Zo nee, waarom niet en vindt u dit een wenselijke situatie?

• 13. 

  Bent u ermee bekend dat Nederlandse banken uit angst voor sancties alleen zaken willen doen met andere banken op de zogenoemde witte lijst, die dus ook geen klanten hebben met de Amerikaanse nationaliteit?

• 14. 

  Klopt het dat een Nederlander met de Amerikaanse nationaliteit alleen door de IRS gecontroleerd wordt wanneer hij meer dan $50.000 aan spaargeld heeft?

• 15. 

  Wat vindt u van de situatie dat klanten bij wie blijkt dat zij een US person zijn bijvoorbeeld de beleggingshypotheekrekening kan worden opgezegd? Acht u het rechtvaardig dat sommige hypotheekvormen, namelijk die met een beleggingscomponent, niet voor alle Nederlanders toegankelijk zijn? Zo ja, waarom? Zo nee, waarom niet?

• 16. 

  Bent u bekend met de situatie dat van de 40.000 mensen die de Nederlandse en Amerikaanse nationaliteit hebben de helft nog geen social security number heeft? Kunt u aangeven of het mogelijk is dat deze mensen nog voor het einde van het jaar een social security number kunnen ontvangen? Zo nee, wat gaat u in deze situatie waarbij dus 20.000 mensen de kans lopen zonder een bankrekeningnummer komen te zitten?

• 17. 

  Is er een alternatief voor deze mensen? Zo ja, welk alternatief en hoe ziet de procedure eruit om voor een alternatief in aanmerking te komen? Welke bank(en) gaan deze procedure en alternatief uitvoeren? Zo nee, wat betekent dit voor deze mensen?

• 18. 

  Bent u bekend dat om een social security number aan te vragen mensen een geboortebewijs moeten opvragen, je bij het aanvragen van je geboortebewijs een social security number gevraagd wordt, de doorlooptijd 6 tot 9 maanden bedraagt? Bent u bekend dat bij het aanvragen van een geboortebewijs aangetoond moet worden dat de betreffende persoon in Nederland heeft gewoond? Deze bewijzen afgegeven dienen te worden bij het consulaat? Bent u het met de leden eens dat het voor de mensen die nog moeten starten met het aanvragen van het social security number bijna onmogelijk is om nog tijdig over dit nummer te beschikken? Wat gaat u voor deze mensen doen?

• 19. 

  Bent u bekend met de gewijzigde procedure van het consulaat waarbij mensen vanaf 1 januari 2019 maar 1 uur per maand (inloop dus niet op afspraak) terecht kunnen op het consulaat voor deze procedure? Bent u bereid om met het consulaat het gesprek aan te gaan en te pleiten voor een betere en snellere bereikbaarheid van de dienstverlening?

• 20. 

  Kunt u - in aanvulling op uw beantwoording tijdens het recente kamerdebat over de MLI - nader ingaan op de IGA (Inter Governmental Agreement) tussen Nederland en de Verenigde Staten. Wat is daarin exact geregeld dat raakt aan Fatca en de medewerking van Nederland aan de uitvoering daarvan, hoe wordt hieraan uitvoering gegeven en welke mogelijkheden zouden er eventueel zijn om zowel door andere vormgeving of uitvoering van de IGA de gevolgen voor Nederlanders die worden geraakt door FATCA te beperken?

• 21. 

  Kunt u aangeven of er in de afgelopen periode nog overleg is geweest met Amerika? Zo ja, wat zijn de uitkomsten van deze gesprekken?

• 22. 

  Kunt de vragen beantwoorden vóór het gesprek met de Amerikaanse Ambassadeur op 27 maart?