Bekend bij jeugdzorg…. - Main contents

Naar aanleiding van een drama waarbij een peuter om het leven is gekomen, verschijnt een artikel in de krant. “Gezin van omgekomen peuter was sinds 2017 bekend bij jeugdzorg.” Wat er precies is gebeurd is nog niet duidelijk. Maar, los van de eventuele feiten, voor de lezer is de boodschap helder. Een peuter is omgekomen. Jeugdzorg was betrokken. Jeugdzorg heeft dus gefaald.

Ik heb moeite met dergelijke krantenkoppen. En wel om een aantal redenen. Ten eerste is jeugdbescherming bijzonder ingewikkeld. Wat zijn de feiten? Hoe weeg je die? Welke actie helpt eventueel het beste? Hoe krijg ik het gezin en de omgeving betrokken? Dat gaat vaak goed. Maar soms lukt het ook niet. Dat is verschrikkelijk. Maar dat is helaas ook niet helemaal uit te sluiten. Honderd procent veiligheid bestaat niet. Daar zullen we mee moeten leven.

Het doel van jeugdbeschermers is helder. Het beschermen van de jeugd. Maar dan toch het liefst zonder alle kinderen waarbij jeugdzorg betrokken is direct uit huis te plaatsen. Het is tenslotte maar de vraag of een kind daar in alle gevallen nou zoveel beter van wordt. En een dergelijke maatregel is het meest ingrijpende wat je ouders en kinderen aan kunt doen. Eigenlijk zouden we het uit huis plaatsen van kinderen slechts in uiterste nood moeten willen. Het is een wankel evenwicht. Niet te snel uit huis plaatsen. Want dat is slecht. Maar als er nu toch iets fout gaat? Rekenen we dat de professional dan aan? Is dat dan geen hele zware prikkel om steeds de zwaarste instrumenten in te zetten? Better safe than sorry?

Wanneer we met verschrikkelijke feiten, (zoals de dood van een onschuldig kind) worden geconfronteerd, moet iemand iets fout hebben gedaan. Tenminste dat denken we. Het past niet in ons hoofd dat niet alles te voorkomen is. Een persoon of een instantie moet dus worden aangepakt. En daarna komt de roep om meer regels en meer handhaving om herhaling te voorkomen. Dat is heel erg menselijk. Maar het is de vraag of het verstandig is. We wilden toch juist meer regelvrijheid en minder bureaucratie? We wilden toch hulpverleners die ‘buiten de lijntjes durfden te kleuren’? Hulpverleners kijken misschien wel beter uit! Nee dit soort krantenkoppen lijken objectief. Maar wat insinueren ze? En met welke gevolgen?