Ministry of Finance (Fin)
Dit ministerie1 speelt een centrale rol bij het vertalen van het algemeen regeringsbeleid in financieel beleid. Daarnaast coördineert het de openbare uitgaven en zorgt het ministerie1 voor de inning van de belastinggelden. Het ministerie is verantwoordelijk voor het beleid ten aanzien van de financiën van lagere overheden als provincies en gemeenten. Het monetaire beleid is eveneens een zorg van dit ministerie. Het ministerie behartigt de Nederlandse, financiële belangen in Europa en de rest van de wereld.
De huidige minister van Financiën is Eelco Heinen2 (VVD). Het ministerie kent twee staatssecretarissen, Tjebbe van Oostenbruggen3 (NSC), Sandra Palmen4 (NSC).
De ambtelijke leiding over het ministerie is in handen van de secretaris-generaal5, momenteel Bas van den Dungen6.
Contents
Onder het ministerie van Financiën vallen meerdere diensten en instellingen:
-
-Belastingdienst
-
-Douane
-
-Toeslagen
-
-Agentschap
-
-Domeinen roerende zaken
-
-Rijksacademie
-
-Auditdienst Rijk
-
-Platform Wijzer in geldzaken
De minister7 van Financiën is verantwoordelijk voor de rijksbegroting, Thesaurie en financiële markten (financieel toezicht, staatsdeelnemingen) en Europees en internationaal monetair beleid.
De staatssecretaris Fiscaliteit en Belastingdienst houdt zich bezig met de fiscale aangelegenheden en zaken die betrekking hebben op de Belastingdienst, de financiële verhoudingen tussen het Rijk en de decentrale overheden, exportkredietverzekeringen en -faciliteiten, Holland Casino en de Nederlandse loterij, het muntwezen en Roerende Zaken.
De staatssecretaris Toeslagen en Douane is verantwoordelijk voor Toeslagen, het herstel en de stelselherziening van de toeslagen en de douane.
Het ministerie van Financiën bestaat al sinds 1798. Tot het midden van de 19e eeuw werd in de organisatie van het departement weinig veranderd. Na de grondwetswijziging van 1848 kreeg de minister van Financiën een meer toezichthoudende rol op de andere ministeries. Die toezichtsfunctie werd formeel gemaakt met de eerste Comptabiliteitswet8 van 1927. In 1906 werd op Prinsjesdag9 de eerste Miljoenennota10 door de minister van Financiën aan de Staten-Generaal11 aangeboden.
Sinds 1956 is er een staatssecretaris van Financiën, die altijd als een belangrijke taak de fiscale wetgeving heeft.
+) In 2010 vond er in het vierde kabinet-Balkenende een wisseling plaats in de coalitie door het uittreden van de PvdA
Meer over
- 1.De voorbereiding van beleid, wetten en regelingen vindt plaats op een ministerie (ook wel: departement). Ook bij het uitvoeren en controleren hiervan hebben ministeries een belangrijke taak, maar soms gebeurt dat ook door intern of extern verzelfstandigde organisaties of door rechtspersonen met een wettelijke taak.
- 2.Eelco Heinen (1981) is sinds 2 juli 2024 minister van Financiën in het kabinet-Schoof. Van 31 maart 2021 tot 2 juli 2024 was hij Tweede Kamerlid voor de VVD. Hij was daarvoor in verschillende functies sinds 2011 werkzaam voor de Tweede Kamerfractie van de VVD, als laatste als politiek secretaris. Eerder was hij beleidsadviseur bij het ministerie van Financiën. De heer Heinen was woordvoerder rijksbegroting, Europees internationaal en monetair beleid en financiële markten.
- 3.Tjebbe van Oostenbruggen (1979) is sinds 15 november 2024 staatssecretaris voor Fiscaliteit, Belastingdienst en Douane in het kabinet-Schoof. Van 6 december 2023 tot 15 november 2024 was hij Tweede Kamerlid voor NSC. De heer Van Oostenburggen was ondernemer in de arbeidsmarkt en bekleedde diverse managementfuncties in het bedrijfsleven. Als Kamerlid hield hij zich bezig met financiën, werkgelegenheid en arbeidsmigratie.
- 4.Sandra Palmen (1972) is sinds 12 december 2024 staatssecretaris van Financiën (herstel en toeslagen) in het kabinet-Schoof. Van 6 december 2023 tot 12 december 2024 was zij Tweede Kamerlid voor NSC. Mevrouw Palmen was strategisch adviseur bij de Rijksoverheid en raadsheer-plaatsvervanger bij de Centrale Raad van Beroep. Zij werd bekend als auteur van het advies 'memo-Palmen' in de toeslagenaffaire, waarin zij onrecht al vroeg signaleerde. Zij was als Kamerlid woordvoerder binnenlandse zaken, versterking democratie, participatie en openbaar bestuur, alsmede rechtsbescherming. Mevrouw Palmen was in 2024 voorzitter van de vaste commissie voor Digitale Zaken.
- 5.De secretaris-generaal is de hoogste ambtenaar van een ministerie. Behalve belangrijk ambtelijk adviseur van de minister en/of staatssecretaris(sen) is de secretaris-generaal ook belast met de leiding aan het ambtelijke apparaat.
- 6.Bas van den Dungen (1966) is sinds 1 maart 2020 secretaris-generaal van het ministerie van Financiën. Daarvoor was hij directeur-generaal curatieve zorg van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Eerder werkte hij als bestuurder bij zorgorganisaties Kentalis, landelijke organisatie voor zorg en onderwijs aan mensen met een auditieve of communicatieve beperking, en was hij directeur bij de Landelijke Vereniging voor Thuiszorg.
- 7.Ministers zijn politiek verantwoordelijk voor een bepaald beleidsterrein. Met uitzondering van ministers zonder portefeuille geven zij politieke leiding aan een departement. Daarbij kunnen zij terzijde worden gestaan door staatssecretarissen. Een minister, meestal lid van één van de partijen die in de Tweede Kamer het kabinet steunen, moet het vertrouwen van de Tweede Kamer hebben om de functie te kunnen vervullen.
- 8.1. De begroting van de ontvangsten en de uitgaven van het Rijk wordt bij de wet vastgesteld.
- 9.De derde dinsdag van september is het Prinsjesdag. Normaal gesproken reed de koning op die dag in de Glazen Koets naar het Binnenhof en las in de Ridderzaal de troonrede voor. Zolang de verbouwing van het Binnenhof gaande is, is de Koninklijke Schouwburg in Den Haag tot ten minste eind 2028 de plaats waar de Verenigde Vergadering van Eerste en Tweede Kamer plaatsvindt en de troonrede wordt voorgelezen. In de troonrede staan de plannen van de regering voor het komende jaar.
- 10.De Miljoenennota geeft een overzicht van het budgettaire beleid van het kabinet voor het komende begrotingsjaar, inclusief meerjarenramingen. In de vorm van Vermoedelijke Uitkomsten bevat de Miljoenennota tevens geactualiseerde ramingen over de lopende begroting. De Miljoenennota wordt jaarlijks op de derde dinsdag in september (Prinsjesdag) door de minister van Financiën aangeboden aan het parlement.
- 11.Onder de Staten-Generaal verstaan we de Tweede en Eerste Kamer gezamenlijk. Formeel is er dan ook sprake van de Eerste Kamer der Staten-Generaal en van de Tweede Kamer der Staten-Generaal. Beide Kamers kunnen tevens in Verenigde Vergadering bijeenkomen.