Preventie kan nog véél beter! - Main contents

Je kunt beter voorkomen dat iemand ziek wordt, dan hem genezen. De winst die je daarmee behaalt, is niet in geld uit te drukken. Het Nationaal Programma Preventie is een goede eerste stap, maar het kan nog véél beter, vindt 50PLUS.

Mijn inbreng bij het debat over Preventie met minister Schippers en staatssecretaris Van Rijn:

“Voorkomen is beter dan genezen. Dat is al het credo van 50PLUS sinds het eerste begin. Want waarom zou je niet aan de voorkant investeren als je dit later terugverdient?

Dit geldt op alle levensterreinen, maar het meeste in de gezondheidszorg. Je kunt beter voorkomen dat iemand ziek wordt, dan hem genezen. Daarmee bespaar je niet alleen op zorgkosten, maar win je ook aan welzijn en welbevinden. Deze winst is niet in geld uit te drukken, maar er is genoeg aanleiding om hier vol op in te zetten. De laatste jaren is het Nationaal Programma Preventie uitgevoerd, maar het kan nog veel beter. Minister Schippers heeft dat onlangs zelf ook aangegeven in een programma van Omroep WNL.

Diabetes

Denk aan de grote vier onder de ziekmakers: roken, drinken, gebrek aan lichaamsbeweging en een teveel aan suiker en vet. Zo bleek recentelijk uit een onderzoek dat tot 40 procent van de mensen met diabetes type 2 hier vanaf zouden kunnen komen als zij hun leefstijl zouden omgooien. 40 procent! Dat is verbijsterend veel. Het zou een besparing van 3 miljard euro kunnen opleveren, maar liefst 4 procent op de VWS-begroting. Iets soortgelijks bleek uit het tv-programma ‘Hoe word ik 100?’ van Omroep Max. Na twee weken waren meerdere deelnemers van hun medicatie af. Dat is ongelooflijk en dit verdient dan ook een spoedig vervolg. Wat zijn de gedachten van de minister hierover? Welke acties gaat zij ondernemen?

Roken

Ontmoedigen van roken verdient blijvend aandacht. Ook dat heeft de minister zelf aangegeven. Roken veroorzaakt een hoge gezondheidsschade, direct en indirect. De helft van de mensen die rookt overlijdt aan de gevolgen, en onderschat u de gevolgen van meeroken niet. Dat is extra wrang omdat meerokers zelf niet hiervoor kiezen. Roken is een wijd verbreide verslaving die veel geld kost. Is minister Schippers van plan extra maatregelen te nemen om roken verder te ontmoedigen?

Het enkele feit dat de term ‘welvaartsziekten’ bestaat toont aan hoe hard preventie en meer actie op leefstijlverbetering nodig is. De curatieve sector moet hier zeker bij worden betrokken. Met haar vervolg op dit programma wil de minister bewerkstelligen dat preventie in de haarvaten van de samenleving komt en blijft. Dat is goed, maar coördinatie en aanjagen door de regering blijft van levensbelang. Versnippering moet voorkomen worden!

Lichaamsbeweging

Het stimuleren van lichaamsbeweging is voor iedereen van belang, ter bestrijding of voorkoming van overgewicht, het bevordert een positief gevoel en het lijkt zelfs een bijdrage te leveren aan het voorkomen van dementie. Voor ouderen is het extra van belang voor het behoud van spiermassa, wat 50PLUS aanleiding geeft te pleiten voor extra aandacht voor lichaamsbeweging in verpleeghuizen.

Kant-en-klaarmaaltijden

Enige tijd geleden stelde 50PLUS naar aanleiding van een bericht in de media vragen over thuisbezorgmaaltijden voor ouderen en chronisch zieken. De minister is afhoudend, maar zou de samenstelling voor deze groep niet aan nadere regels gebonden moeten worden, wat betreft aanwezigheid van bacteriën, het voldoen aan de juiste voedingswaarden en het zout- en verzadigd vetgehalte? De groep die van deze maaltijden gebruik maakt is qua gezondheid vaak kwetsbaar. Dan is goede voeding extra belangrijk, denk aan het hoge percentage thuiswonende ouderen dat ondervoed is, of juist overgewicht heeft. En een hoge bloeddruk is niet gebaat bij een consequent hoge zoutinname. Vindt minister Schippers met dit in het achterhoofd niet toch een goed idee om hier strengere regels voor te gaan opstellen?

Gordelroos

De Gezondheidsraad heeft ten aanzien van het gordelroosvaccin Zostavax geadviseerd dit niet onder te brengen in een publiek vaccinatieprogramma. De regering neemt dit over. Een gemiste kans, gezien het feit dat de Gezondheidsraad niet unaniem was. Twee leden vonden het vaccin wel essentiële zorg, vanwege de bescherming tegen ernstige zenuwpijn. Kan de minister nog eens een beschouwing geven over de kanttekening van twee leden? Hoe beoordeelt zij het advies gezien het feit dat in ons omringende landen het vaccin wel publiek wordt aangeboden? Daarbij liet een hoogleraar Gezondheidszorg 50PLUS weten de nodige kanttekeningen te hebben.

Gebleken is ook dat ondanks alles de informatievoorziening niet op peil is wat betreft het gordelroosvaccin. Hoe gaat de minister hier een slag in maken? Heeft zij al overlegd met ouderenbonden om te bezien hoe ouderen het beste bereikt kunnen worden?

Longontsteking

Ook laat de advisering over vaccinatie tegen longontsteking op zich wachten. Er zijn vraagtekens te stellen rondom de beoordelingsprocedure. Deze is langdurig en bureaucratisch, en dat is voor niemand goed. Wat gaat de minister hieraan doen? Wanneer kunnen wij de aangekondigde brief over vaccinatiebeleid verwachten?

Vaccinatieprogramma

50PLUS pleit voor een vaccinatieprogramma voor ouderen waarin deze twee vaccinaties in elk geval zijn opgenomen. Het kan ziekte voorkomen of klachten verminderen, waardoor het welzijn toeneemt en de zorgkosten afnemen. Een win-winsituatie! Sowieso is doelgroepgerichte preventie van belang, niet in het minst voor ouderen, die net als elke groep hun eigen aandachtsgebieden hebben.”