FATCA; opmerkelijke Kifid uitspraak - Main contents

Al langer vraag ik aandacht voor de FATCA, Amerikaanse belastingwetgeving tegen belastingontduiking. De problematische gevolgen van deze wetgeving worden ook in Nederland steeds zichtbaarder. Nederlandse Accidental Americans (Nederlanders met ook de Amerikaanse nationaliteit) moeten van de Amerikaanse Belastingdienst beschikken over een Social Security Number (SSN). Bij verschillende mensen die geen SSN willen of kunnen delen met de bank is de bank al overgegaan tot het sluiten van de bankrekeningen, terwijl we in Nederland met elkaar hebben afgesproken dat iedereen die niet bewust fraudeert het recht heeft op een betaalrekening. Al eerder heb ik hier aandacht voor gevraagd.

Dat banken hiertoe dreigen of overgaan onder druk van de Amerikaanse Belastingdienst vind ik zorgwekkend. Nu ook het onafhankelijke klachteninstituut voor financiële dienstverleners, het Kifid, recent heeft geconcludeerd dat de bank in een specifieke zaak de betaalrekening van een Accidental American mag sluiten worden mijn zorgen alleen maar groter. Juist de staatssecretaris van Financien (Belastingdienst en fiscaliteit) heeft al meerdere malen aangegeven dat hij het voorbarig vindt als banken betaalrekeningen van Accidental Americans sluiten alleen omdat een SSN ontbreekt. Gezien de conclusie van het Kifid ben ik weer in de pen geklommen om de staatssecretaris om opheldering te vragen en te wijzen op zijn eerdere woorden.

Schriftelijke vragen van het lid Lodders (VVD) aan de staatssecretaris van Financien (Belastingdienst en fiscaliteit) en de minister van Financien over het bericht ‘Kifid: bank mag betaalrekening beëindigen als consument geen US TIN of CLN wil aanvragen’ en het bericht ‘Wijziging annex II FATCA-verdrag’.

• - 

  Bent u bekend met het bericht ‘Kifid: bank mag betaalrekening beëindigen als consument geen US TIN of CLN wil aanvragen’[1]?

• - 

  Deelt u de mening dat een van de argumenten van de bank om de bankrekening stop te zetten, ‘het bewust onjuist informatie verstrekken[2]’ op de vraag ‘bent u fiscaal inwoner van een ander land?’ meer zegt over de vraagstelling dan over het gegeven antwoord? Deelt u de mening dat de vraag te technisch en onduidelijk is geformuleerd, dat sommige Nederlanders niet weten wat een ‘fiscaal inwoner’ is en dat deze informatie ook onvoldoende actief door de bank wordt verstrekt? Zo ja, bent u voornemens om de banken te wijzen op hun informatieverplichting richting de consument en hen te vragen de communicatie over een uiterst ingewikkeld onderwerp als de regelgeving rond FATCA zowel in vragenlijsten als op de website en andere communicatiemiddelen te verbeteren? Zo nee, waarom niet?

• - 

  Deelt u tevens de mening dat ook de informatieverstrekking en de communicatie van de Belastingdienst hierin te kort schiet, gezien het feit dat er op de site van de Belastingdienst alleen FATCA-informatie is te vinden voor bedrijven (naast de link naar een artikel in de Staatscourant uit 2016)? Zo nee, waarom niet? Zo ja, op welke manier wilt u ook de communicatie vanuit de Belastingdienst over dit ingewikkelde onderwerp verbeteren richting de individuele Accidental Americans? Kunt u hierin samen optrekken met de banken, de NVB, de Accidental Americans en de American Overseas?

• - 

  Betekent deze uitspraak uit het bericht in vraag 1 dat deze consument straks niet meer beschikt over een basisbetaalrekening wanneer de betreffende financiële instelling het niet-bindende advies opvolgt? Zo ja/nee, kunt u garanderen dat Nederlandse US persons (die niet de Wwft overtreden) te allen tijde kunnen beschikken over een betaalrekening?

• - 

  Zijn financiële instellingen alleen op basis van vermoedens van overtreding van de Wwft al bevoegd rekeningen te sluiten/blokkeren of moeten banken hier ook daadwerkelijk hard bewijs voor aanleveren? Graag een toelichting hierop.

• - 

  Welke middelen heeft u om te voorkomen dat financiële instellingen alleen op basis van het ontbreken van een TIN/SSN bankrekeningen blokkeren of sluiten? Bent u bereid deze middelen in te zetten?

• - 

  Herinnert u zich u antwoord op vragen van de leden Omtzigt, Van Weyenberg en Lodders (kamerstuk 2020D11130): ‘Ik wil overigens wel nogmaals benadrukken dat ik het voorbarig vind als banken rekeningen sluiten, blokkeren of bevriezen met als enige reden dat geen TIN is verkregen’?

