Tweede Kamerverkiezingen 2021: hoe werden de zetels verdeeld? - Main contents

De Kiesraad heeft de uitslag vastgesteld, de zetels zijn verdeeld. Kiesdeler, restzetels, hoe werkt het nou eigenlijk? En hoe pakte dat dit keer uit? Hier een tabel met uitleg.

Om te beginnen wordt het totaal aantal geldige stemmen bepaald. Dat waren er dit keer 10.422.852. Dat aantal wordt gedeeld door het aantal te vergeven zetels: 150. Dit is de kiesdeler: 69.485,7. Nu wordt voor elke partij bepaald hoe vaak de kiesdeler past in het aantal stemmen (kolom (2) in de tabel hieronder). Dit is het aantal volle zetels in kolom (3). Die krijgt die partij in elk geval.

Maar dan blijven er zetels over, de restzetels. Dat waren er nu 11. Die worden verdeeld volgens het stelsel van de grootste gemiddelden. Het doel daarvan is dat elke zetel zoveel mogelijk stemmen vertegenwoordigt.

Eerst wordt van elke partij berekend hoeveel stemmen elke zetel waard zou zijn als die partij één restzetel zou krijgen. Dat gemiddelde staat in kolom (4). De tabel is op die kolom gesorteerd, zodat we makkelijk zien welke partijen het beste scoren. Het hoogste gemiddelde heeft de SP, die krijgt de eerste restzetel. Daarna pakt de VVD de tweede restzetel. De derde en de vierde zijn voor D66 en GroenLinks. Zie kolom (5).

Maar partijen die een restzetel hebben gehad blijven meedoen. Ze spelen verder met een nieuw gemiddelde op basis van nóg een restzetel: kolom (6). Dat geeft de VVD in de vijfde ronde een tweede restzetel; kolom (7). Ook D66 claimt een tweede restzetel, maar pas in de elfde ronde, nadat eerst vijf andere partijen een eerste restzetel hebben bemachtigd. Voor een derde restzetel (kolommen (8) en (9)) kwam de VVD tekort.

(Wijs een getal aan met de muis om te zien hoe het berekend is.)