Solidair en verstandig naar Caribisch deel Nederlands Koninkrijk - Main contents

De coronacrisis heeft een grote impact op de economie van de autonome landen Curaçao, Aruba en Sint Maarten (CAS) en de BES-eilanden (Bonaire, Sint Eustatius, Saba). De economie in het Caribisch gebied draait grotendeels op toerisme, dat door de coronacrisis is stilgevallen. Nederland springt bij in de vorm van steunpakketten en ook voor de zorg, vaccins en voedselhulp. De VVD vindt het logisch dat wij zijn bijgesprongen. Maar we moeten ook verstandig zijn en aan de steun voorwaarden en hervormingen koppelen zodat o.a. het financieel beheer op orde is en de landen uiteindelijk zelf hun eigen broek op kunnen houden. We willen solidair zijn, maar wel verstandig.

Spreektekst VVD-Tweede Kamerlid Aukje de Vries tijdens het Verzamel-commissiedebat Koninkrijksrelaties (d.d. 26-05-2021)

Voorzitter, op de eilanden hebben ze het zwaar. Vooral de mensen hebben het zwaar. De economie heeft het moeilijk door alle coronamaatregelen. Ook de zorg is natuurlijk behoorlijk overbelast geweest. Wat de VVD betreft is het dan ook niet meer dan logisch dat wij daar bijgesprongen hebben.

We moeten solidair zijn, maar als voormalig woordvoerder financiën, zeg ik ook verstandig. Ik vind het daarom belangrijk dat wij voorwaarden aan die steun koppelen, zodat we dit soort zaken voor de toekomst kunnen voorkomen en landen gewoon zelf hun broek op kunnen houden. Nogmaals, het is goed dat we oog hebben voor die economie en zorg. Zit er in het herstelplan waaraan Nederland werkt bijvoorbeeld ook voldoende voor de BES-eilanden?

Ik wil nog een specifiek punt maken over de belastingen op de eilanden. Als wij geld en steun gaan verlenen, vind ik dat prima, maar dan moet het niet zo zijn dat het financieel beheer niet op orde is, dat we niet weten wat er eigenlijk binnenkomt, dat er gepraat wordt over het kwijtschelden van belastingen. Kan de staatssecretaris meer zeggen over of dat voldoende in die landenpakketten zit?

Ik ben ook benieuwd of de uitvoeringsagenda's met Curaçao en Sint-Maarten nu daadwerkelijk ondertekend zijn. Het lijkt er een beetje op dat de nieuwe coalitie op Curaçao terug wil onderhandelen. Dat lijkt me niet aan de orde. Ik heb begrepen dat de staatssecretaris wil kijken naar het Internationaal Monetair Fonds als een partij die daarbij betrokken zou kunnen worden, maar dat is wel een hele dure optie. Ik ben benieuwd hoe dat meeweegt bij de staatssecretaris.

Ik heb in de berichtgeving gelezen - ik hoop eigenlijk dat het niet klopt - dat de Statenleden op Curaçao spreken over salarisverhoging voor zichzelf. We hebben natuurlijk een hele discussie gehad over arbeidsvoorwaardenpakketten, over salarissen. Ik vind dat lastig met elkaar te rijmen. Ik wil graag uitleg van de staatssecretaris hoe dat precies zit.

Dan heeft de Algemene Rekenkamer bij de verantwoordingsstukken best wel een aantal harde noten gekraakt over de wederopbouwgelden voor Sint-Maarten. Ik ben benieuwd naar de reactie van de staatssecretaris daarop, want er wordt gezegd: er moeten prioriteiten gesteld worden. Is er nog wel genoeg geld voor alle maatregelen en projecten die afgesproken zijn?

Er wordt over gesproken dat Schiphol uit het project van de luchthaven op Sint-Maarten zou willen stappen. Wat is daarvan de reden? Hoe gaat dit opgelost worden? Er wordt gesproken over "good corporate governance". Dat is een beetje een vage term. Graag wat meer inkleuring van de staatssecretaris op dat punt.

Verder wil ik graag weten of de politiesterkte op Sint Maarten nu voldoende is na het vertrek van de Nederlandse politie en hoe het staat met de bouw van de gevangenis. Hoe staat het daar nu mee? Hoe snel kan de bouw van die gevangenis gerealiseerd worden?

Als het gaat om Sint Maarten, en je gaat je als nieuwe woordvoerder verdiepen in zo'n dossier, en dan moet ik eerlijk zeggen dat ik me toch wel verwonder over de petitieaanbieding die gedaan is bij de Verenigde Naties over de mensenrechten. Daar heeft mijn collega André Bosman ook een aantal vragen over gesteld. Als je een nieuw dossier krijgt, verwonder je je soms over een aantal zaken. Deze was er een van.

Twee punten tot slot, voorzitter. Het voedselprogramma van het Rode Kruis. Dat gaat overgedragen worden aan lokale overheden. Dat kan natuurlijk prima zijn, maar dan moet het wel goed geregeld zijn. Er moeten sowieso geen gaten vallen en het moet straks nog wel bij de goede mensen terechtkomen. We krijgen van het Rode Kruis wat signalen dat dat niet helemaal lekker loopt. Graag een reflectie daarop van de staatssecretaris.

Tot slot over de vaccinaties. Bij Sint-Eustatius en Sint-Maarten lijkt de vaccinatiebereidheid laag, maar bij Saba is die juist weer erg hoog. Ik ben benieuwd wat daar de succesfactoren zijn. Wat kunnen we eraan doen om de vaccinatiebereidheid omhoog te krijgen? Ik denk dat dit heel belangrijk is, ook voor de economie. Het toeristenseizoen staat voor de deur. Het eiland moet op enig moment weer open. Het kan niet zo zijn dat ze straks opnieuw op slot zouden moeten, met alle zware maatregelen van dien.