Europese Raad 7 mei 2021 (Sociale Top)

Bron: Portugees Voorzitterschap Raad van de Europese Unie

Op initiatief van het Portugees Voorzitterschap¹ kwamen op vrijdag 7 mei 2021 de regeringsleiders van de 27 EU-lidstaten² bijeen in Porto voor een Sociale Top. De voorzitter van de Europese Commissie³, de voorzitter van het Europees Parlement⁴, de premier van Portugal (het land dat het voorzitterschap van de Raad van de EU⁵ bekleedt), de Europese sociale partners en maatschappelijke organisaties onderschreven in een gezamenlijke verklaring de drie kerndoelen voor 2030 van het actieplan voor de Europese pijler van sociale rechten.

Tijdens deze sociale top werden plannen besproken voor een betere verankering van sociale thema's als arbeidszekerheid en het tegengaan van ongelijkheid in het EU-beleid van de komende tien jaar. De conferentie werd gevolgd door een informele bijeenkomst van de staatshoofden en regeringsleiders⁶ op 8 mei, waarbij de 27 EU-leiders de Verklaring van Porto⁷ ondertekenden.

Sociale zaken

Op de conferentie kwamen lidstaten, EU‑instellingen, sociale partners en maatschappelijke organisaties bijeen om hun inzet voor de uitvoering van de Europese Pijler van sociale rechten aan te scherpen. Ze beloofden samen te werken om een inclusiever en socialer Europa tot stand te brengen. Ze onderschreven de volgende doelstellingen uit het actieplan in een gezamenlijke verklaring van Porto over sociaal engagement:

• - 

  ten minste 78 % van de bevolking van 20 tot en met 64 jaar moet een baan hebben;
• - 

  ten minste 60 % van alle volwassenen moet jaarlijks aan een opleiding deelnemen;
• - 

  het aantal mensen dat met armoede of sociale uitsluiting wordt bedreigd, moet met ten minste 15 miljoen worden verminderd, van wie ten minste 5 miljoen kinderen.

Deze sociale top, of social summit, is een vervolg op een eerdere Europese topontmoeting in het Zweedse Göteborg in 2017. Bij die gelegenheid werd de sociale ontwrichting en groeiende ongelijkheid in de EU geagendeerd. Dit leidde uiteindelijk tot een 'Europese pijler van sociale rechten’, waarin EU-landen overeenkwamen te streven naar een toereikend minimumloon, gelijke kansen en bescherming bij ontslag. De Commissie-Von der Leyen nam deze sociale agenda over en lanceerde in maart 2021 het actieplan voor de Europese pijler van sociale rechten⁸, dat concrete maatregelen bevat om de twintig beginselen van de pijler verder uit te voeren.

COVID-19-situatie

De leiders gingen tijdens hun werkdiner in op de COVID-19-situatie, met het accent op:

• - 

  de productie en distributie van vaccins
• - 

  het digitaal groen certificaat (coronapaspoort)
• - 

  internationale solidariteit

De EU-leiders kwamen tot de conclusie dat de invoering van het Europees Covid-19-certificaat vertraging oploopt, omdat de lidstaten vanaf 21 juni, wanneer de regels voor het coronapaspoort Europees van kracht worden, nog zes weken hebben om dit nationaal uit te rollen.

Internationale betrekkingen

De EU-leiders blikten tijdens hun werkdiner vooruit naar de EU-India-top van de dag erna en ze hadden het over de moeizame betrekkingen met Rusland.

• 1. 

  Van 1 januari tot en met 30 juni 2021 vervulde Portugal het voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie. Portugal volgde hiermee Duitsland op. Op 1 juli 2021 heeft Slovenië het voorzitterschap overgenomen.
   
• 2. 

  Momenteel zijn 27 landen lid van de Europese Unie. De meest recente uitbreiding van de Unie vond plaats op 1 juli 2013, met de toetreding van Kroatië. Er wordt verder over uitbreiding gesproken met verschillende landen in Oost-Europa. Het Verenigd Koninkrijk is sinds 31 januari 2020 middernacht geen lid meer van de Europese Unie. Dat was het eerste land dat de EU verliet.
   
• 3. 

  Deze functie wordt sinds 1 december 2019 vervuld door de Duitse Ursula von der Leyen. Zij is de opvolger van de Luxemburger Jean-Claude Juncker.
   
• 4. 

  De Voorzitter geeft leiding aan alle activiteiten van het Parlement. Zij zit de plenaire vergaderingen en de vergaderingen van de Conferentie van voorzitters voor. Ook vertegenwoordigt zij het Parlement naar buiten toe, met name in de internationale betrekkingen.
   
• 5. 

  Elk half jaar (van januari t/m juni en van juli t/m december) wordt de Europese Unie afwisselend voorgezeten door een lidstaat. Het land dat voorzitter is, leidt de vergaderingen van de Raad van de Europese Unie. Het Voorzitterschap van de Raad speelt een essentiële rol bij de sturing van het wetgevend en politiek besluitvormingsproces.
   
• 6. 

  Op 8 mei 2021 kwamen de EU-leiders in Porto bijeen om sociale kwesties in de Europese Unie te bespreken. Dit ging in grote mate ook over het Europees herstel van de coronacrisis, en de ingrijpende effecten van de pandemie op het welzijn van burgers. De regeringsleiders en staatshoofden namen de Verklaring van Porto over sociale zaken aan, die hun visie bevat voor de digitale, groene en rechtvaardige transitie van de EU.
   
• 7. 

  1. We underline the importance of European unity and solidarity in the fight against the COVID-19 pandemic. These values have defined the response of European citizens to this crisis and also lie at the heart of our common project and distinctive social model. More than ever, Europe must be the continent of social cohesion and prosperity. We reaffirm our pledge to work towards a social Europe.
   
• 8. 

  Today the Commission sets out its ambition for a strong Social Europe that focuses on jobs and skills for the future and paves the way for a fair, inclusive and resilient socio-economic recovery. The European Pillar of Social Rights Action Plan outlines concrete actions to further implement the principles of the European Pillar of Social Rights as a joint effort by the Members States and the EU, with an active involvement of social partners and civil society. It also proposes employment, skills and social protection headline targets for the EU to be achieved by 2030.
   
• 9. 

  The European Council brings together EU leaders to set the EU's political agenda. It represents the highest level of political cooperation between EU countries.
   
• 10. 

  In de Europese Raad, ook wel de Europese top genoemd, komen de regeringsleiders van alle lidstaten van de Europese Unie bij elkaar. Ook de Hoge Vertegenwoordiger is aanwezig bij deze bijeenkomsten en doorgaans ook de voorzitter van de Europese Commissie. De Europese Raad stelt onder meer de algemene politieke richting van de EU vast.