Europese Raad 8 mei 2021 (informeel)

Bron: The Council of the European Union

Op 8 mei 2021 kwamen de EU-leiders¹ in Porto bijeen om sociale kwesties in de Europese Unie² te bespreken. Dit ging in grote mate ook over het Europees herstel van de coronacrisis, en de ingrijpende effecten van de pandemie op het welzijn van burgers. De regeringsleiders en staatshoofden namen de Verklaring van Porto over sociale zaken aan, die hun visie bevat voor de digitale, groene en rechtvaardige transitie van de EU.

Deze informele bijeenkomst van de Europese Raad volgde op de 'Sociale Top' op 7 mei³, georganiseerd door het Portugese voorzitterschap van de Europese Unie⁴.

Sociale zaken

Het belangrijkste onderwerp op de agenda was de uitvoering van de Europese pijler van sociale rechten⁵, dat deel uitmaakt van de strategische agenda 2019-2024⁶ van de Europese Unie. In maart 2021 presenteerde de Europese Commissie⁷ een actieplan⁸ waarin de toekomst van de bescherming van sociale rechten werd uitgezet. Hierin zijn drie kerndoelen opgesteld:

• - 

  ten minste 78 % van de bevolking van 20 tot en met 64 jaar moet tegen 2030 een baan hebben.
• - 

  ten minste 60 % van alle volwassenen moet jaarlijks aan een opleiding deelnemen.
• - 

  het aantal mensen dat met armoede of sociale uitsluiting wordt bedreigd, moet met ten minste 15 miljoen worden verminderd, waarvan 5 miljoen kinderen.

In de Verklaring van Porto onderschrijven de regeringsleiders en staatshoofden die doelstellingen en beloven ze actie te ondernemen voor een socialere EU. Concrete onderwerpen die aan bod kwamen waren het herstel van de coronapandemie en het belang van onderwijs en vaardigheden in het Europese beleid. Ook werd gesproken over arbeidsrechten, socialezekerheidsstelsels, ongelijke lonen en pensioenen. Het Europees minimumloon werd niet behandeld en het streven hiernaar komt ook niet aan bod in de Verklaring van Porto .

Leidersbijeenkomst EU-India

De EU-leiders spraken in een videoconferentie met de Indiase premier Narendra Modi over nauwere economische samenwerking, de ernstige coronasituatie in India en de gezamenlijke strijd tegen het virus. De twee partijen besloten om de onderhandelingen over een veelomvattend handelsakkoord, die sinds 2013 stillagen, te hervatten. Ze spraken ook af om samen de productie van coronavaccins op te voeren, maar de Europese leiders namen geen besluit over het vrijgeven van patenten op coronavaccins, in navolging van de VS.

Naast premier Rutte:

Robert Abela⁹, Xavier Bettel¹⁰, Nikos Christodoulides¹¹, António Santos da Costa¹², Alexander De Croo¹³, Nikolai Denkov¹⁴, Petr Fiala¹⁵, Mette Frederiksen¹⁶, Robert Golob¹⁷, Klaus Johannis¹⁸, Kaja Kallas¹⁹, Krišjānis Kariņš²⁰, Ulf Kristersson²¹, Emmanuel Macron²², Giorgia Meloni²³, Kyriakos Mitsotakis²⁴, Mateusz Morawiecki²⁵, Gitanas Nauséda²⁶, Karl Nehammer²⁷, Viktor Orbán²⁸, Petteri Orpo²⁹, Olaf Scholz³⁰, Pedro Sánchez Pérez-Castejón³¹, Leo Varadkar³²

• 1. 

  The European Council brings together EU leaders to set the EU's political agenda. It represents the highest level of political cooperation between EU countries.
   
• 2. 

  De Europese Unie (EU) is het belangrijkste samenwerkingsverband in Europa. De deelnemende landen hebben voor deze Unie een aantal organisaties opgericht waaraan zij een deel van hun eigen bevoegdheden hebben overgedragen. Dit zijn onder meer het Europees Parlement, de Europese Commissie, de Raad en het Europese Hof van Justitie.
   
• 3. 