• - 

  Hoe valt uw antwoord onder vraag 5 te rijmen met het besluit van nota bene een staatsbank om de rekening van een consument te sluiten op basis van het ontbreken van een TIN en de hiertoe ondersteunende uitspraak van het onafhankelijke klachteninstituut KIFID? Wat betekenen uw woorden in het licht van deze uitspraak?

• - 

  Klopt het dat;

  Wanneer een basisbetaalrekening van een consument na 30 juni 2014 is geopend er geen drempel van USD 50.000 geldt voor een rapportageverplichting aan de IRS; Dat dit betekent dat de naam en het adres van de U.S. person die de rekening houdt alsmede zijn rekeninggegevens gerapporteerd moeten worden aan de IRS, ook als de rekeninghouder geen TIN/SSN heeft verstrekt aan de bank; dat dit de IRS in staat stelt de rekeninghouder te benaderen met het verzoek aangifte te doen? Zo ja, deelt u de conclusie dat een U.S. person die geen TIN/SSN aan de bank heeft verstrekt geen basisbetaalrekening mag worden geweigerd, aangezien de verplichte rapportage aan de IRS voorkomt dat er een reëel risico van belastingontduiking is?Zo nee, graag een toelichting?

• - 

  De VVD-fractie maakt zich al langer zorgen over de positie van de belastingbetaler/consument in zaken tegen de overheid of financiële instellingen aangezien de individuele burger niet dezelfde middelen heeft als de overheid en/of financiële instellingen; op welke manier worden de rechten van de consument in zaken tegen financiële instellingen met een leger aan adviseurs, advocaten en juristen beschermt?

• - 

  Bent u bekend met het bericht ‘Wijziging annex II FATCA-verdrag’[3]?

• - 

  Waarom heeft de VS eenzijdig besloten de regelgeving rond de FATCA-registraties te veranderen met alle gevolgen voor ‘sponsered entities’ en ‘sponsoring entities’ van dien? Deelt u de mening dat dit weer een typisch voorbeeld is van het wijzigen van de spelregels tijdens het spel? Zo nee, waarom niet?

• - 

  Vanwege welke reden heeft Nederland er in eerste instantie niet voor gekozen de ‘sponsored entities’ aan te wijzen als ‘non reporting FI’s’ in de Annex II van de IGA? Waarom hebben andere landen hier wel meteen afspraken over gemaakt met de VS?

• - 

  Wat waren de gevolgen geweest voor deze 1700 ‘sponsored entities’ en 130 ‘sponsoring entities’ als Nederland deze aanvullende afspraken met de VS niet had gemaakt?

• - 

  Welke (extra) informatie moeten deze 1700 ‘sponsored entities’ en 130 ‘sponsoring entities’ aanleveren bij de IRS en op welke manier wordt de privacy van deze bedrijven en hun klanten gewaarborgd?

• - 

  De VS heeft besloten tot aanpassing van de regelgeving voor ‘sponsored entities’ en ‘sponsoring entities’; welke garantie is er dat de regelgeving voor andere soorten entiteiten die nog niet verplicht zijn te rapporteren aan de IRS niet wordt aangepast?

• - 

  Deelt u de steeds groter wordende zorgen van de fractie van de VVD over de FATCA-regelgeving nu, naast de in eerdere sets schriftelijke vragen van (onder andere) het lid Lodders benoemde problematiek (Kamerstuk 2019D11006, 2019D06738, 2020D30557, 2019D32113, 2020D31331 en 2020D07417), ook blijkt dat steeds meer Nederlandse/Europese bedrijven specifieke informatie moeten delen met de Amerikaanse Belastingdienst en dat het nu zelfs voor het KIFID klaarblijkelijk gerechtvaardigd is om bankrekeningen van consumenten op basis van het ontbreken van een TIN/SSN te blokkeren of te weigeren?

[1] https://www.kifid.nl/kifid-bank-mag-betaalrekening-beeindigen-als-consument-geen-us-tin-of-cln-wil-aanvragen/

[2] https://www.kifid.nl/kifid-bank-mag-betaalrekening-beeindigen-als-consument-geen-us-tin-of-cln-wil-aanvragen/

[3] https://www.taxlive.nl/nl/documenten/vn-vandaag/wijziging-annex-ii-fatca-verdrag/?utm_medium=email&utm_source=WKNL_taxlive-Tuesday-Friday%2004-05-2018_EM&utm_campaign=WKNL_Taxlive_Dinsdag_tm_Vrijdag%20%28Prodflow8AM%29%2FNLTAA-18-OUT-9868&utm_source_system=Eloqua&utm_econtactid=CWOLT000018259626