Commissie: vertrouwelijkheid moet blijven in de kabinetsformatie

DEN HAAG (PDC) - 'Alle tijdens de kabinetsformatie gevoerde gesprekken moeten vertrouwelijk zijn, zowel die plaatsvinden onder leiding van een verkenner als die onder leiding van informateurs en formateur'. Zo luidt het advies van de commissie die de kabinetsformatie 2021 evalueerde, onder leiding van Carla van Baalen¹. Vandaag overhandigde de commissie voor de evaluatie van de kabinetsformatie 2021 haar eindrapport aan Kamervoorzitter Vera Bergkamp². De focus op beslotenheid lijkt echter tegen de nieuwe bestuurslijn van de Tweede Kamer in te gaan, die vooral meer transparantie willen.

Een andere aanbeveling die de commissie doet is om ruim vóór de volgende verkiezingen een debat over de rol van de Tweede Kamer bij de kabinetsformatie te voeren. Sinds 2012 heeft de Tweede Kamer de leidende rol binnen de kabinetsformatie overgenomen van de koning(in). Maar hoe het zich deze rol precies vorm moest geven bleef tot dusver onbekend terrein. Daarom vindt commissievoorzitter, Carla van Baalen¹, het belangrijk dat er een goed debat hierover wordt gevoerd, ruim voor de Tweede Kamerverkiezingen. Een terugkeer van de koning in de kabinetsformatie behoort volgens de commissie ook tot de mogelijkheden.

Tot slot concludeert de onderzoekscommissie dat er binnen de kabinetsformatie deadlines moeten worden gehanteerd. Aan de termijn van de opdracht van de informateur moet een tijdspad worden gekoppeld. Hierna kan een debat worden gevoerd. Volgens de onderzoekscommissie zou dit voor meer controle zorgen vanuit de Tweede Kamer en duidelijkere tijdsplanning. Volgens Kamervoorzitter Bergkamp is er naar aanleiding van dit rapport genoeg stof tot nadenken.

Bron: Tweede Kamer en NOS

• 1. 

  Voormalig directeur van het Centrum voor Parlementaire Geschiedenis (CPG) in Nijmegen. Deed onderzoek naar en promoveerde op een studie over onderduikers in de Noordoostpolder en was onder meer onderzoeker en universitair docent. Kreeg in 1998 de leiding van het CPG, dat zich onder meer bezighoudt met de geschiedschrijving van de naoorlogse kabinetten. Maakte in 2005-2006 deel uit van de Nationale Conventie die adviseerde over staatkundige vernieuwing. Was in 2001-2022 hoogleraar parlementaire geschiedenis in Nijmegen. Mevrouw Van Baalen was verder lid van de Staatscommissie parlementair stelsel.
   
• 2. 

  Vera Bergkamp (1971) was van 7 april 2021 tot 6 december 2023 Tweede Kamervoorzitter. Zij maakte van 20 september 2012 tot 6 december 2023 deel uit van de Tweede Kamerfractie van D66. Mevrouw Bergkamp was in 2010-2012 voorzitter van COC Nederland en daarvan eerder vicevoorzitter. Tevens was zij directeur human resources bij de Sociale Verzekeringsbank. Zij zat verder in de deelgemeenteraad van Amsterdam-Centrum. In de Kamer hield zij zich onder meer bezig met langdurige zorg en familierecht, en ze was fractiesecretaris. Mevrouw Bergkamp was lid van de enquêtecommissie Fyra en lid van het Presidium. Sinds 1 juni 2024 is zij lid van het bestuur van ouderenzorginstelling Zorgbalans.