  Op initiatief van het Portugees Voorzitterschap kwamen op vrijdag 7 mei 2021 de regeringsleiders van de 27 EU-lidstaten bijeen in Porto voor een Sociale Top. De voorzitter van de Europese Commissie, de voorzitter van het Europees Parlement, de premier van Portugal (het land dat het voorzitterschap van de Raad van de EU bekleedt), de Europese sociale partners en maatschappelijke organisaties onderschreven in een gezamenlijke verklaring de drie kerndoelen voor 2030 van het actieplan voor de Europese pijler van sociale rechten.
   
• 4. 

  Van 1 januari tot en met 30 juni 2021 vervulde Portugal het voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie. Portugal volgde hiermee Duitsland op. Op 1 juli 2021 heeft Slovenië het voorzitterschap overgenomen.
   
• 5. 

  Tot de inwerkingtreding van het Verdrag van Lissabon in december 2009 kende de Europese Unie drie 'pijlers'. Die pijlers omvatten clusters van beleidsterreinen die een eigen besluitvormingsprocedure hadden.
   
• 6. 

  De strategische agenda 2019-2024 is de toekomstvisie op de Europese Unie vastgesteld door de Europese regeringsleiders in 2019. De strategische agenda is heel breed; ze gaat over bouwen aan een sterke maar ook duurzame economie, over het beschermen van de eigen burgers en over het wereldwijd behartigen van Europese belangen.
   
• 7. 

  The European Commission is the executive body of the EU and runs its day-to-day business. It is made up of the College of Commissioners, 27 European Commissioners, one for each member state, who are each responsible for one or several policy areas. In addition, the 'Commission' also refers to the entire administrative body that supports the Commissioners, consisting of the Directorates-General and the Services.
   
• 8. 

  Today the Commission sets out its ambition for a strong Social Europe that focuses on jobs and skills for the future and paves the way for a fair, inclusive and resilient socio-economic recovery. The European Pillar of Social Rights Action Plan outlines concrete actions to further implement the principles of the European Pillar of Social Rights as a joint effort by the Members States and the EU, with an active involvement of social partners and civil society. It also proposes employment, skills and social protection headline targets for the EU to be achieved by 2030.
   
• 9. 

  Robert Abela (1977) is sinds 12 januari 2020 minister-president van Malta. Hij is leider van de sociaaldemocratische Arbeiderspartij. Abela was aanvankelijk advocaat en is sinds 2017 parlementslid. Hij is een zoon van de vroegere president van Malta, George Abela.
   
• 10. 

  Xavier Bettel (1973) is sinds 4 december 2013 minister-president van Luxemburg. Hij werd in 2011 leider van de Luxemburgse liberalen (Democratische Partij). Xavier Bettel was lange tijd advocaat en werd als 26-jarige in 1999 parlementslid. In november 2011 werd hij tot burgemeester van Luxemburg gekozen. Hij vormde na de verkiezingen van 2013 een regering met de sociaaldemocraten.
   
• 11. 

  Nikos Christiodoulides (1973) is sinds 1 maart 2023 de partijloze president van Cyprus. Hij was eerder diplomaat, ambtenaar en minister van Buitenlandse Zaken (2018-2022).
   
• 12. 

  António Costa (1961) is sinds 26 november 2015 minister-president van Portugal. Hij is leider en secretaris-generaal van de sociaaldemocratische partij. Eerder was hij advocaat en onder meer minister voor de relatie met het parlement en voor overheidsadministratie, lid van het Europees Parlement en burgemeester van Lissabon.
   
• 13. 

  Alexander De Croo (1975) is sinds 1 oktober 2020 minister-president van België. Hij lid een coalitie van liberalen, christendemocraten, sociaaldemocraten en Groenen. De Croo was voorzitter van de liberale partij OpenVLD en viceminister-president in de kabinetten-Di Rupo, -Michel I en II en -Wilmès I en II. Ook was hij minister van Pensioenen, Ontwikkelingssamenwerking en senator.
   
• 14. 

  Nikolay Denkov (1962) is sinds 6 juni 2023 minister-president van Bulgarije. Eerder was hij onder meer minister van Onderwijs en Wetenschap en daarvoor hoogleraar scheikunde.
   
