Swedish presidency of the EU
Source: Europa Nu.
Bron:
Zweeds Voorzitterschap EU/sweden2023.eu
Van 1 januari tot en met 30 juni 2023 vervult Zweden het voorzitterschap1 van de Raad van de Europese Unie. Zweden is onderdeel van een trojka2, waarin Frankrijk3 aftrapte, Tsjechië4 volgde en Zweden afsluit.
In december 2022 presenteerde de Zweedse overheid de prioriteiten van het Zweeds voorzitterschap. De gevolgen van de oorlog met Oekraïne overheersen een groot deel van deze agenda. Zo staat steun voor Oekraïne en het versterken van het veiligheids- en defensiebeleid van de EU bovenaan.
Om de hoge energieprijzen op te vangen wil Zweden ook tempo maken met de energietransitie. Tegelijkertijd benadrukt Zweden ook het belang van een sterke Europese economie en wil het voorzitterschap het concurrentievermogen van de EU versterken. Daarnaast wil Zweden ook focussen op het handhaven van de rechtsstaat in Europa.
In december 2022 presenteerde de Zweedse overheid een overzicht van prioriteiten die Zweden wil nastreven wanneer het in de eerste helft van 2023 voorzitter van de Raad is:
-
-De eerste prioriteit van het Zweeds voorzitterschap is het verzekeren van de veiligheid in Europa. Dit wil het voorzitterschap doen door Oekraïne te steunen in de oorlog, zowel economisch en militair als ook in de toenadering van het land tot de EU. In de EU moet vervolg worden gegeven aan de stappen die gezet zijn sinds de Russische invasie op gebied van Europees veiligheids- en defensiebeleid, en moeten de doelen uit het Strategisch Kompas5 geïmplementeerd worden. Ook veiligheid binnen de EU is van groot belang voor het voorzitterschap, en daarom wil het land de strijd tegen georganiseerde misdaad voortzetten.
-
-De meest urgente kwestie van het moment is de oorlog in Oekraïne en de kortetermijngevolgen, maar het Zweeds voorzitterschap wil dat er gelijktijdig ook aandacht besteed wordt aan langetermijnuitdagingen en het stimuleren van economische groei. Een succesvolle en internationaal competitieve interne markt is een belangrijke prioriteit voor Zweden en het voorzitterschap wil dan ook een gezamenlijke aanpak van het Europese concurrentievermogen bovenaan de politieke agenda zetten.
-
-De energietransitie is ook een belangrijke prioriteit voor Zweden, onder meer vanwege de druk die de hoge energieprijzen veroorzaken op de Europese markt. Zweden wil werken aan het versnellen van de elektrificatie van de EU. Ook streeft het land naar het afronden van de onderhandelingen over het Fit for 55 pakket. Om investeringen te verkrijgen die nodig zijn voor de energietransitie wil Zweden een juist regelgevingskader creëren om deze investeringen aan te trekken.
-
-Tot slot wil Zweden zich focussen op het waarborgen van de democratische waarden van de EU en het handhaven van het beginsel van de rechtsstaat en fundamentele rechten. Het voorzitterschap wil de werkzaamheden van de Raad6 inzake de procedures van artikel 77 voortzetten in een constructieve geest en opkomen voor het recht van de EU om de betaling van EU-middelen afhankelijk te maken van de staat van de rechtsstaat in een land.
- 1.Elk half jaar (van januari t/m juni en van juli t/m december) wordt de Europese Unie afwisselend voorgezeten door een lidstaat. Het land dat voorzitter is, leidt de vergaderingen van de Raad van de Europese Unie. Het Voorzitterschap van de Raad speelt een essentiële rol bij de sturing van het wetgevend en politiek besluitvormingsproces.
- 2.De trojka is het samenwerkingsverband tussen drie lidstaten die aaneengesloten het voorzitterschap van de Europese Unie bekleden. Ieder voorzitterschap geldt voor een periode van zes maanden, een trojka beslaat dus een periode van anderhalf jaar. Op die manier moet er meer samenhang komen in het beleid van de Europese Unie. Er worden afspraken gemaakt over het inhoudelijke (wetgevings)programma dat de landen willen volgen. Er wordt ook wel gesproken van 'trio' in plaats van trojka.
- 3.Van 1 januari tot en met 30 juni 2022 vervulde Frankrijk het voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie. Hiermee volgde het land Slovenië op. Met het Franse voorzitterschap begon ook een nieuwe trojka. Frankrijk werd op 1 juli opgevolgd door Tsjechië, waarna aansluitend Zweden aan de beurt is.
- 4.Van 1 juli tot en 31 december 2022 vervulde Tsjechië het voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie. Tsjechië is onderdeel van een trojka, waarin Frankrijk aftrapte en Tsjechië werd opgevolgd door Zweden.
- 5.Het Strategisch Kompas geeft richting aan het Europese veiligheid- en defensiebeleid voor een periode van 5 tot 10 jaar. De belangrijkste prioriteit van het Strategisch Kompas is de zelfredzaamheid van de Europese Unie.
- 6.In the Council, government ministers from each EU country meet to discuss, amend and adopt laws, and coordinate policies. The ministers have the authority to commit their governments to the actions agreed on in the meetings.
Together with the European Parliament , the Council is the main decision-making body of the EU.
Not to be confused with:
- 7.De rechtsstaat is een belangrijke waarde waarop de Europese Unie is gebaseerd, en dit is vastgelegd in Artikel 2 van Verdrag betreffende de Europese Unie (VEU). In een rechtsstaat worden burgers tegen de macht van de staat en tegen medeburgers beschermd. De rechtsstaat is essentieel voor het vertrouwen van de burgers in de
overheidsinstellingen maar ook voor wederzijds vertrouwen tussen lidstaten. De lidstaten van de Europese Unie mogen de rechtsstaat in eigen land daarom niet in gevaar brengen. De Europese Commissie ziet erop toe dat de lidstaten de waarden van de Unie naleven.
- 8.De drie achtereenvolgende EU-voorzitterschappen van Frankrijk, Tsjechië en Zweden werkten van 1 januari 2022 tot en met juni 2023 samen als trojka. Leidraad van de trojka was een gezamenlijk beleidsprogramma met punten waaraan zij als voorzittende landen werkten.