Waarom Victor d’Hondt het gesprek van de dag is - Main contents

Ooit gehoord van Victor D’Hondt? Hij was een Belgische jurist en de bedenker van de D’Hondt-methode. Zijn naam en de naam van zijn methode vielen de afgelopen week vaak in Straatsburg. In de jaren 1880 bedacht Victor D’Hondt namelijk een mathematische formule die moet zorgen voor een evenredige vertegenwoordiging in het parlement. Nu, bijna 140 jaar later, wordt deze methode nog altijd gebruikt in verschillende lidstaten, maar ook in de zetelverdeling van het Europees Parlement.

Na de Europese verkiezingen werd het al gauw duidelijk welke parlementariërs voor welke landen en politieke partijen in het parlement gaan zitten, maar in welke vakcommissies nemen al deze parlementariërs zitting en hoe gaat die verdeling? Daarover is de afgelopen weken veel vergaderd en onderhandeld.

In het Europees Parlement kennen we 20 vaste vakcommissies. Het is belangrijk dat al deze commissies ook een afspiegeling zijn van de politieke verscheidenheid van het gehele parlement, zowel per lidstaat als politieke partij. Om dit proces zo eerlijk mogelijk te laten verlopen wordt gebruik gemaakt van D’Hondt-methode, hierbij wordt ook rekening gehouden met de volgorde van voorrang. Dit kan ik het beste illustreren met een voorbeeld.

Stel, we hebben een vakcommissie met 8 zetels en we hebben drie politieke partijen die de zetels in deze commissie onderling moeten verdelen. Het aantal zetels dat elke partij krijgt gaat uit van de formule waarbij het aantal stemmen per partij steeds gedeeld wordt door 1 (+ het aantal zetels dat die partij al heeft). Dit is de verdeelsleutel. De partij die de hoogste uitkomst heeft krijgt een zetel. Vervolgens wordt de berekening weer opnieuw toegepast totdat alle 8 zetels toegewezen zijn.

Volgens dit voorbeeld zou Partij A 5 zetels krijgen, Partij B krijgt 3 zetels en partij C heeft geen zetel. En dan te bedenken dat in een gemiddelde vakcommissie in het parlement vaak 50 zetels te verdelen zijn over 7 politieke partijen.

Naast de verdeling binnen de verschillende vakcommissies worden ook de voorzitterschappen van iedere vakcommissie op deze manier verdeeld over de verschillende politieke partijen. De EVP als grootste politieke fractie in het parlement heeft daarom 7 van de 20 voorzitterschappen. Kleinere fracties hebben er maar 2 of 3.

Ook binnen onze eigen EVP-fractie maken we gebruik van de D’Hondt-methode. Zo zorgen we ervoor dat posten binnen de fractie eerlijk verdeeld worden en dat ook kleinere delegaties een kans maken.

Dit artikel verscheen eerder in de nieuwsbrief van Jeroen Lenaers over de plenaire vergaderweek in Straatsburg - juli I 2019