• 15. 

  Petr Fiala (1964) is sinds 28 november 2021 minister-president van Tsjechië. Hij is de voorman van de conservatief-liberale partij ODS en leidt een centrumrechtse coalitie. Eerder was hij onder meer minister van Onderwijs, Jeugd en Sport in het kabinet-Necas (2012-2013). Sinds 2014 is hij leider van ODS en in november 2017 werd hij parlementsvoorzitter. Voor hij de politiek in ging, was hij hoogleraar en rector.
   
• 16. 

  Mette Frederiksen (1977) is sinds 27 juni 2019 minister-president van Denemarken. Zij leidt een sociaaldemocratisch minderheidskabinet. Mette Frederiksen was eerder minister van Werkgelegenheid (2011-2014) en van Justitie (2014-2015). Sinds 2001 heeft zij zitting in het parlement. In 2005-2011 was zij vicefractievoorzitter.
   
• 17. 

  Robert Golob (1967) is sinds 1 juni 2022 minister-president van Slovenië. Hij leidt een centrumlinks kabinet. Dr. Golob is gepromoveerd als elektrotechnicus en was enige jaren werkzaam als wetenschapper. Daarna leidde hij een energiebedrijf. In 2022 werd hij namens de centrumlinkse Vrijheidsbeweging parlementslid.
   
• 18. 

  Klaus Johannis (1959) is sinds 2014 president van Roemenië en deelnemer aan de Europese Raden. Hij was eerder onder meer docent natuurkunde, burgemeester van Sibiu en voorzitter van de Nationale Liberale Partij.
   
• 19. 

  Kaja Kallas (1977) is sinds 26 januari 2021 premier van Estland. Zij is lid van de Hervormingspartij (liberalen) en leidt een centrumrechtse coalitie. Mevrouw Kallas was lid van het Europees Parlement (2014-2018) en werd in 2018 partijleider. Zij is een dochter van oud-eurcommissaris Siim Kallas.
   
• 20. 

  Krišjānis Kariņš (1964) was a member of the European Parliament from 14 July 2009 to 22 January 2019 as an independent member, and was aligned with the European People's Party. Kariņš took seat in Parliament on behalf of Latvia.
   
• 21. 

  Ulf Kristersson (1963) is sinds 18 oktober 2022 minister-president van Zweden. Hij leidt een centrumrechts minderheidskabinet, met gedoogsteun van de rechtse Zweden Democraten. Kristersson is sinds 2014 parlementslid (eerder was hij dat in 1991-2000) en sinds 2017 leider van de conservatief-liberale partij Moderata. Hij was minister van sociale zekerheid in het kabinet-Reinfeldt (2010-2014).
   
• 22. 

  Emmanuel Macron (1977) is sinds 14 mei 2017 president van Frankrijk. Hij is leider van de progressief-liberale beweging Renaissance (tot 2022 'La République En Marche'). Macron was geruime tijd lid van de Parti Socialiste, maar werd in 2015 onafhankelijk. Hij werkte bij de Inspectie van Financién en bij de Bank Rothschild, en was adjunct-secretaris-generaal van de Staf van president Hollande. In 2014-2016 was hij minister van Economische Zaken, Industrie en Digitale Industrie.
   
• 23. 

  Giorgia Meloni (1977) is sinds 22 oktober 2022 minister-president van Italië. Zij leidt een rechts-nationalistisch kabinet van FdI, Forza Italia en Lega Nord. Meloni was aanvankelijk actief in de jeugdbeweging van de neofascistische MSI. In 2006 werd zij Kamerlid voor de Nationale Alliantie en in 2008 minister voor Jeugd in het kabinet-Berlusconi (tot 2011). Sinds 2014 is zij de leider van Frateli d'Italia.
   
• 24. 

  Kyriakos Mitsotakis (1968) is sinds 8 juli 2019 minister-president van Griekenland. Hij is de leider van het centrumrechtse Nieuwe Democratie. Kyriakos was eerder werkzaam in de financiële wereld en was in 2013-2015 minister voor administratieve hervorming. In januari 2016 werd hij partijleider.
   
