Kabinet-Van Agt III (1982)

Source: Parlement.com.

Na de val van het kabinet-Van Agt II i werd dit minderheidskabinet i van CDA i en D'66 i gevormd. CDA-leider Van Agt i bleef premier. De posten die waren opengevallen na het vertrek van de PvdA i-bewindslieden, werden opgevuld vanuit de gelederen van de overgebleven coalitiepartners.

Van Agt III was een overgangskabinet. Zijn voornaamste taken waren het uitschrijven van verkiezingen en het voorbereiden van de begroting 1983.

Het derde kabinet-Van Agt trad op 29 mei 1982 aan en regeerde slechts enkele maanden. Vanaf de Tweede Kamerverkiezingen van 8 september 1982 i werd het demissionair. Op 4 november 1982 trad het kabinet-Lubbers I i aan als opvolger.

1.

Formatie, regeerakkoord en regeringsverklaring

Formatie

Na de val van het kabinet-Van Agt II i benoemde de koningin Piet Steenkamp i tot informateur, om een lijmpoging te kunnen ondernemen. De informateur concludeerde na twaalf dagen dat herstel van het kabinet niet meer mogelijk was, waarop de koningin demissionair Dries van Agt i vroeg een 'rompkabinet' van CDA i en D66 i te formeren. Na vijf dagen slaagde hij daarin.

Regeerakkoord en regeringsverklaring

De belangrijkste taak van het kabinet was het uitschrijven van nieuwe verkiezingen. Er werd daarom geen nieuw regeerakkoord opgesteld. Wel legde premier Van Agt op 8 juni 1982 de regeringsverklaring af.

2.

Data en zittingsduur

datum

wat

tot en met

dagen

29 mei 1982

Beëdiging i nieuwe bewindslieden, aantreden kabinet

7 september 1982

102

8 september 1982

Ontslag gevraagd, kabinet demissionair i

3 november 1982

57

 

Totale zittingsduur i kabinet

 

159

3.

Samenstelling kabinet

Minister-president
Mr. A.A.M. van Agt (CDA)

Viceminister-president
Dr. J.C. Terlouw (D66)

Algemene Zaken
minister: Mr. A.A.M. van Agt (CDA)

Buitenlandse Zaken
minister: Mr. A.A.M. van Agt (CDA)
staatssecretaris: Mr. H. van den Broek (CDA)

minister voor Ontwikkelingssamenwerking
minister: Drs. C.P. van Dijk (CDA)

Justitie
minister: Mr. J. de Ruiter (CDA)
staatssecretaris: Mr. M. Scheltema (D66)

Binnenlandse Zaken
minister: Dr. M.G. Rood (D66)
staatssecretaris: Drs. G. van Leijenhorst (CDA)

Onderwijs en Wetenschappen
minister: Drs. W.J. Deetman (CDA)
staatssecretaris: A.J. Hermes (CDA)

Financiën
minister: Mr. A.P.J.M.M. van der Stee (CDA)

Defensie
minister: Mr. H.A.F.M.O. van Mierlo (D66)
staatssecretaris: J. van Houwelingen (CDA)

Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening
minister: Drs. E. Nypels (D66)

Verkeer en Waterstaat
minister: Mr. H.J. Zeevalking (D66)

Economische Zaken
minister: Dr. J.C. Terlouw (D66)
staatssecretaris: Ir. W. Dik (D66)
staatssecretaris: P.H. van Zeil (CDA)

Landbouw en Visserij
minister: Drs. J. de Koning (CDA)

Sociale Zaken en Werkgelegenheid
minister: L. de Graaf (CDA)
staatssecretaris: P.H. van Zeil (CDA) (12 juni 1982 - 4 november 1982)

Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk Werk
minister: H.A. de Boer (CDA)

Volksgezondheid en Milieuhygiëne
minister: M.H.M.F. Gardeniers-Berendsen (CDA)
staatssecretaris: Mr. J.J. Lambers-Hacquebard (D66)

Belast met coördinatie van aangelegenheden de Nederlandse Antillen betreffend en met de zorg voor aan de Nederlandse Antillen te verlenen hulp en bijstand
minister: Drs. J. de Koning (CDA)

4.

Zetelverdeling in parlement en kabinet

Tijdens deze kabinetsperiode wijzigden de zetelverdeling in parlement en kabinet niet. Er vonden geen verkiezingen voor de Eerste Kamer plaats. Ook waren er geen afsplitisingen van de coalitiefracties.

 
 

CDA

D'66

totaal

Kabinet: ministers / (staatssecretarissen)

10/(6)

5/(3)

15/(9)

Tweede Kamer op 29 mei 1982

48

17

65 (43,3%)

Eerste Kamer op 29 mei 1982

28

4

32 (42,7%)

5.

Financieel-economisch beleid

In 1982 zat Nederland in de diepste recessie sinds de jaren '50. Ondanks de explosief toenemende werkloosheid stegen de contractlonen met 7,6%. Het EMU-tekort liep op naar 5,9% BBP. Het kabinet-Van Agt III was een overgangskabinet, maar besloot nog wel tot extra bezuinigingen (onder meer in de welzijnssector) van bijna f 13 miljard.

6.

Wetgeving

Wet Voorzieningen Gezondheidszorg. Daarmee wordt een wettelijke basis gelegd voor het te voeren beleid voor het geheel van de volksgezondheid. Het gaat daarbij onder meer om zaken als kwaliteit, planvorming, financiering, experimenten en vestigingsbeleid. Het beleid moet gericht zijn op een begrijpelijk, beheersbaar en overzichtelijk stelsel van gezondheidsvoorzieningen. Met de wet wordt bovendien een kader geschapen voor overleg op verschillende bestuurlijke niveaus. Er zijn in de wet tevens bepalingen opgenomen over basisgezondheidsdiensten.

7.

Beleid per departement

Financiën i

  • Begrotingstekort en bezuinigingen

    Het begrotingstekort was opgelopen tot 9,75 procent van het nationaal inkomen (ruim f 9 miljard). Het kabinet besloot tot extra ombuigingen (onder meer in de welzijnssector) van bijna f 13 miljard. Niettemin stegen de uitgaven met f 156 miljard.

  • Afschaffing cent

    Het kabinet besloot de cent af te schaffen als wettig betaalmiddel, omdat het maken van het muntje een veelvoud kostte van de waarde. Vanaf het voorjaar van 1983 kon er niet meer mee betaald worden.

Sociale Zaken en Werkgelegenheid i

  • Bevriezing WAO en WW

    De uitkeringen op grond van de WAO en WW werden per 1 juli 1982 bevroren en de salarissen van ambtenaren en trendvolgers per 1 januari 1983. Aangedrongen werd op vrijwillige loonmatiging in het bedrijfsleven. Alleen 'echte minima' werden ontzien bij de teruggang in koopkracht.

8.

Troonrede

Het kabinet-Van Agt III was verantwoordelijk voor slechts één troonrede. Ten tijde van de rede was het kabinet bovendien al demissionair i, de rede ging dan ook niet in op plannen en initiatieven van het kabinet.

9.

Einde van het kabinet

Vanaf de Tweede Kamerverkiezingen van 7 september 1982 i werd Van Agt III demissionair. Op 4 november 1982 trad als opvolger het kabinet-Lubbers I i aan.

 

Meer over