• 25. 

  Mateusz Morawiecki (1968) is sinds 11 december 2017 premier van Polen. Daarvoor was hij minister van Economische Ontwikkeling (2015-2016) en van Financiën (2016-2017) en vicepremier. Hij is lid van de conservatieve parti 'Recht en Justitie' (PiS). Morawiecki was eerder docent en onderzoeker aan universiteiten en werkzaam in het bankwezen. Ook was hij betrokken bij de onderhandelingen over de toetreding van Polen tot de EU.
   
• 26. 

  Gitanas Nauséda (1964) is sinds juli 2019 president van Litouwen. Hij is econoom en werkte als onderzoeker, ambtenaar en adviseur in het bankwezen. Verder was hij lector aan de Universiteit van Vilnius.
   
• 27. 

  Karl Nehammer (1972) is sinds 6 december 2021 bondskanselier van Oostenrijk. Hij is leider van de ÖVP, de Oostenrijkse christendemocratische partij. Nehammer werkte als communicatiecoach bij de ÖVP en werd in 2015 plaatsvervangend algemeen secretaris van de christelijke vakbond en in 2016 daarvan secretaris-generaal. In 2017 werd hij parlementslid en in januari 2020 minister van Binnenlandse Zaken in het kabinet-Kurz.
   
• 28. 

  Viktor Orbán (1963) is sinds 29 mei 2010 minister-president van Hongarije. Hij is leider van de centrumrechtse/christendemocratische partij Fidesz. Orbán speelde een belangrijke rol bij de overgang van Hongarije van het communisme naar de democratie. Hij was oprichter van Fidesz, aanvankelijk een liberale jongerenbeweging. In 1990 werd hij lid van het Hongaarse parlement. Als leider van Fidesz-Hongaarse Volksparij werd hij in 1998 premier, tot 2002. Daarna was hij tot 2010 oppositieleider.
   
• 29. 

  Petteri Orpo (1969) is sinds 20 juni 2023 minister-president van Finland. Hij leidt een centrumrechts kabinet. Orpo is sinds 2007 parlementslid en was eerder minister van Landbouw, Binnenlandse Zaken en Financiën. Daarvoor bekleedde hij functies in de conservatief-nationale partij van Finland.
   
• 30. 

  Olaf Scholz (1958) is sinds 8 december 2021 bondskanselier van Duitsland. Hij is leider van de sociaaldemocratische SPD. Eerder was hij onder meer minister van Arbeid en Sociale Zaken, secretaris-generaal van de SPD, burgemeester van Hamburg en minister van Financiën (2018-2021). Scholz leidt een coalitie van sociaaldemocraten, Groenen en liberalen.
   
• 31. 

  Pedro Sánchez (1972) is sinds 2 juni 2018 minister-president van Spanje. Hij leidt een minderheidskabinet van de Spaanse sociaaldemocraten (PSOE) dat aantrad na de val van de centrumrechtse regering-Rajoy. Sanchez is econoom en was Kamerlid en secretaris-generaal van de PSOE.
   
• 32. 

  Leo Varadkar (1979) is sinds 17 december 2022 minister-president van Ierland. Eerder was hij dat van 14 juni 2017 tot 26 juni 2020. In 2020-2022 was hij minister van Bedrijven, Handel en Werkgelegenheid. Hij is leider van de christendemocratische partij Fine Gael en volgde als zodanig Enda Kenny op. Varadkar is de zoon van een Indiase arts, die zich in 1960 in Engeland vestigde. Hijzelf is eveneens opgeleid als arts. In 2007 werd hij lid van het Ierse parlement en daarna was hij minister van Vervoer, Toerisme en Sport, van Volksgezondheid en van Sociale Bescherming.
   
• 33. 

  In de Europese Raad, ook wel de Europese top genoemd, komen de regeringsleiders van alle lidstaten van de Europese Unie bij elkaar. Ook de Hoge Vertegenwoordiger is aanwezig bij deze bijeenkomsten en doorgaans ook de voorzitter van de Europese Commissie. De Europese Raad stelt onder meer de algemene politieke richting van de EU vast.